Polskie miasto wygasi światło. Ma być ciemniej, by chronić bezcenne płazy

Co nas obchodzą jakieś traszki - mówi wiele osób, ale nie w Poznaniu. Poznańscy radni postanowili zadbać o płazy, z których miasto już słynie w Polsce. Od 2011 roku decyzją radnych Poznania istnieje w dzielnicy mieszkaniowej Rataje (największe noclegowisko Poznania) użytek ekologiczny "Traszki Ratajskie". To ponad 5 hektarów chronionego obszaru pełnego oczek wodnych, który stanowi ostoję niezwykle cennych płazów. To zwłaszcza traszka zwyczajna, ale także płazy bezogonowe takie jak żaba trawna, żaba wodna, ropucha szara, ropucha zielona i grzebiuszka ziemna.

Niewiele jest w Polsce takich miejsc z takim natężeniem płazów w granicach miasta.

W związku z tym na terenie tej ostoi powstały schronienia dla płazów, a w 2021 roku wyregulowano poziom tutejszych zbiorników wodnych, by płazy miały możliwość życia i rozmnażania się. I tak zagrożeń jest jednak wiele. Kilka miesięcy temu informowaliśmy w Zielonej Interii o tym, że ktoś wpuścił do tutejszych zbiorników w sposób piracki ryby To bardzo poważna sprawa, bo sprawdzenie stawów w 2024 roku wykazało, że nie ma już w ogóle młodocianych traszek, które były bardzo liczne wczesną wiosną oraz w analogicznym okresie w zeszłym roku.

Słowem, płazy wymagają wyjątkowej ochrony i wsparcia, inaczej znikną z tego miejsca. A wśród wielu zagrożeń, na jakie wskazują przyrodnicy, jest także stałe oświetlenie, które w mieście jest powszechne, a bardzo źle wpływa na płazy.

"Najnowsze badania naukowe wskazują na to, iż zanieczyszczenie światłem powoduje obniżenie liczby wykluwających się kijanek, zmniejsza aktywność dorosłych osobników oraz zwiększa ich podatność na pasożyty. Sztuczne światło w nocy zaburza funkcjonowanie ekosystemów i wpływa na zdrowie także człowieka poprzez zakłócanie procesów biologicznych, w szczególności rytmu dobowego, i może mieć negatywny wpływ na sen, nastrój, a nawet niektóre choroby”- mówi dr inż. Mikołaj Kaczmarski z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu.

Dlatego Rada Osiedla Chartowo w Poznaniu i przyrodnicy zaplanowali wymianę lamp oświetlających okolice ostoi "Traszek Ratajskich". Na jednej z alejek zdemontowane zostaną dwie dotychczasowe lampy, które oświetlały brzegi zbiorników, w których rozmnażają się traszki. W zamian na sąsiedniej alejce, gdzie płazy widywane są rzadko, pojawi się nowoczesne oświetlenie wyposażone w czujniki ruchu. Lampy z czujnikiem ruchu będą rozjaśniać się jedynie wtedy, gdy w pobliżu pojawi się pieszy, a następnie przechodzić w stan czuwania z minimalnym natężeniem światła, ograniczając niepotrzebną emisję światła. To kompromis, który ma zapewnić spokój płazom i bezpieczeństwo mieszkańcom.

Światło w nocy nie tylko działa wprost na płazy, ale - jak wykazują badania - stymuluje również rozrost glonów wodnych, a to zmienia życie w takim zbiorniku. "W wielu miejscach w Polsce lampy w parkach świeca się z pełną mocą przez całą noc, nawet gdy nikogo nie ma w pobliżu. To zupełne marnotrawstwo, które pogarsza jakość przyrody w obszarach zurbanizowanych oraz jakość naszego życia." - alarmuje Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu.