Aktor z naukowcami odkryli wielką anakondę. Wąż dorasta do 7 metrów
To jasne, że nie jedna anakonda jest na świecie i do tej pory poznaliśmy już cztery jej gatunki, z czego dwa opisane całkiem niedawno. Okazuje się jednak, że i to nie jest koniec. Badania, o których czytamy w "The Conversation" wskazują na to, że największy, a przynajmniej jeden z największych węży świata, którym jest anakonda zielona, to także dwa odrębne gatunki. Myliliśmy się, widząc w nich tylko jeden.
Czy anakonda zielona jest największym i najdłuższym wężem świata - tu sprawa nie jest jednoznaczna. Legendy o przeszło 10-metrowych czy nawet większych wężach z Amazonii to raczej mit. 50 tys. dolarów czekało odtąd na śmiałka, który znajdzie anakondę mierzącą ponad 9 metrów, dostarczy ją albo przekonujące dowody na jej istnienie. Minęło sto lat i do tej pory nikt po nagrodę się jeszcze nie zgłosił.
Największa udokumentowana anakonda zmierzona na wolności miała 5 metrów i 21 cm i ważyła 97,1 kg. W niewoli przebił ją egzemplarz w zoo w Pittsburghu w USA, który osiągnął na stałej diecie 6 metrów i 27 centymetrów. To wystarcza do zabicia kajmana czy jaguara, a nawet człowieka, ale nie do zdobycia 50 tys. dolarów nagrody.
Powodem może być temperatura i klimat. Na terenie kopalni Cerrejo w Kolumbii w 2009 r. znaleziono szczątki ogromnego węża, który ważył grubo ponad tonę i mierzył nawet 15 metrów. Był to jednak gatunek z paleocenu, sprzed 60 mln lat. Żył w Ameryce Południowej krótko po wymarciu dinozaurów, gdy było tu goręcej. Tym wężem był Titanoboa.
Anakonda ma ogromne rozmiary i niejedno imię
O ile do niedawna było jasne, że to anakonda jest największym wężem świata, o tyle teraz nie jest to już wcale takie pewne. Azjatyckie pytony osiągają rozmiary porównywalne, a nawet większe. Rekordowy pyton siatkowy zabity w 1912 r. na indonezyjskiej wyspie Celebes miał 9 metrów i 76 cm. Jeżeli te dane byłyby wiarygodne, to między anakondami zielonymi a pytonami siatkowymi należałoby postawić co najmniej znak równości, przy czym anakondy są cięższe, na co pozwala im życie w środowisku wodnym i półwodnym.
Życie w tym środowisku pozwala wielkim dusicielom Ameryki Południowej ukryć się przed okiem ludzi, zaszyć i skrywać - jak się okazuje - sporo jeszcze tajemnic. Jedną z nich właśnie odkrywamy.
Do niedawna uważano, że w Ameryce żyje tylko jeden gatunek - anakonda zielona. Teraz wyróżnia się także anakondę żółtą z Argentyny i Paragwaju, anakondę ciemną z Brazylii oraz anakondę boliwijską opisaną w Boliwii dopiero w 2002 r., co pokazuje jak mało poznane są te dusiciele.
Anakonda żółta osiąga grubo ponad 3 metry długości, a według niektórych źródeł - nawet 4 metry. Anakonda ciemna jest jeszcze dłuższa i mierzy ponad 5 metrów, natomiast anakonda boliwijska jest najmniej znana i być może najkrótsza, bo to wąż raczej 2-3-metrowy.
Anakondy zielone są prawdziwymi współczesnymi olbrzymami świata gadów. Największe samice dorastają do 7 metrów i ważą ponad 250 kilogramów.
Na tym tle anakonda zielona urasta do miana zdecydowanie najpotężniejszego i najdłuższego gatunku. To o niej powstają mity, to ona ma się kryć w bagnach amerykańskich ze swym wielometrowym cielskiem i to ona inspirowała wiele filmów i opowieści.
Teraz jednak okazuje się, że anakonda zielona to także nie jest jednolity gatunek. Badania opisane w "The Conversation" wskazują na to, że mamy do czynienia z co najmniej dwiema odrębnymi anakondami zielonymi, które należy traktować jako osobne gatunki.
Eunectes murinus, czyli tzw. południowa anakonda zielona mieszka na rozlewiskach i mokradłach Brazylii, Peru, Boliwii, ale także Gujany Francuskiej. Z kolei zasięg występowania Eunectes akayima, czyli północnej anakondy zielonej, obejmuje tereny zwłaszcza Wenezueli, gdzie węże te są dość liczne, a także Kolumbii, Ekwadoru, przyległych części Gujany i Surinamu oraz wyspę Trynidad.
W opisie badań czytamy: "Nasz projekt trwał prawie 20 lat. Kluczowe elementy układanki pochodziły z próbek, które zebraliśmy podczas wyprawy w 2022 roku do regionu Bameno na terytorium Indian Baihuaeri Waorani w ekwadorskiej Amazonii. Wybraliśmy się w tę podróż na zaproszenie i we współpracy z przywódcą Waorani, Penti Baihua. Aktor Will Smith również dołączył do wyprawy w ramach serialu, który kręci dla National Geographic".
Naukowcy nie tylko rozróżnili te dwa węże, ale ustalili także okres, w którym anakonda zielona podzieliła się na dwa gatunki: miało to miejsce prawie 10 milionów lat temu, a zatem całkiem dawno. To dość czasu, by nowe gatunki gadów się wykształciły. Do tej pory nikt się w tym nie połapał, gdyż obydwa gatunki anakondy zielonej wyglądają prawie identycznie i nie istnieje żadna oczywista bariera geograficzna, która by je oddzielała.
Na terenie Gujan chociażby obydwa się przenikają, podobnie na terenach brazylijskiej Amazonii. Poziom ich zróżnicowania genetycznego jest jednak zdumiewający i przekracza 5 procent. Dla porównania, różnica genetyczna między ludźmi i małpami wynosi 2 procent.
A zatem to na pewno osobne gatunki, które teraz trzeba dokładnie poznać, opisać i... nazwać. Jedna z tych anakond zachowa zapewne polską nazwę anakonda zielona, a druga otrzyma nową. Warto przy tym pamiętać, że gady nie mają jeszcze oficjalnych nazw polskich. Któraś z tych anakond może okazać się teraz najdłuższym wężem świata.
