Sójki mają lepszą samokontrolę niż wielu ludzi
Sójki eurazjatyckie potrafią zrezygnować z nagrody, by później dostać coś jeszcze smaczniejszego. Badania wykazały, że ptaki o najlepszej samokontroli dostają lepsze wyniki w testach poznawczych, co sugeruje, że są bardziej inteligentne
Nie każdy z nas potrafi odmówić sobie smakołyku. Sójki z pokusami radzą sobie znacznie lepiej. Naukowcy odkryli, że krukowate unikają szybkiej nagrody w zamian za smaczniejszy, ale opóźniony smakołyk.
Co więcej, zespół odkrył, że ptaki, które wykazywały najwięcej samokontroli, uzyskały wyższe wyniki w różnych testach poznawczych, co sugeruje, że były bardziej inteligentne. Wcześniej podobny związek zaobserwowano u szympansów i mątew.
„Po raz pierwszy pokazujemy związek między samokontrolą a inteligencją u ptaków” – pisze dr Alex Schnell z Uniwersytetu Cambridge. „Nasze badania dostarczają dowodów na to, że samokontrola odgrywa kluczową rolę w inteligencji”.
W opracowaniu opublikowanym przez periodyk “Philosophical Transactions of the Royal Society B”, Schnell i jego współpracownicy opisują eksperyment, w ramach którego 10 sójkom pokazano zestaw szuflad oznaczonych różnymi symbolami. Każda zawierała smakołyk, który był widoczny dla ptaka.
Cierpliwość popłaca
Podczas gdy niektóre szuflady oferowały smakołyk dostępny od ręki, zawartość innej była dostępna dopiero z opóźnieniem, a zawartość trzeciej szuflady pozostawała niedostępna. Ptaki nauczono tego, że po wybraniu jednego ze smakołyków tracą dostęp do innych opcji. Po ustaleniu tego, które łakocie są preferowane przez poszczególne ptaki, zespół sprawdzał, czy i jak długo ptaki czekały na smakołyk z “opóźnionej” szuflady wtedy, gdy mniej preferowana przekąska, na przykład chleb lub ser, była dostępna natychmiast.
Eksperyment w swoich założeniach przypominał “test pianki” - badanie przeprowadzone w latach 60. i 70 przez naukowców Uniwersytetu Stanforda na małych dzieciach, w ramach którego dzieci mogły dostać jedną słodką piankę natychmiast lub dwie później, jeśli oparły się pokusie zjedzenia pierwszej przez określony czas. Wyniki nowego badania pokazują, że chociaż ptaki różniły się tym, jak długo były gotowe czekać, wszystkie zwlekały z jedzeniem szybkiej przekąski w nadziei na coś lepszego.
„Niektóre czekały maksymalnie 20 sekund, podczas gdy inne czekały nawet 5 i pół minuty” - pisze Schnell.Ptaki nie czekały, gdy smaczniejszy smakołyk został zaprezentowany w szufladzie „niedostępnej”, co sugeruje, że opóźniały gratyfikację tylko wtedy, gdy wydawało się to opłacalne.Podczas gdy inne ptaki, w tym gołębie, przeszły poprzednio wersje testu pianki, najnowsze badanie idzie dalej, pokazując, że sójki, które były w stanie czekać dłużej, wykazywały wyższą ogólną inteligencję, mierzoną w ramach pięciu testów poznawczych.
Schnell zauważa, że badania na ludziach sugerowały wcześniej związek między samokontrolą a inteligencją, przy czym związek ten jest znacznie słabszy, gdy uwzględni się takie czynniki, jak pochodzenie czy zamożność.