Zanieczyszczenia powietrza też mogą uczulać

W skład smogu wchodzi dwutlenek siarki, tlenki azotu, tlenki węgla, sadza oraz trudno opadające pyły. Gdy światło słoneczne pada na chemikalia, tworzą one unoszące się w powietrzu cząsteczki i ozon w warstwie przyziemnej - czyli smog. Taki typ smogu jest nazywany londyńskim i charakteryzuje się tym, że powstaje przez inwersję temperatur. 

Miejsca zlokalizowane w otoczeniu masywów górskich, okazują się idealne do kumulowania zanieczyszczeń powietrza ze względu na brak korytarzy powietrznych umożliwiających przewietrzenie konkretnego terenu. 

W walce ze smogiem nie pomaga użytkowanie samochodów spalinowych oraz spalanie węgla. Oba te czynniki przyczyniają się do powstawania zanieczyszczeń i pogłębiania zmian klimatycznych.

Naukowcy wskazują, że składniki smogu są toksyczne i niebezpieczne dla zdrowia człowieka, a także dla zwierząt. Zwłaszcza takie jak ozon, PM2,5, PM10 i benzopireny. 

Ozon jest toksyczny zwłaszcza wtedy, kiedy jest blisko ziemi. Może on uszkadzać tkankę płucną i jest szczególnie niebezpieczny dla osób z chorobami układu oddechowego, takimi jak astma. Może on również powodować swędzenie i pieczenie oczu.

Pyły PM2,5 są mikroskopijne, dlatego bez problemu przenikają bezpośrednio do krwi. W konsekwencji może to mieć realny wpływ na przebieg i rozwój chorób serca, a nawet nowotworów - szczególnie płuc.

Pyły PM10, to cząsteczki, które mają poniżej 10 mikrometrów. Są większe od PM2,5, dlatego osadzają się głównie w górnych drogach oddechowych i oskrzelach. Mimo swojej wielkości mogą bez problemu dotrzeć do płuc i zaostrzać reakcje alergiczne. Można również zaobserwować pojawienie się kaszlu lub trudności z oddychaniem. Badania wskazują negatywny wpływ pyłu PM10 na zdrowie kobiet w ciąży i samego płodu.

To nie wszystkie chorobotwórcze składniki smogu. Nie można zapomnieć jeszcze o benzopirenach. Są to związki silnie rakotwórcze, które wywołują podrażnienie oczu, gardła, oskrzeli i nosa. Mogą spowodować choroby nadnerczy, zaburzenia w pracy wątroby i prowadzić do niepłodności. Benzopireny powstają przede wszystkim wskutek spalania węgla, a w mniejszym stopniu - śmieci (najczęściej tworzyw sztucznych).

Czy smog powoduje alergię? Polscy naukowcy z Uniwersytetu Jagiellońskiego wykazali, że alergia na smog istnieje. Wśród badanych znalazły się osoby bez alergii i takie, które mają alergię na pyły brzozy. Okazało się, że pył PM2,5 uczulił aż 75 proc. osób bez stwierdzonych alergii i 83 proc. osób uczulonych na pyłek brzozy.

Te badania są przełomowe w historii toksykologii, ponieważ wcześniej wykazywano, że objawy alergii zdarzają się wyłącznie osobom, które są uczulone na inne alergeny. Okazuje się, że naprawdę powietrze może uczulać.

Objawy takie jak przewlekłe choroby dróg oddechowych, katar, kaszel, duszności w okresie jesienno-zimowym, swędzenie i łzawienie oczu, mogą wskazywać na alergię na smog.

Smog jest problemem cywilizacyjnym, dlatego stuprocentowa ochrona jest niemożliwa. Jak sobie radzić z alergią na smog? Chcąc złagodzić nieprzyjemne reakcje alergiczne, można:

• ograniczyć wietrzenie mieszkania;
• nosić maski antysmogowe;
• stosować domowe oczyszczacze powietrza;
• obserwować na bieżąco jakość powietrza na mapach smogowych.

Jeśli symptomy alergii nie miną, należy skontaktować się z lekarzem, który dobierze odpowiednie rozwiązania farmakologiczne.