Maseczka to nie wszystko. Jak ochronić się przed smogiem?

Okres jesienno-zimowy to moment, kiedy jak bumerang wraca do nas temat zanieczyszczenia powietrza i smogu. Choć nieustannie podejmowane są wysiłki zarówno prawne jak i technologiczne, które mają pozwolić nam oddychać czystym powietrzem, to w wielu przypadkach sytuacja jest daleka od ideału. Często niestety sprawdza się tu powiedzenie "umiesz liczyć, licz na siebie". Warto więc we własnym zakresie zadbać o swoje zdrowie.

Po okresie pandemii covid-19 można zauważyć, że cześć osób w zatłoczonych pomieszczeniach wciąż używa maseczek. Zdarza się również, że są one wyciągane wówczas, gdy jakość powietrza jest daleka od ideału. Choć mają one sens w przypadku okresu zwiększonej liczby zachorowań, to niestety zupełnie nie sprawdzą się w przypadku ochrony przed smogiem.

W tym przypadku trzeba zaopatrzyć się w bardziej specjalistyczną maseczkę filtrującą. Jej zakup szczególnie powinny rozważyć osoby starsze, z chorobami układu oddechowego oraz kobiety w ciąży.

Już samo słowo smog, oznaczające z języka angielskiego połączenie wyrazów "smoke" (dym) i "fog" (mgła) wyraźnie sugeruje, co możne znajdować się w powietrzu. Zawiera m.in. pyły PM2,5 czy PM10. Pierwsze są wielkości poniżej 2,5 mikrometra, drugie poniżej 10 mikrometrów. Aby jeszcze lepiej uświadomić sobie tę wielkość, warto wspomnieć, że przeciętna grubość ludzkiego włosa to 90 mikrometrów.

Grubsze cząsteczki osadzają się w naszych płucach i tam czynią szkody. Im mniejsze, tym większe spustoszenie sieją w organizmie. Te najmniejsze są zdolne przenikać do krwi, a z nią do wszystkich organów, w tym mózgu. W przypadku kobiet w ciąży mogą również bezpośrednio szkodzić dzieciom, powodując wady wrodzone, utrudniając przepływ krwi przez łożysko i spowalniając jego rozwój.

Zanim przejdziemy do sposobów ochrony przed smogiem, warto dowiedzieć się, gdzie można sprawdzić jakość powietrza, którym oddychamy. Szukając samemu w internecie, z pewnością natkniemy się na oferty zakupu czujników. Zanim jednak postanowimy się w nie zaopatrzyć, warto zobaczyć, jak sprawdzić jakość powietrza za darmo.

Z pomocą przychodzą nam dedykowane serwisy, gdzie graficznie, na mapach możemy zobaczyć, jak sytuacja wygląda w miejscach najbardziej zagrożonych tym niekorzystnym zjawiskiem. Można również pobrać aplikację "Jakość powietrza w Polsce" Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska.

W niektórych miastach można spotkać tablice informacyjne, które w czasie rzeczywistym podają różne zanieczyszczenia w powietrzu. Jeśli przystanki komunikacji miejskiej wyposażone są w ekrany, to często na dole, pod listą autobusów, trolejbusów czy tramwajów wyświetla się uproszczona informacja o jakości powietrza (uproszczona, ponieważ zazwyczaj ogranicza się do zapisu np. "jakość dobra").

Gdy wiemy już, jak sprawdzić jakość powietrza, warto zadbać o ochronę swojego zdrowia podczas występowania smogu. W pierwszej kolejności warto ograniczyć aktywność fizyczną na dworze. Niestety w tym przypadku piesza droga do pracy lub szkoły, czy spacer po parku nie będą zbyt zdrowe.

Wolny weekend lub wolną chwilę po pracy można wykorzystać na mały wypad tam, gdzie powietrze jest czystsze (ale warto mieć w pamięci, że nadmierne korzystanie z samochodu to kolejna cegiełka dorzucona do zanieczyszczenia powietrza).

Warto wcześniej sprawdzić, czy w miejscu docelowym na pewno pozwolimy naszemu organizmowi odpocząć od zanieczyszczeń. Przykładowo w górach, które kojarzymy z czystym powietrzem, spotkamy wiele miejscowości położonych w dolinach, które sprzyjają gromadzeniu się zanieczyszczeń z kominów domów.

Zanieczyszczone powietrze może przedostać się również do naszych mieszkań i domów. Oczywiście tego nie unikniemy (niektórzy zalecają zakup oczyszczaczy powietrza), ale możemy ograniczyć jego dostęp. Nie tylko podczas smogu, ale również zwiększonej ilości zanieczyszczeń warto ograniczyć wietrzenie domów. Gorszej jakości powietrza możemy się spodziewać w trakcie godzin szczytu, oraz  godzinach wieczornych, gdy część osób ogrzewa dom przed nocą.

Oprócz używania wspomnianych wcześniej specjalistycznych maseczek warto wykorzystać także naturalne mechanizmy obronne naszego organizmu. Prawidłowo powinno się oddychać przez nos, który posiada odpowiednie struktury, których zadaniem jest filtrowanie wdychanego powietrza z zanieczyszczeń, bakterii czy wirusów.

Pada deszcz? Wykorzystaj to. Opad jest naturalnym mechanizmem oczyszczania atmosfery. Spadając z chmury na ziemię, zbiera zanieczyszczenia, dzięki czemu tuż po deszczu atmosfera będzie czysta, co warto wykorzystać na spacer, lub przewietrzenie domu.