Sensacyjne badania w Ugandzie. Szympansy też mają menopauzę

Szympansy dołączyły do grona tych istot, u których samic występuje z wiekiem menopauza - donosi "Science" na podstawie badań przeprowadzonych w Parku Narodowym Kibale w Ugandzie. To jednak nie wszystko. Menopauza występowała już u zwierząt, np. niektórych waleni jak narwal i bieługa, ale była podyktowana tym, że samice tracące możliwość rozmnażania się, pomagały w wychowie młodych innym. U szympansów tymczasem "syndrom babki" nie wystąpił.

Dwie samice szympansa w podeszłym wieku w zoo w  Beauval
Dwie samice szympansa w podeszłym wieku w zoo w BeauvalEric BaccegaEast News
partner merytoryczny
banner programu czyste powietrze

To jest zdumiewające, bowiem rzuca nowe światło na badania nad menopauzą u zwierząt. Dotąd zakładano, że gdy się pojawia i zaawansowane wiekiem samice tracą możliwość rozmnażania się, to dzieje się tak po to, by ich energię skierować na pomoc innym, młodszym samicom i całej społeczności czy populacji. Szympansice z Ugandy pod tym względem kompletnie zaskoczyły.

Pismo "Science" opisuje badania, jakie przeprowadzono na grupie 185 samic szympansów w Parku Narodowym Kibale w zachodniej Ugandzie, blisko granicy z Demokratyczną Republiką Konga. Wykazały one niezbicie, że u zaawansowanych wiekiem małp zmniejszył się wyraźnie poziom estrogenów i progesteronu. Zarazem podwyższył się poziom folikulotropiny (FSH) i lutropiny (LH).

To jasny wniosek, że szympansice przechodzą menopauzę tak jak ludzie. I tracą z wiekiem zdolność rozmnażania się. Przestają rodzić w wieku około 40-50 lat, ale żyją jeszcze dłużej, nawet o kilka czy kilkanaście lat.

Szympansy bonobo były jednym z pierwszych gatunków ssaków, dzięki którym udało się dowieść, że nie tylko ludzie odczuwają wyższe emocje
Szympansy bonobo były jednym z pierwszych gatunków ssaków, dzięki którym udało się dowieść, że nie tylko ludzie odczuwają wyższe emocjePixabaydomena publiczna

Które zwierzęta przechodzą menopauzę?

Wcześniejsze badania wykazały, że menopauzę przechodzi też kilka gatunków waleni, takich jak: grindwale krótkopłetwe, orki, a także narwale i bieługi. Ich samice wchodzą wtedy w tzw. tryb babki, czyli pomagają młodszym krewniaczkom w opiece nad ich potomstwem.

U szympansic z Ugandy to nie występuje. Brutalnie mówiąc, nie są już przydatne społeczności.

A jednak nie są usuwane ze stada, więc teraz przed naukowcami rozwiązanie zagadki, z czego to wynika. Niewykluczone, że doświadczenie wiekowych samic jest potrzebne do czegoś innego niż tylko opieka nad młodymi. A może klimakterium nie jest cechą przystosowawczą, ale efektem ubocznym procesów ewolucji.

Z Europy do Afryki. Nowe technologie w walce o przyrodęAFP
INTERIA.PL
Masz sugestie, uwagi albo widzisz błąd na stronie?
Dołącz do nas