Dwie ziołowe herbaty. Polacy nadal je piją, inne kraje zakazały

Senes to ogólna nazwa określająca liście i owoce krzewów z rodziny Senna. Do celów leczniczych najczęściej jest wykorzystywany gatunek Senna alexandrina. Wszelkie preparaty lecznicze wykorzystujące ten gatunek charakteryzują się silnym działaniem przeczyszczającym, przez co są często stosowane m.in. w leczeniu przewlekłych zaparć.

Najczęściej spotykane formy preparatów z wykorzystaniem senesu to tabletki ziołowe lub suszone zioła służące do przygotowania domowych naparów. Związki zawarte w senesie pobudzają perystaltykę jelit oraz zmniejszają wchłanianie wody i elektrolitów w okrężnicy. Tym samym nasilają jej napływ do światła jelita, co rozmiękcza masy kałowe i dodatkowo zwiększa ciśnienie w jelicie, ułatwiając wypróżnianie.

Przyjmowanie preparatów na bazie sensu powinno mieć charakter doraźny i być jedynie dodatkiem w leczeniu zaparć, a nie główną metodą leczenia. Istnieją przypuszczenia, iż przyjmowanie ich przez dłuższy czas może prowadzić do swego rodzaju uzależnienia jelit od jego właściwości. To skutkuje potrzebą stałego zwiększania przyjmowanej dawki senesu, aby uzyskać efekt przeczyszczający, co z kolei niesie za sobą poważne uszkodzenia wątroby.

Wszelkie preparaty wykorzystujące senes są nieodpowiednie dla kobiet w ciąży oraz tych w trakcie miesiączki. Związki zawarte w tych preparatach mogą przyczynić się do poronienia lub przedwczesnego porodu oraz zwiększyć krwawienie menstruacyjne. W związku z możliwymi powikłaniami produkty wykorzystujące senes zostały wycofane z Niemiec, Wielkiej Brytanii, Kanady, Australii i Nowej Zelandii.

Jak sama nazwa wskazuje, żywokost lekarski od wieków był ceniony za swoje właściwości lecznicze. Charakteryzuje się m.in. działaniem przeciwbólowym, przeciwzapalnym i przeciwobrzękowym. Z tego powodu żywokost lekarski jest wykorzystywany jako składnik maści łagodzących ból stawów, złamań i wszelkich innych kontuzji.

W związku z szerokim spektrum działania, żywokost był również ochoczo stosowany w przypadku problemów z przewodem pokarmowym. Herbaty z tego zioła miały m.in. działać regenerująco na żołądek. Jak się okazuje roślina ta oprócz składników odpowiedzialnych za właściwości lecznicze, zawiera również substancje toksyczne zwane alkaloidami pirolizydynowymi.

Alkaloidy pirolizydynowe to wtórne metabolity roślinne wydzielane przez roślinę w celu ochrony przed roślinożercami. Charakteryzują się działaniem toksycznym i genotoksycznym. Oznacza to, że substancje te mogą nie tylko poważnie uszkodzić narządy wewnętrzne, ale także spowodować uszkodzenia naszego materiału genetycznego. W celu uniknięcia zatrucia należy unikać doustnego przyjmowania preparatów takich jak np. herbaty czy tabletki, które są stworzone na bazie żywokostu lekarskiego.

Lecznicze produkty doustne zawierające żywokost lekarski nie są już sprzedawane w USA, Wielkiej Brytanii, Australii, Kanadzie i w Niemczech. Nadal jednak dopuszczają produkty do użytku zewnętrznego, takie jak maści czy wcierki.

W Polsce nadal można kupić różnego rodzaju produkty ziołowe z udziałem senesu czy żywokostu lekarskiego. Co gorsze, są one niezwykle popularne. Nadal zdarza się, że Polacy wolą leczyć się na własną rękę domowymi sposobami, nie zważając na dawkowanie czy najnowsze odkrycia świata nauki.

Musimy pamiętać, że przy jakichkolwiek dolegliwościach zdrowotnych każdorazowo powinniśmy skonsultować się z lekarzem. Stosowanie niesprawdzonych ziół na własną rękę może okazać się niezwykle ryzykowne. W większości przypadków ich stosowanie jest powinno być jedynie doraźne, a czas przyjmowania ograniczony.