Rozmiar ma znaczenie. Większe psy żyją krócej, ale wolniej się starzeją

Rozmiar psa ma wielkie znaczenie dla średniej długości jego życia. Mniejsze zwierzęta mogą żyć nawet dwukrotnie dłużej niż duże. 

Nie jest jednak jasne, czy ta różnica wpływa na to, jak z wiekiem zmienia się zachowanie i zdolności poznawcze psa. Węgierscy badacze z Uniwersytetu ELTE Eötvös Loránd w Budapeszcie postanowili to sprawdzić, korzystając z danych dotyczących 15 tys. psów. 

Analizując dane, naukowcy sprawdzili, jak z wiekiem zmieniają się różne cechy behawioralne oraz częstość występowania dysfunkcji poznawczych u psów. Zbadali, w jakim wieku zaczynają się zmiany behawioralne i poznawcze, jak szybko te zmiany postępują, a także zbadali takie czynniki, jak wielkość ciała psa, kształt głowy i status rasowy.

Z ich opracowania wynika, że u dużych psów proces starzenia rzeczywiście następuje wcześniej. Zaczyna się w wieku ok. 7-8 lat w porównaniu ze średnio 11 rokiem życia u mniejszych psów. U dużych psów proces starzenia przebiega jednak wolniej. To, w połączeniu z krótszym średnim czasem życia dużych ras, sprawia, że duże psy dłużej zachowują dobrą kondycję poznawczą i odczuwają mniejszy stopień pogorszenia się stanu zdrowia związanego z wiekiem niż ich mniejsze odpowiedniki.

Największe rasy psów żyją na ogół do siedmiu lat, a małe - do czternastu. Psy rasowe zazwyczaj żyją krócej niż mieszańce. 

Psy ważące ponad trzydzieści kilogramów wykazują wcześniejszy początek spadku masy ciała związany z wiekiem, ale tempo spadku jest wolniejsze w porównaniu z mniejszymi psami. "Większe psy doświadczają załamania fizycznego we wcześniejszym wieku, a choroby i degradacja funkcji sensorycznych prowadzą do "zachowań starczych" na długo przed rozpoczęciem się pogorszenia stanu psychicznego" - wyjaśnia autorka badania Borbála Turcsán. 

Psy ważące mniej niż siedem kilogramów wykazywały ponad czterokrotnie częstsze występowanie pogorszenia funkcji poznawczych w starszym wieku niż większe psy, co potwierdza, że chociaż większe psy żyją krócej, ich stan zdrowia i możliwości poznawcze pogarszają się z wiekiem w mniejszym stopniu. 

Naukowcy nie spodziewali się jednak, że uda im się wykryć związek tempa pogarszania funkcji poznawczych z kształtem głowy psa. U rasowych psów długonosych, takich jak charty, ryzyko wystąpienia pogorszenia funkcji poznawczych w starszym wieku jest wyższe w porównaniu z psami o pyskach o średniej i krótkiej długości oraz z psami mieszanymi.

Jednym z najciekawszych wniosków z badania było to, że właściciele zaczynają uważać swoje psy za "stare" w wieku około sześciu lat, niezależnie od wielkości psa i jego statusu rasowego. "Właściciele uważają swoje psy za "stare" cztery do pięciu lat wcześniej, niż można by oczekiwać na podstawie danych behawioralnych. Może to wynikać z siwienia i ledwo zauważalnych zmian" - wyjaśnił Enikő Kubinyi, kierownik projektu Senior Family Dog Project.

Nowe badania podkreślają, że wielkość ciała wpływa nie tylko na oczekiwaną długość życia psa, ale także na jego zdrowie.

Jednak efekt nie jest stopniowy, ponieważ tylko grupy o ekstremalnej wielkości, czyli psy bardzo małe (zabawki) i bardzo duże (gigantyczne) mają znacząco różne trajektorie starzenia. "Dla tych, którzy chcą psa mniejszego, ale nie chcą narażać się na poważne problemy psychiczne w starszym wieku lub chcą psa większego rozmiaru, ale nie chcą narażać się na problemy ze zdrowiem fizycznym w wieku 7-8 lat, polecamy psa o wadze 10-30 kg" - wyjaśnia Turcsán. 

"Na podstawie naszych wyników wynika, że te psy cieszą się dłuższym zdrowiem w stosunku do oczekiwanej długości życia niż ich mniejsze i większe odpowiedniki".