Wszyscy się boją czerwonych grzybów. Niektóre są jadalne

Kolor czerwony nie zawsze ma w naturze znaczenie odstraszające, choć wśród niektórych gatunków rzeczywiście kojarzy się z siłą czy dominacją. To jednak także barwa, której zadaniem jest przyciągać - czerwone kwiaty chętnie są zapylane przez owady.

Skąd więc obawa, że czerwone grzyby muszą być trujące? Wszystkiemu winny jest muchomor czerwony - urokliwy, ale wyjątkowo trujący grzyb, znany każdemu. Ostrożność związana z rozróżnieniem go od innych sprawia, że grzybiarze niechętnie sięgają po gatunki, które mają w sobie, choć odrobinę ceglastej kolorystyki.

W Polsce występuje kilka gatunków grzybów, które mają czerwone kapelusze albo czerwonawe trzony i jak najbardziej nadają się do jedzenia. Są bezpieczne i smaczne! Najpopularniejsze czerwone grzyby jadalne można spotkać latem i jesienią w polskich lasach iglastych i liściastych.

Koźlarz czerwony

Koźlarz czerwony to gatunek wyjątkowo ceniony za swoje walory smakowe i odżywcze: zawiera żelazo, witaminę B2 oraz D. Ma orzechowy aromat, który wprowadza do dań wyjątkową nutę. Można go smażyć, dusić i gotować, a także marynować - nadaje się jako dodatek do zup i sosów, świetnie sprawdza w daniach azjatyckich. W przeciwieństwie do innych grzybów, zawiera dużo białka i węglowodanów - jest więc nie tylko smaczny, ale i dodaje daniom wartości odżywczej.

Jest bardzo charakterystyczny - ma czerwony albo pomarańczowy kapelusz i trzon pokryty łuskami. Należy go szukać od lipca aż do listopada w lasach liściastych - przede wszystkim pod brzozami i osikami.

Borowik ceglastopory

Borowiki ceglastopore spotyka się głównie w lasach górskich, pod świerkami i jodłami. Mają brązowe kapelusze z charakterystyczną, zamszową skórką oraz gruby trzonek z czerwonymi strzępkami.

Uwaga! Ten gatunek nadaje się do jedzenia dopiero po obróbce cieplnej - należy go dusić, smażyć albo gotować minimum 20 minut. 

W przeciwnym razie może wywołać poważne problemy jelitowo-żołądkowe.

Czarka szkarłatna

Ten urokliwy grzyb w kolorze ognistej czerwieni rośnie wtedy, gdy jeszcze nikt nie myśli o grzybobraniach. Na jego poszukiwania należy wybrać się pod koniec zimy albo w przedwiośniu. Czarki nie wyrastają z ziemi, ale rosną na przewróconych, rozkładających się gałęziach drzew. W niektórych atlasach można spotkać informację, że są to grzyby niejadalne - obecnie przyjmuje się, że można je jeść: zarówno na surowo, jak i po obróbce cieplnej. Czarki mają natomiast walory głównie wizualne, a nie odżywcze (składają się z niemal samej wody).

Niestety, nie ma jednego, skutecznego sposobu na to, aby odróżnić grupę grzybów jadalnych od trujących. Czerwone grzyby jadalne mogą mieć zarówno kolor wpadający w brąz, jak i w żywą czerwień. Ich trzonek może być gładki albo mieć włoski - tak jak u gatunków trujących. Czasem można rozpoznać grzyby trujące po zapachu - mogą (choć nie muszą!) wydzielać nieprzyjemną woń.

Aby się nie pomylić, na początku przygody ze zbieraniem grzybów należy więc obowiązkowo korzystać z atlasu grzybiarza i praktykować wychodzenie do lasu - z czasem coraz łatwiej jest rozpoznać poszczególne gatunki. Bardzo ważne jest poznanie najbardziej trujących grzybów - są one bardzo szkodliwe! Zjedzenie nawet niewielkiej ilości muchomora czerwonego czy gołąbka wymiotnego (które należą do najbardziej trujących, czerwonych polskich grzybów) może wywołać halucynacje, duszności i dolegliwości żołądkowe.

Czerwone grzyby wydają się ostrzegać: nie zrywaj mnie, jestem trujący! W rzeczywistości ceglasta barwa nie ma nic wspólnego z tym, czy dany gatunek nadaje się do jedzenia czy też nie - w Polsce występuje kilka jadalnych gatunków o czerwonej barwie i wyjątkowych walorach smakowych. Jeśli jednak nie masz pewności, czy znaleziony grzyb jest jadalny - zostaw go w ściółce.