Dlaczego nie powinno się jeść ślimaków? Mogą powodować zapalenie mózgu

Sam Ballard miał 19 lat, kiedy na imprezie jego przyjaciele rzucili mu wyzwanie, by połknął ślimaka. W ciągu kilku dni młody Australijczyk rozwinął rzadką postać zapalenia opon mózgowych i zapadł w śpiączkę, która trwała ponad rok. Po przebudzeniu pozostał sparaliżowany od szyi w dół.

Winowajcą, według lekarzy, jest pasożytniczy nicień zwany Angiostrongylus cantonensis, który został znaleziony w ślimaku i może przeniknąć do ludzkiego mózgu.

Ballard nie jest jedyną osobą, która zaraziła się pasożytem podczas "wyzwania": istnieją co najmniej trzy znane przypadki dzieci, które zachorowały po zjedzeniu ślimaka.

Groźny pasożyt rozprzestrzenia się na nowe części świata. Nicienie, pochodzące z Azji, występują obecnie w Afryce, Australii, na Karaibach i w południowych Stanach Zjednoczonych. W 2017 roku epidemiolog stanu Hawaje Sarah Park stwierdziła, że obecnie ma około 10 przypadków zarażenia Angiostrongylus cantonensis rocznie.

W Brazylii nieudana próba hodowli ślimaków prawdopodobnie doprowadziła do rozwoju pasożyta atakującego mózg. Pod koniec lat osiemdziesiątych niektóre zestawy do hodowli gigantycznych afrykańskich ślimaków zostały wprowadzone na rynek jako możliwe do hodowli w ogrodzie.

W ten sposób ślimaki zaatakowały środowisko, a pasożyt Angiostrongylus cantonensis nieuchronnie osiedlił się wraz z nimi. W 2007 roku National Geographic doniósł o dwóch przypadkach zapalenia opon mózgowych u ludzi w Brazylii wywołanych nicieniem.

Ludzie nabywają infekcję poprzez spożywanie ślimaków lub innych nosicieli takich jak niektóre kraby lądowe, krewetki słodkowodne, ropuchy lub żaby, które są surowe lub niedogotowane. To, czy zanieczyszczenie warzyw larwami (np. śluzem ślimaków lub ślimaków chodzących po nich) może powodować infekcję, nie zostało jeszcze udowodnione.

Angiostrongylus cantonensis może żyć w wielu gatunkach ślimaków, które nie wykazują oczywistych objawów infekcji, więc patrząc na nie, nie można stwierdzić, czy zwierzę jest nosicielem pasożyta.

Ślimaki mają wiele pasożytów. Pasożyty potrzebują mieć żywiciela do jedzenia, a ślimaki są pokarmem dla wielu zwierząt, w tym ptaków, więc nicienie łatwo się mogą przenosić.

---

Ślimaki są również przypadkowo spożywane przez zwierzęta domowe i dzikie. Na Florydzie pasożyt pojawił się u psów, miniaturowych koni, ptaków i różnych dzikich zwierząt.

Angiostrongylus cantonensis gnieździ się również w tętnicach płucnych szczurów. Rozprzestrzenia się, gdy zainfekowane gryzonie odkrztuszają jaja robaków. Niektóre połykają. Robaki przechodzą wtedy przez układ trawienny szczura i osadzają się w kale. Ślimak, który zjada takie odchody, zostanie zainfekowany larwami robaka, które rosną wewnątrz nowego gospodarza.

Aby się rozmnażać, młody Angiostrongylus musi znaleźć drogę powrotną do szczura, co zwykle ma miejsce, gdy szczur pożera zainfekowanego ślimaka. Gdy nicienie znajdują się w żołądku szczura, docierają do jego mózgu, gdzie częściowo dojrzewają, a następnie docierają do tętnic płucnych, które rozciągają się od serca do płuc. Tam składają jaja.

Podobnie jak u szczurów, spożyty przez człowieka Angiostrongylus przedostaje się do mózgu. Czasami robaki są w stanie przeniknąć przez zewnętrzną barierę ochronną ludzkiego mózgu, ale po wejściu do środka nie mogą się wydostać. To powoduje, że robaki pozostają w mózgu, fizycznie go uszkadzając i wywołując stan zapalny, gdy układ odpornościowy z nimi walczy.

Wydaje się, że każdy intuicyjnie wie, że jedzenie surowych ślimaków  to zły pomysł. To samo dotyczy żab, krabów słodkowodnych lub surowych krewetek. Zawsze powinno się je gotować przez co najmniej trzy minuty aby zabić wszelkie możliwe pasożyty, zgodnie z amerykańskim Centrum Kontroli Chorób (CDC).