Przyrodnicy i Lasy Państwowe naradzają się ws. lasów. Będzie porozumienie?
W Ministerstwie Klimatu i Środowiska trwają prace nad wyznaczaniem kryteriów lasów cennych przyrodniczo i osobno dla cennych społecznie. Proces wyłączania 20 proc. lasów z wycinek zapowiedział niedawno szef resortu klimatu Mikołaj Dorożała. Są pierwsze efekty rozmów przyrodników z przedstawicielami Lasów Państwowych.
6 i 7 maja w resorcie klimatu toczyły się rozmowy na temat wyłączania istotnych pod względem przyrodniczym i społecznym lasów z wycinek. Według przyrodników koniecznie jest rozdzielenie funkcji przyrodniczych od społecznych i gospodarczych. Lasy Państwowe wyznaczyły swoje kryteria, które nie do końca zadowalają działaczy. Obie strony osiągnęły jednak częściowe porozumienie.
Dyskusje na temat przyszłości lasów odbywają się w następstwie pierwszej rundy Ogólnopolskiej Narady o Lasach, w której uczestniczą, resort klimatu, przyrodnicy, Lasy Państwowe i branża drzewna. Pierwszy etap rozmów zakończył się końcem kwietnia 2024 r. Tematem kilkugodzinnej debaty było trwałe wyłączenie 20 proc. lasów z wycinek. Zobowiązania koalicji rządzącej zakładały właśnie trwałe wyłączenie 1/5 polskich lasów z wycinek ze względu na najwyższe wartości przyrodnicze i społeczne.
Częściowe porozumienie
W rozmowach toczących się 6 i 7 maja w ramach kontynuacji obrad Ogólnopolskiej Narady o Lasach, Lasy Państwowe zgodziły się z przyrodnikami w kilku istotnych kwestiach. Po pierwsze, LP obiecały, że wyłączą z wycinek starolasy, czyli "drzewostany rodzimych gatunków drzew, które rozwinęły się głównie wskutek naturalnych procesów, wykazujące cechy strukturalne i dynamikę późnych faz rozwojowych lasu naturalnego danego typu". Chodzi więc o najstarsze i najbardziej naturalne fragmenty lasów w Polsce.
Drugi wypracowany we wtorek konsensus dotyczy wyłączenia z wycinek od 1 stycznia 2025 r. proponowanych rezerwatów przyrody, zawartych na liście Klubu Przyrodników, o ile nie zostaną negatywnie zweryfikowane przez Regionalne Dyrekcje Ochrony Środowiska. Lista jest długa i widnieją na niej obszary o kluczowych walorach przyrodniczych, a także obszary, które nie zostały jeszcze objęte tą formą ochrony. - Mówimy o najcenniejszych terenach, prawdziwych perełkach przyrodniczych - przekazała Zielonej Interii Sylwia Szczutkowska z Pracowni na rzecz Wszystkich Istot, która uczestniczyła w rozmowach w resorcie klimatu.
Wycinki mają być też wstrzymane na obszarach części siedlisk chronionych w ramach Programu Natura 2000, po to, aby m.in. poprawić stan ochrony tych obszarów. Sylwia Szczutkowska dodaje, że Lasy Państwowe zgodziły się również z działaczami w kwestii wyłączenia z wycinek lasów na siedliskach bagiennych. - Wspólne ustalenia są ważne i stanowią przełom w dotychczasowych rozmowach z Lasami Państwowymi. Jesteśmy zgodni co do priorytetów. Teraz czekamy na ruch resortu klimatu i środowiska, aby przełożyć teorię na praktykę i wyłączyć najcenniejsze przyrodniczo lasy z wycinek - komentuje ustalenia z Lasami Państwowymi Sylwia Szczutkowska.
Co zaproponowały Lasy Państwowe?
Wnioski po kwietniowej naradzie wysunęli zarówno przyrodnicy, jak i Lasy Państwowe. "Po raz pierwszy dyskusja połączyła gremia, które w ostatnim czasie nie miały okazji spotykać się w bezpośredniej rozmowie i konfrontować poglądów z poszanowaniem stanowiska drugiej strony" - poinformowały LP, zaznaczając równocześnie, że dążą do zwiększania społecznych i ochronnych funkcji lasów w Polsce.
Lasy Państwowe wyznaczyły swoje kryteria, według których zaproponują obszary wyłączone z całkowitego pozyskania drewna. Ostateczny wybór takich obszarów miałby zostać potwierdzony przez nadleśnictwa, po uwzględnieniu lokalnych uwarunkowań. W każdym nadleśnictwie mieliby zostać powołani konsultanci i lokalne zespoły współpracy, a ich zadaniem byłaby realizacja lokalnych i społecznych oczekiwań.
"W tym procesie niezmiernie ważne jest, by nie pomijać żadnego z interesariuszy" - podały LP w oświadczeniu.
Organizacje nie zgadzają się na połowiczne propozycje i chcą, żeby w 20 proc. znalazły się wszystkie najcenniejsze przyrodniczo lasy.
Przyrodnicy stanowczo za zakazem wycinek w 20 proc. lasów
Organizacje chcą, aby w typowanych 20 proc. znalazły się wszystkie najcenniejsze przyrodniczo lasy, m.in. proponowane i projektowane parki narodowe, starolasy, cenne lasy o wysokim stopniu naturalności oraz najcenniejsze lasy społeczne. "Konieczne jest utrwalenie wyłączeń za pomocą odpowiednich form prawnych" - mówi grupa organizacji przyrodniczych i dodaje, że zanim zostaną one wypracowane, najcenniejsze przyrodniczo lasy muszą zostać jak najszybciej objęte czasowym moratorium na wycinki.
Organizacje pozarządowe biorące udział w naradzie dodają, że zdają sobie sprawę z istotności drewna jako ekologicznego i trwałego surowca. Jednocześnie mają świadomość, że wyłączenie z użytkowania 20 proc. powierzchni lasów może spowodować zmniejszenie pozyskania i podaży drewna.
