Jaguar
Jaguary (Panthera onca) to największe koty obu Ameryk, występujące głównie w tropikalnych lasach deszczowych Ameryki Środkowej i Południowej. Charakteryzują się potężnym ciałem, krótką, ale muskularną budową oraz charakterystycznym, plamistym futrem, które zapewnia kamuflaż. Jaguary są samotnikami i mają doskonałe umiejętności łowieckie. W ekosystemach pełnią rolę kluczowych drapieżników, pomagając utrzymać równowagę populacji innych gatunków.
Jaguar - najważniejsze informacje
Gdzie żyją jaguary?
Jaguar, a dokładniej jaguar amerykański, żyje w południowo-zachodniej części Ameryki Północnej, w Ameryce Środkowej, a także w Ameryce Południowej – w Argentynie i w Paragwaju. Preferuje wilgotne i zarośnięte siedliska. Występuje w zaroślach nad brzegami rzek, na porośniętych trzcinami bagnach oraz w gęstych lasach deszczowych. Zdarza się, że jako miejsce do życia wybiera też otwarte tereny.
Jaguar to dziki, wielki kot, który jest samotnikiem. W dzień odpoczywa i śpi na konarach drzew lub na skałach, a w nocy poluje. Jego ofiarami są żółwie, myszy, leniwce, tapiry, kapibary, krokodyle oraz pekari i ryby. Kiedy upoluje zwierzynę, to przegryza jej czaszkę w okolicy skroniowej. Czasami też dusi swoje ofiary i gryzie je w szyje. Potrafi polować zarówno w wodzie, jak i na lądzie.
Jaguary mają swoje terytoria, które znaczą kałem i moczem. Rewiry samców są dwukrotnie większe niż samic i mają powierzchnię do 90 km2. Zwierzęta te unikają konfliktów i kontaktów z innymi przedstawicielami swojego gatunku. Wyjątkiem jest czas, kiedy matka wychowuje młode, oraz okres rui trwające od 6 do 17 dni.
Gody tych dzikich kotów przypadają zwykle na czas pory deszczowej. Samice są w ciąży przez ok. 100 dni. W tym czasie w trudno dostępnym miejscu wiją gniazdo dla młodych. Na świat przychodzi do czterech małych, ślepych jaguarów. Młode zaczynają widzieć dopiero po 2 tygodniach od narodzin. Są przez ok. pół roku karmione mlekiem matki, jednak już w wieku trzech miesięcy jedzą także mięso. Stają się w pełni samodzielne ok. drugiego roku życia.
Jak wygląda jaguar?
Jaguar to krępe, masywne i silnie umięśnione zwierzę. Waży do 96 kg, a samice tego gatunku są o od 10 do 20% mniejsze od samców. Jaguary mają:
- futro w odcieniu brązowawej żółci i w kolorze blado-czerwono-żółtym. Znajdują się na nim czarne, pierścieniowate plamy. Dzięki takiemu umaszczeniu wielki kot może łatwo ukryć się wśród drzew czy skał i zaczaić się na zwierzynę;
- krótkie, ale masywne i szeroko rozstawione kończyny z ostrymi pazurami – są świetnie przystosowane do skakania, czołgania się, biegania i pływania;
- gruby, mocno zbudowany ogon – jest on jednak najkrótszy wśród wielkich kotów. Mierz ok. od 45 do 75 cm;
- silną szczękę – ugryzienie jaguara może mieć siłę 910 kg. Jest ono dwukrotnie silniejsze niż w przypadku lwa. Dzięki temu zwierzę to temu może m.in. przegryzać skorupy żółwi;
- dużą głowę z małymi oczami i stojącymi uszami.
Czy jaguary są pod ochroną?
Populacja jaguarów amerykańskich ciągle się zmniejsza, a gatunek ten uznano za bliski zagrożenia wyginięciem. Jest to skutkiem wylesiania ich siedlisk, huraganów, kłusownictwa oraz ich zabijania przez ranczerów, którzy bronią swoje zwierzęta hodowlane przed dzikimi kotami.
Drastyczny spadek liczebności jaguarów przypadł na lata 60. XX wieku. W tym dziesięcioleciu z Amazonii wywieziono aż 15000 jaguarzych skór. Proceder ten ukróciła Konwencja o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem (CITES).
Jedynymi naturalnymi wrogami jaguara są duże anakondy.
Jaglew i inne ciekawostki o jaguarach
- Jaguary zaczynają swój posiłek od szyi ofiary, następnie przechodzą do jedzenia jej klatki piersiowej, a w tym serca i płuc.
- Te dzikie koty mają za oczami tkankę odbijającą światło. Dzięki niej w nocy widzą sześciokrotnie lepiej niż ludzie.
- Dawniej w kulturach andyjskich jaguary były otaczane kultem.
- Majowie uważali, że te dzikie koty umożliwiają kontakt ze światem zmarłych.
- W 1968 roku jaguar był maskotką Igrzysk Olimpijskich. Odbywały się one w Meksyku.
- Jeszcze w XX wieku jaguary żyły także w USA. Ostatniego z nich zabito w 1963 roku. Jednak od 2004 roku znów obserwuje się pojedyncze osobniki na terenie Arizony.
- Jaguar ma najmocniejszą szczękę spośród wszystkich kotowatych.
- Jaguara można krzyżować wyłącznie z lwem. Takie mieszańce nazywa się jaglewami.
