Liliowce
Liliowce (Hemerocallis L.) to byliny pochodzące z Azji. Obecnie w środowisku naturalnym rosną głównie w Chinach i w Japonii. Są uprawiane na całym świecie, a szczególną popularnością cieszą się w USA. To tam udało się wyhodować liliowce, które nie tracą liści na zimę. Rośliny te – w przypadku zapewnienia im odpowiednich warunków – są w stanie przezimować także w Polsce. Dobrze rosną zarówno na stanowiskach półcienistych, jak i słonecznych.
Liliowce - najważniejsze informacje
Jak wyglądają liliowce?
Liliowce to byliny z mięsistymi kłączami i systemem korzeniowym, który rośnie nawet do 80 cm w głąb ziemi. Ich korzenie są kurczliwe. Dzięki temu „wyciągają się” lub kurczą, co umożliwia przetrwać tym roślinom okres suszy.
- Łodygi liliowców to krótkie kłącza.
- Liście przypominają źdźbła trawy i mogą osiągnąć do 80 cm długości. Są ostro zakończone, równowąskie, rynienkowate, odziomkowe i wyrastają w dwóch szeregach.
- Kwiaty liliowców są promieniste lub grzbieciste. Wyrastają na szczycie głąbika – łodygi pozbawionej liści. Są skupione w wierzchotki, na które składa się do 6 kwiatów. Liliowce słyną z kolorowych liści okwiatu. Są one wywinięte na zewnątrz i mogą mieć odcień od żółtego do jasnopomarańczowego. Na niektórych z nich może znajdować się V-kształtny wzór.
- Owoce tych bylin to suche torebki. Znajdują się w nich dwa rzędy małych, czarnych nasion.
Najpopularniejsze odmiany liliowców
Liliowce niskie to odmiany o krępym pokroju, karłowate i osiągające do 40 cm wysokości. Rośliny te to niewielkie kępy, na których rosną duże – w stosunku do ich rozmiarów – kwiaty. Najpopularniejsze odmiany niskie to:
- ‘Pixie Parasol’ – w czasie kwitnienia bylinę tę zdobią morelowożółte płatki;
- ‘Little Missy’ – kwitnie od lipca do września, rodząc bordowo-różowe kwiaty;
- ‘Stella d’Oro’ – to roślina z lejkowatymi, ciemnożółtymi kwiatami;
Liliowce wysokie mają łodygi o długości do 90 cm. Należą do nich odmiany:
- ‘Summer Wine’, czyli rośliny kwitnące w lipcu i sierpniu. Kwitną, rodząc kwiaty w kolorze ciemnoróżowym;
- ‘Starling’ – to bylina osiągająca do 90 cm wysokości. Zdobią ją ciemnobordowe liście okwiatu;
- ‘Strawberry Candy’ – ta kwitnąca w lipcu roślina ma kwiaty w kolorze malinowym, które są wykończone „falbanką”.
Liliowcom zagrażają choroby bakteryjne i grzybowe. Bakteria Erwinia carotovora wywołuje u tych roślin mokrą zgniliznę. Jej objawem są wodnisto-brązowe plamy na liściach. By roślina mogła wyzdrowieć, trzeba wyskrobać chorą tkankę. Narzędzie, które miało kontakt z zainfekowanym liściem, należy zdezynfekować.
Do chorób grzybowych liliowców zalicza się m.in. rdzawą plamistość liści i łodyg czy opuchliznę pąków. Rośliny te mogą również zostać zaatakowane przez szkodniki. Najczęściej żerują na nich przędziorki (roztocza o ośmiu odnóżach) i rolnice (gąsienice motyli).
Jak uprawiać i pielęgnować liliowce?
Liliowce potrzebują gleby lekko kwaśnej, żyznej i próchniczej. Lubią wilgotną ziemię, ale obfitszego podlewania wymagają tylko podczas suszy. Starsze okazy dobrze sobie radzą bez dodatkowego nawadniania, nawet wtedy, gdy pogoda jest przez dłuższy czas bezdeszczowa.
Liliowce, które rosną w żyznych glebach, nie potrzebują nawożenia. Rośliny uprawiane w lekkiej i ubogiej w składniki odżywcze ziemi należy wspomagać, zasilając podłoże nawozem z azotem (wiosną) oraz z potasem i fosforem (późnym latem).
Przed zimą warto zabezpieczyć liliowce przed mrozami. W tym celu wystarczy usypać wokół roślin kopczyk z kory, torfu lub z liści.
Ciekawostki o liliowcach
- Łacińska nazwa Hemerocallis to połączenie dwóch greckich słów ‘hemera (dzień) i ‘kallos’ (piękno). Roślinę tę nazwano tak, gdyż jej pąki otwierały się tylko w dzień. Dziś można uprawiać odmiany, których kwiaty pozostają „otwarte” również po zmroku.
- W Arboretum Wojsławice na Dolnym Śląsku (filii Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Wrocławskiego) rośnie ponad 3 tys. różnych odmian i gatunków liliowców.
- Najmniejszymi liliowcami są te należące do odmiany ‘My honey child’. Mają zaledwie 15 cm wysokości – tyle wynosi też średnica kwiatów tej rośliny.
- Kwiaty i pąki liliowców są jadalne. W kuchni wykorzystują je zwłaszcza Azjaci. Podobno żółte odmiany są najsmaczniejsze.
- Na jednym miejscu w ogrodzie liliowce mogą rosnąć nawet przez 30 lat.
