Niezdrowa dieta i zatrute powietrze. Rosną zagrożenia dla zdrowia Polaków
Oprac.: Katarzyna Nowak
Ludzkość mierzy się obecnie z rekordowymi poziomami zagrożeń dla zdrowia. Wynikają one z wielu czynników takich jak niezdrowa dieta, wysokoemisyjna energetyka, czy zanieczyszczone powietrze. W najnowszym raporcie podsumowującym postępujące zmiany klimatu wskazano, z jakimi niebezpiecznymi zjawiskami zmagają się także Polacy.
Rośnie globalne ryzyko wywołane zmianami klimatu. Większość wskaźników (10 z 15) zagrożenia dla zdrowia ludzkości osiągnęło nowe rekordy. Szczegółową analizę klimatycznej rzeczywistości przedstawiła grupa ponad 300 naukowców pod nadzorem ONZ i WHO Lancet Countdown on Health and Climate Change.
To już ósmy raport Lancet Countdown, który podsumowuje wpływ postępującego globalnego ocieplenia na zagrożenia dla zdrowia i życia.
Co najbardziej grozi ludziom w odniesieniu do zmian klimatu?
W tegorocznym podsumowaniu badacze wskazali przede wszystkim, że ludzkość mierzy się z rekordowymi poziomami zagrożeń.
Wykazano między innymi, że w co najmniej jednym miesiącu w 2023 roku prawie połowa obszarów lądowych Ziemi została dotknięta ekstremalną suszą. Problem wynika między innymi ze wzrostu dni z niespotykanymi wcześniej temperaturami.
Według Lancet Countdown rosnąca liczba susz i fal upałów będzie skutkować bezpośrednio zachwianiem bezpieczeństwa żywnościowego. Unicef wskazuje, że obecnie z problemem głodu zmaga się ok. 735 mln ludzi na świecie. W ciągu roku (od 2022 do 2023) liczba osób głodujących zwiększyła się o ponad 150 mln - wynika z analizy Lancet Countdown. Większa liczba upalnych dni będzie powodować również większą śmiertelność - zwłaszcza osób starszych, chorych i niemowląt.
Coraz częściej w kontekście zmian klimatu mówi się również o nowych chorobach przemieszczających się dzięki wektorom, ale i o niezrównoważonej diecie, która doprowadza do chorób i pogorszenia stanu zdrowia oraz planety.
Ocieplający się klimat sprzyja przenoszeniu śmiertelnych chorób zakaźnych, takich jak denga, malaria, wirus Zachodniego Nilu i wibrioza. Narażeni są na nie obecnie ludzie żyjący w miejscach, które wcześniej nie były dotknięte takim ryzykiem.
Według autorów raportu utrzymywanie sektora paliw kopalnych zmniejszają szanse na przetrwanie ludzi na całym świecie. "Pomimo dostępnych rozwiązań w zakresie produkcji czystej energii na świecie inwestuje się nadal biliony dolarów w paliwa kopalne" - podała Światowa Organizacja Zdrowia.
Czy Polacy mają się czego bać?
Specjaliści z Lancet Countdown przedstawili prognozy postępujących zagrożeń dla poszczególnych krajów, w tym również dla Polski. Według badaczy problem globalnego ocieplenia już nas dotyczy i odzwierciedla się to w coraz wyższych średnich temperaturach występujących w poszczególnych miesiącach, oraz w letnich falach upałów.
Grono naukowców zwraca ponadto uwagę na wpływ niezdrowej diety na zdrowie Polaków, a także zwiększoną emisję gazów cieplarnianych, pochodzącą głównie z rolnictwa i chowu zwierząt.
"Zgony przypisywane nieodpowiednio dobranemu pożywieniu mogłyby zostać zmniejszone dzięki zbilansowanej, niskoemisyjnej diecie" - czytamy w raporcie.
Pogarszający się stan zdrowia oraz przedwczesne zgony są również wynikiem zanieczyszczeń powietrza, które wynikają ze spalania paliw kopalnych lub innych nieefektywnych źródeł energii.
