Owca
Owca to gatunek zwierzęcia hodowanego w wielu krajach, praktycznie na całym świecie. Prawdopodobnie owce pochodzą z Bliskiego Wschodu i Azji, a obecnie są hodowane w domowych gospodarstwach w Chinach, Australii, Indiach Stanach Zjednoczonych oraz na Nowej Zelandii i w Europie. Na naszym kontynencie najliczniejsze populacje występują we Francji, Grecji, Rumunii, Rosji, Hiszpanii i Wielkiej Brytanii. Dzikie owce żyjące na wolności można spotkać na niektórych wyspach, choć na przestrzeni lat większość z nich została udomowiona.
Owca - najważniejsze informacje
Owce — występowanie i środowisko
Idealnym środowiskiem dla owiec są zielone i żyzne pastwiska. Jednak początkowo hodowano je na terenach górskich i stepowych. W efekcie obecnie żyją w zupełnie różnorodnych biotypach wielu zakątkach świata.
Owce — tryb życia i zachowanie
Owce prowadzą stadny tryb życia. Zagubione osobniki mogą głośno beczeć, dopóki nie odnajdą grupy. Stado składa się zwykle z jednego barana, któremu towarzyszą maciorki. Gdy pojawi się drugi samiec w tej samej grupie, wtedy może dojść między nimi do walki.
Gruba wełna chroni owce przed zimnem, jednak na otwartej przestrzeni zalecane jest zapewnienie im schronienia przed wiatrem.
Osobniki mają raczej spokojny i potulny temperament. Jednak zachowują czujność, która pozwala im właściwie reagować w razie wykrycia niebezpieczeństwa.
Owce to gatunek roślinożerny, który żywi się głównie trawą w okresie letnim. Zimą zwierzętom hodowlanym podaje się odpowiednio zrównoważone pasze i siano.
Owce należą do bardzo wytrzymałych zwierząt. Tym samym cieszą się dobrą kondycją zdrowotną. Średnia długość życia tego gatunku zwierząt wynosi około 12 lat.
Owce — anatomia
Samiec owcy, czyli baran, jest większy i silniej zbudowany od samicy. Dzięki temu można rozpoznać płeć tych zwierząt już na pierwszy rzut oka. Dorosłe osobniki mogą ważyć od 45 do nawet 150 kg.
- Szkielet owcy składa się z 215 kości.
- Owce mają racice, które są wytworzone przez naskórek w postaci puszki rogowej.
- Ciało jest pokryte grubą, puszystą wełną, jednak wygląd okrywy włosowej zależy od gatunku.
- Kolor owcy domowej może być różnorodny – od czystej bieli, aż po ciemny brąz w czekoladowym odcieniu.
- Dojrzałe osobniki mają 32 zęby.
- Owce mają dobry słuch i są wrażliwe na hałas.
- Pole widzenia u tych zwierząt wynosi od 270 do 320 stopni. Dzięki temu owce mogą widzieć to, co dzieje się za nimi, bez odwracania głowy do tyłu.
Ochrona i zagrożenia dla owiec
Owce są hodowane na całym świecie ze względu na wartość gospodarczą. Mięso owiec jest cennym źródłem białka, wełna jest używana w przemyśle tekstylnym. Natomiast owcze mleko ma wiele zastosowań, w tym jest wykorzystywane między innymi do produkcji sera.
Hodowla owiec może być ekstensywna, co oznacza, że zwierzęta pasą się na dużych powierzchniach naturalnych, w tym na łąkach i pastwiskach.
Drugim rodzajem jest hodowla intensywna, w której utrzymuje się je w specjalnych zagrodach.
Owce, zarówno te dzikie, jak i hodowlane, mogą być narażone na różne zagrożenia naturalne i spowodowane działalnością człowieka. Wśród nich można wymienić:
- drapieżniki, wśród których znajdują się dzikie koty (pantera śnieżna, wilk szary, lampart, cyjon rudy, lis, kojot, rys) niedźwiedzie czy orły stepowe,
- polowania w celu zdobycia rogów i okrywy, które przyczyniają się do zmniejszania populacji,
- kłusownictwo, w którym owce zabijane są dla zdobycia cennej skóry i mięsa,
- hipotermię, która stanowi śmiertelne zagrożenie dla jagniąt,
- zmiany klimatyczne, w tym globalne ocieplenie,
- choroby wirusowe i infekcje pasożytnicze.
Owce dzikie są wpisane na czerwoną listę w Międzynarodowej Księdze Gatunków Zagrożonych (IUCN). Ze względu na tak wiele zagrożeń, ich ochrona sprowadza się do kilku działań obejmujących różne kierunki.
Przede wszystkim tworzone są parki i rezerwaty przyrody, w których występuje całkowity zakaz polowań. Poszerzane są również naturalne ekosystemy. Ponadto stosuje się działania mające na celu zwiększenie odporności owiec na choroby przenoszone przez domowe zwierzęta, w tym głównie szczepienia.
Z kolei owce domowe ze względu na hodowlany charakter nie zostały przypisane do żadnej kategorii ryzyka wg. IUCN.
Ciekawostki o owcach
- Z jednej owcy pozyskuje się nawet 6 kilogramów wełny.
- Mięso pozyskiwane z młodych jagniąt to jagnięcina, a z dorosłych owiec – baranina.
- W Chinach znajduje się najwięcej owiec w porównaniu do wszystkich krajów świata.
- Samice owiec otaczają czułą opieką swoje młode i nie pozwalają im się oddalać od stada.
- Jagnięta stawiają pierwsze kroki już kilka minut po urodzeniu.
- Owce radzą sobie z testami psychologicznymi, które trudno rozwiązać małpom.
- Owce potrafią rozpoznawać ludzkie twarze, a nawet odczytują z nich emocje.
- Owce mogą doświadczyć stresu, a nawet zapaść w depresję.
- Udomowione owce lubią towarzystwo człowieka, chętnie go zaczepiają i są skore do zabawy.
