To może być nowy najmniejszy kręgowiec świata. Ma wielkość paznokcia
Rzecz idzie o 0,6 milimetra, bo o tyle mniejsze jest maleńkie ciałko żabki Brachycefalus pulex od dotychczasowych najmniejszych kręgowców świata. „Nasze dane pokazują, że ta żaba może zostać uznana za najmniejszy gatunek na świecie” – pisze w swoim artykule Wendy Bolaños, herpetolog z Uniwersytetu Stanowego Santa Cruz. Rekordzistka pochodzi z Brazylii.
Gatunek ten jest znany jedynie z jednego miejsca w górach Serra Bonita i Serra das Lontras w brazylijskim stanie Bahia. Występuje na wysokościach od 220 do 930 m n.p.m, zatem nie jest gatunkiem wyspecjalizowanym w życiu w górach. Lubi górskie lasy, ale trzyma się niższych pięter. Jest malutki i jego zasięg także jest malutki. Całkowita powierzchnia znanego zasięgu gatunku wynosi 372 km kwadratowe. Hipotetycznie gatunek mógłby występować nieco szerzej, ale trudno to stwierdzić.
Wendy Bolaños, herpetolog z Uniwersytetu Stanowego Santa Cruz, który ogłosił znalezisko, mówi że szukanie tak małych i doskonale kamuflujących się (podobnych do liści i zeschłej ściółki) płazów jest ekstremalnie trudne. Ich nieduże rozmiary wymagają wprawnego oka, ale jeszcze bardziej sprzętu i cierpliwości. Specyfikacja gatunkowa tych żab jest duża, nowe gatunki wytwarzają się na małych przestrzeniach i tak było zapewne z Brachycefalus pulex.
Ta żaba związana jest ze ściółką u stóp bromelii oraz epifitów. Trzyma się ich liści i korzeni. Tam schwytano egzemplarz tego maleńkiego płaza. Stało się to pierwszy raz w 2011 roku, ale dopiero dzisiaj wiemy, że to nowy gatunek. Co więcej, że najmniejszy na świecie. Zapewne mamy do czynienia z najmniejszym kręgowcem, jakiego znamy, którego wielkość nie przekracza rozmiarów paznokcia.
Żaba nie ma nawet centymetra. Jest najmniejsza
Ta żabka nie ma bowiem nawet centymetra. Jej wielkość obliczono na 7,1 mm, Dotąd rekord należał do gatunku Paedophryne amauensis z Papui Nowej Gwinei , którego samce osiągające 7,7 mim. To różnica ponad pół milimetra - niby nic, ale przy tak małych stworzeniach daje nam to 10 procent! Bolaños i współpracownicy zmierzyli 46 samców i samic nowego gatunku Brachycefalus pulex oraz od 30 osobników innych gatunków. Ten jest najmniejszy.
Naukowcy musieli dokładnie zbadać genitalia żab, aby upewnić się, że zmierzone zwierzęta były w pełni rozwiniętymi dorosłymi osobnikami. No i są.
Samce są mniejsze, samice przekraczają 8 mm. Zapewne z powodu zmieszczenia w ciele rozwijających się dość długo jaj. Mówimy bowiem o płazach, u których przeobrażenie przechodzi w sporej mierze w ciele matki. Na świat przychodzą wylęgłe małe żabki, z pominięciem stadium kijanki. Wynika to zapewne stąd, że nawet zwykła kałuża byłaby za nich zbyt głęboka, aby rozwijały się w niej kijanki, a z kolei mniejsze i zdatne do przeobrażenia plamy wody mogłyby zbyt szybko wyschnąć.
A propos wysychania, to największe zagrożenie dla tych małych płazów. W poprzedniej dekadzie w tym rejonie Brazylii wystąpiły niezwykle dotkliwe susze. Zmiany klimatyczne mogą mieć wpływ na liczebność populacji tego gatunku, ale na razie nie wiemy, jak poważne są zagrożenia związane z niedostatkiem wody dla tego maleńkiego stworzenia i jego świata.