Jeż w ogrodzie wypędzi szkodniki z ogrodu. Jak o niego zadbać?

Oprac.: Anna Czowalla

Największym ssakiem owadożernym w Polsce jest jeż. Zazwyczaj waży od 800 g do 1200 g. Charakterystycznymi cechami są jego brunatne kolce oraz jaśniejsza sierść na brzuchu. Mały, czarny nosek ozdabia lekko wydłużony ryjek, a jego uszy są praktycznie niewidoczne. Zapraszając te urocze stworzenia do naszego ogrodu, zyskujemy niezastąpionych pomocników w walce ze szkodnikami. Sprawdź, jak I czym karmić jeża oraz jak o niego dbać, aby czuł się bezpiecznie w twoim ogrodzie.

Jeż w ogrodzie pomoże pozbyć się ślimaków i żmij.
Jeż w ogrodzie pomoże pozbyć się ślimaków i żmij. Kevin SawfordEast News

Co oznacza jeż w ogrodzie?

Jeże to zwierzęta, które naturalnie zamieszkują parki oraz lasy liściaste. Preferują obszary zarośnięte drzewami, krzewami, a także te porośnięte wysoką trawą. Poszukują schronienia w miejscach o gęstej roślinności, dlatego w naszych ogrodach znajdą upodobanie w dzikich i nieuporządkowanych zakątkach. Niestety, działania ludzkie, takie jak ograniczanie naturalnych siedlisk, częste usuwanie opadłych liści, sprawiają, że w miejskich warunkach jeżom brakuje odpowiednich miejsc do życia. Ponadto, rosnąca popularność turystyki i aktywności na łonie natury, często prowadzona bez należytego poszanowania dla dzikiej przyrody, negatywnie wpływa na środowisko życia wielu dzikich gatunków, w tym jeży.

Jeże są pożytecznymi zwierzętami, które mogą przynieść wiele korzyści dla twojego ogrodu. Żywią się różnymi owadami, ślimakami, larwami, żmijami czy dżdżownicami, które mogą być uciążliwe dla roślin. Pomagają w ten sposób naturalnie utrzymać równowagę ekosystemu.

Jeże żyją od 7 do 10 lat.agamiphoto123RF/PICSEL

Obecność jeża może świadczyć o zdrowym i zrównoważonym ekosystemie. To zwierzęta, które preferują miejsca z dostępem do pożywienia, schronienia i wody, co oznacza, że twój ogród jest odpowiednim środowiskiem dla różnorodnych form życia. Jeżeli zamieszkały w nim jeże, może to sugerować, że unikasz używania chemicznych pestycydów i herbicydów, które mogłyby zaszkodzić tym zwierzętom.

Jeże są chronionymi zwierzętami w wielu krajach, w tym w Polsce. Ułatwienie im życia w poprzez zapewnienie schronienia i unikanie niebezpiecznych substancji chemicznych przyczynia się do ochrony tego gatunku. Jest to niezwykle ważne, ponieważ ich liczebność stale maleje.

Czym karmić jeża w ogrodzie?

Mokra i sucha karma dla kotów to jedno z najlepszych dostępnych źródeł pożywienia dla jeży. Wybieraj karmy mięsne, bez sosów i dodatków. Suchą karmę podawaj tylko jako uzupełnienie diety. W niektórych sklepach zoologicznych dostępne są specjalistyczne karmy przeznaczone dla jeży, które zawierają odpowiednio zbilansowane składniki odżywcze.

Oprócz tego dobrym rozwiązaniem jest również gotowane mięso, takie jak kurczak, indyk lub wołowina. Podawaj je w małych ilościach bez żadnych przypraw. Jeże uwielbiają także świerszcze, mączniki i koniki polne, które można kupić w sklepach zoologicznych. Natomiast gotowane jajka na twardo mogą być dobrą przekąską, ale okazjonalną.

Jeżeli zdecydujemy się na dokarmianie jeży, to powinniśmy pamiętać, że nie tolerują laktozy, a spożycie mleka może u nich wywołać poważne problemy trawienne. Sytuacja wygląda podobnie w przypadku produktów zbożowych, które nie dostarczają im odpowiednich wartości odżywczych.

 

Złym pomysłem jest także podawanie jeżom słodyczy, przyprawionego jedzenia czy resztek ludzkiego jedzenia. Takie pokarmy mogą być dla nich toksyczne. Powinniśmy także unikać karmienia jeży orzechami, rodzynkami, cebulą, czosnkiem, awokado i winogronami, ponieważ stanowią dla nich truciznę.  

Jak podawać jeżom jedzenie? Zapewnij im dostęp do świeżej wody i jedzenia w płytkich naczyniach. Upewnij się, że są stabilne, i że się nie przewrócą. Karm jeże regularnie, najlepiej wieczorem, ponieważ są nocnymi zwierzętami. W naturalnym środowisku żywią się różnorodnymi owadami, ślimakami, małymi ssakami i roślinami. Zachęcaj je do naturalnego żerowania, utrzymując ogród przyjazny dla owadów i innych drobnych stworzeń.

Jak dbać o jeża w ogrodzie?

Jeż w ogrodzie to powód do radości. Jeśli chcesz, aby zadomowił się u ciebie na dłużej, pozostaw dzikie obszary w ogrodzie, takie jak sterty liści, kłody lub kompost, które mogą służyć jako atrakcyjne gniazda oraz dom dla bezkręgowców, które jeże lubią jeść. Możesz również zbudować sztuczne schronienie, umieszczając kawałek deski oparty o ścianę lub kupując specjalnie zaprojektowany domek dla jeży.

