Czy każdy wie, kim jest jaźwiec? To leśny czyścioch i wielbiciel porządku
Król podziemnych nor, leśny czyścioch, wielbiciel porządku. Taki jest jaźwiec, który wbrew pozorom jest bardzo popularnym zwierzęciem. Zakres jego występowania jest ogromny - spotkamy go praktycznie w całej Europie, z wyjątkiem skrajnych północnych obszarów. Gatunki azjatyckie sięgają aż do Japonii.
Spotkamy to czarno-białe zwierzę praktycznie w całej Europie, z wyjątkiem skrajnych północnych obszarów Norwegii, Szwecji, Finlandii i Rosji. Gatunki M. leucurus sięgają w głąb Azji aż do Chin, a M. anakuma występuje w Japonii. Wiesz co to za zwierzę? Z pewnością je znasz - to borsuk.
Symbol niezłomności
Jaźwiec, jak każde zwierzę, ma przypisaną symbolikę. Często sięga ona średniowiecznych bestiariuszy.
Jaźwiec postrzegany jest jako zwierzę bardzo waleczne i nieustępliwe. Dlatego symbolizuje odwagę i wytrwałość oraz siłę. Wynika ona ze zdolności obrony przed wieloma drapieżnikami. Jaźwiec potrafi wykopać rozbudowany system nor, w którym może żyć wiele pokoleń. Dlatego jest symbolem zaradności. Jego zamiłowanie do czystości i porządku sprawiło, że jaźwiec jest symbolem "czyściocha".
Od średniowiecza krąży też mit o tym, że jądra borsuka mają właściwości lecznicze. Dlatego tak namiętnie polowano na niego. Jednak gdy jaźwiec/borsuk zauważył myśliwego to stawał na tylnych łapach, pokazywał swoje przyrodzenie i odgryzał je. Co ciekawe identyczną historię przypisuje się innemu zwierzęciu - bobrowi.
Skąd nazwa jaźwiec?
Niejedni zachodzą w głowę skąd pochodzi nazwa tego uroczego zwierzęcia. Jak okazuje się jest ona bardzo stara. Otóż najprawdopodobniej wzięła się ona od prasłowiańskiego określenia na "norę" lub "jamę". Zgadza się to z trybem życia jaźwca - jest on wybitnym architektem podziemnych korytarzy.
W języku angielskim to badger, niemieckim - Dachs, włoskim - tasso, a po francusku - blaireau. Czy mamy więc do czynienia z kolejnym anglicyzmem? Nic bardziej mylnego. Obecnie używana nazwa borsuk pochodzi z XVI wieku i przyjęliśmy ją z języka... tureckiego, choć do Polski dotarła za pośrednictwem rusińskim. W języku tureckim to sympatyczne zwierzę nazywa się porsuk.
Nazwa borsuk przyjęła się i człowiek powiązał ją z nieco ponurym wizerunkiem zwierzęcia. - W naszej wyobraźni borsuk siedzi samotnie w ciemnej jamie, trudno go stamtąd wyciągnąć, więc i człowieka ponurego, skrytego samotnika zaczęto nazywać borsukiem, choć dawniej, jak notują niektóre słowniki, używano tego porównania tylko w przypadku człowieka o "wydatnych szczękach, spłaszczonym nosie i małych oczach - piszą Lasy Państwowe.
Cała prawda o borsuku
Czy rzeczywiście borsuk jest takim samotnikiem? Skądże! Są to bardzo rodzinne zwierzęta, potrafią żyć w stadach liczących nawet 35 osobników, a para dorosłych zwierząt wiąże się na całe życie.
Borsuki to niezwykłe czyściochy. Ich nory podzielone są na wiele komór z krętymi korytarzami prowadzącymi do kilku wyjść. Są czyszczone z resztek nieczystości - pożywienia czy miękkiej, zużytej ściółki. Borsuki nigdy nie załatwiają się tam, gdzie mieszkają. Do tego służy wykopany obok nory dołek zwany latrynką. Z tego powodu ich nory niezwykle łatwo mogą zająć np. lisy - do zabrudzonej nory borsuk już nie wejdzie.
Borsuki mają też wyjątkową wśród zwierząt umiejętność chodzenia tyłem, co wykorzystują, znosząc ściółkę do nory. Mimo masywnej, wydłużonej sylwetki są to bardzo zwinne zwierzęta. Warto przyjrzeć się ich pazurom - są one przystosowane do kopania.
A co jedzą te tajemnicze zwierzęta? Są wszystkożerne, najczęściej dieta składa się z dżdżownic, owadów, małych i średnich ssaków, ptaków, zbóż i owoców.
