Pierwszy jurajski dinozaur w tym miejscu Europy. Dotarły aż tak daleko

Szkocja to jedno z najstarszych miejsc na Ziemi, z Górami Kaledońskimi o rodowodzie sięgającym 400-500 mln lat. Obszar jest ważny także z uwagi na znaleziska pierwszych lądowych kręgowców z epoki dewonu. Choć dinozaury kojarzą się raczej z Anglią i południową częścią Wlk. Brytanii. Tam znajdowano ich najwięcej.

Jednak u brzegów Szkocji znajduje się wyspa Skye, gdzie znaleziono wiele skamieniałych tropów dinozaurów. I to właśnie tam odkryto pierwsze i najlepiej zachowane szczątki szkockiego dinozaura z epoki jury.

O sprawie donosszą naukowcy z Uniwersytetu Cambridge. Na łamach "Earth and Environmental Science Transactions of the Royal Society of Edinburgh" czytamy, że szczątki dinozaurów w Szkocji to głównie bardzo fragmentaryczne kości znajdowane na Hebrydach Wewnętrznych.

Mamy jednak pierwszą pewną skamieniałość ciała dinozaura, jaką kiedykolwiek znaleziono w Szkocji. Została odkryta w 1973 r., ale udało się ją wydobyć dopiero pół wieku później. Jest to pierwszy i najbardziej kompletny częściowy szkielet dinozaura znany obecnie ze Szkocji.

Cechy skamieniałości wskazują na to, że był to ornitopod. Do tej grupy zaliczany m.in. zauropody, dinozaury kaczodziobe, a także iguanodony, których szczątki często były znajdowane w Wlk. Brytanii.

Kości ze Szkocji liczą 166 mln lat, więc pozwalają zaobserwować, jak jurajskie dinozaury na początku tej epoki zmieniały się w zwierzęta coraz większe. Jeszcze w triasie i na początku jury dinozaury były raczej istotami niedużymi, o niewielkiej różnorodności.

Jak mówią przedstawiciele National Museums Scotland, skamieniałości dinozaurów z okresu wczesnej i środkowej jury są wyjątkowo słabo znane i rzadkie. Co za tym idzie, ewolucja dinozaurów w tym okresie także nie jest dobrze poznana.

Nie wiemy, co sprawiło, że rozwój tych zwierząt przed ponad 160mln lat gwałtownie przyspieszył i doprowadził do powstania niezwykle różnorodnych i ogromnych gatunków. Skamieniałości ze Szkocji mogą pomóc to wyjaśnić.

Jak mówi prof. Susie Maidment z Muzeum Historii Naturalnej i Uniwersytetu w Birmingham, "znalezienie dinozaura już było wyzwaniem, a jego identyfikacja okazała się być może jeszcze większym".

Wiele wskazuje na to, że okaz może być ornitopodem, zatem przedstawicielem grupy roślinożernych dinozaurów, które są najlepiej znane z okresu kredy. Żył w czasach, gdy niektóre ornitopody, takie jak Iguanodon i Hypsilophodon, chodziły już po Ziemi.

Znalezisko jest zapowiedzią wielu kolejnych ciekawych odkryć w Szkocji, gdzie dinozaurów dotąd nie znajdowano - wskazują naukowcy.