Jeże mogą podróżować około 1,5 km każdej nocy, więc mogą potrzebować pomocy, aby dostać się do twojego ogrodu i z niego wyjść. Spróbuj wyciąć otwory w płotach, usunąć cegły z murów lub wykopać tunele pod granicą ogrodu. Jeże mogą przemieszczać się przez luki o wielkości zaledwie 13x13 cm.

Konieczne będzie zabezpieczenie otworów, ponieważ mogą łatwo wpaść do niezabezpieczonych odpływów lub dziur w ogrodzie. Przykryj baseny na noc oraz wtedy gdy nie są używane i stwórz jeżom możliwość wyjścia z oczek wodnych. Sprawdzaj je codziennie, aby upewnić się, że żaden jeż nie został uwięziony.

Warto także sprawdzać obecność jeży przed użyciem podkaszarek lub kosiarek - zwłaszcza pod żywopłotami, gdzie mogą odpoczywać w ciągu dnia. A jeśli przekopujesz stos kompostu, najpierw sprawdź, czy nie ma w nim gniazdujących jeży. Należy unikać stosowania pestycydów, herbicydów i innych chemikaliów w ogrodzie. Mogą one zaszkodzić jeżom i innym dzikim zwierzętom.

Domek dla jeża w ogrodzie

Domek dla jeża w ogrodzie to świetny sposób, aby zapewnić mu schronienie i bezpieczeństwo. Nie zawsze musimy go kupować, możemy też zbudować go samodzielnie. Będziemy do tego potrzebować:

  • drewna (nieimpregnowanego, najlepiej dębowego, sosnowego lub cedrowego),
  • gwoździ lub śrub,
  • desek o grubości 1,5-2 cm,
  • narzędzi do cięcia i łączenia drewna,
  • drucianej siatki (opcjonalnie, do ochrony przed drapieżnikami).

Konstrukcja:

  1. Przygotuj prostokątną podstawę o wymiarach około 30x30 cm.
  2. Przytnij cztery deski na boki: dwie dłuższe (około 40 cm) i dwie krótsze (około 30 cm).
  3. Wytnij otwór wejściowy o średnicy 12-15 cm w jednej z krótszych desek. Umieść go około 5 cm od dołu, aby chronić przed deszczem.
  4. Przygotuj dwie deski na dach o wymiarach około 40x35 cm, tak aby zachodziły na siebie i tworzyły spadek. Dach powinien być zdejmowany, co ułatwi czyszczenie.
  5. Zmontuj ściany i podstawę, używając gwoździ lub śrub.
  6. Zamontuj dach, upewniając się, że jest stabilny i nie przecieka.
  7. Wywierć kilka małych otworów w górnej części ścian, aby zapewnić odpowiednią wentylację.
  8. Możesz dodać siatkę drucianą na spodzie, aby zapobiec dostawaniu się drapieżników, a wnętrze domku wyłóż suchymi liśćmi, sianem lub słomą, aby zapewnić jeżowi dodatkowe ciepło.

Domek dla jeża najlepiej jest umieścić w spokojnym, osłoniętym miejscu w ogrodzie, w pobliżu żywopłotu, krzewów lub drzew. Domek powinien być ustawiony na podwyższeniu lub na cegłach, aby nie nasiąknął wilgocią. Ważne jest również skierowanie otworu wejściowego na południe lub południowy wschód, co pomoże uniknąć bezpośredniego wiatru i deszczu.

Raz w roku, najlepiej wczesną wiosną, należy oczyścić domek i odświeżyć materiał izolacyjny. Ważne jest także regularne sprawdzanie, czy domek jest suchy i nieuszkodzony. Wokół niego możesz posadzić rośliny, które zapewnią dodatkowe schronienie i pożywienie dla jeża. Ponadto, warto unikać przeszkadzania jeżowi, zwłaszcza w okresie hibernacji, który trwa od października do kwietnia.

Jeż w ogrodzie a pies

Kiedy pies jest na zewnątrz, szczególnie wieczorem i w nocy, czyli w czasie największej aktywności jeży, nadzoruj jego zachowanie. Staraj się zapobiegać bezpośredniemu kontaktowi. Umieść domek dla jeża w trudno dostępnym miejscu dla psa. Możesz też ogrodzić obszar wokół domku niskim płotem, aby pies nie miał dostępu. Stosy liści, gałęzi czy kompost powinny być również zabezpieczone, aby pies nie mógł do nich dotrzeć.

Naucz psa komend takich jak "zostaw" lub "odejdź", aby mógł zareagować na polecenie, gdy zobaczy jeża. Stosuj pozytywne wzmocnienie, nagradzając psa za ignorowanie jeży. A jeśli to możliwe, wydziel w ogrodzie strefy, do których pies nie ma wstępu, aby jeże mogły tam swobodnie przebywać.

Jeże mogą być nosicielami pasożytów, takich jak pchły czy kleszcze. Dlatego konieczne jest regularne kontrolowanie naszego czworonożnego przyjaciela psa pod kątem obecności pasożytów. Jeże mają kolce, które mogą zranić psa, zwłaszcza jeśli próbuje je złapać. Upewnij się, że twój psi przyjaciel nie nabawił się ran ani zadrapań.

Przeczytaj również:

Szpital dla jeży. Trafiają tu głównie maluchyPolsat NewsPolsat News
Masz sugestie, uwagi albo widzisz błąd?
Dołącz do nas