Niemcy obchodzą jubileusz ochrony przyrody. My czekamy od 20 lat

Park Narodowy Doliny Dolnej Odry został utworzony 28 czerwca 1995 roku, znajduje się w Brandenburgii, jednym z 16 krajów związkowych Niemiec. Złożona w 1991 r. dokumentacja zakładała, że park narodowy powstanie po obu stronach Odry - polskiej i niemieckiej, ale do tej pory w Polsce nie został powołany pomimo starań przyrodników.

Park obejmuje obszar znajdujący się na lewym brzegu Odry i stanowi część polsko-niemieckiego zespołu obszarów chronionych; po polskiej stronie Park Krajobrazowy Dolina Dolnej Odry i Cedyński Park Krajobrazowy.

I w tym miejscu Polska zatrzymała się 30 lat temu, a od tego czasu trwają wciąż starania o zrealizowanie tego projektu również po naszej stronie. Z zapowiedzi resortu klimatu wynikało, że doczekamy się go najpierw w 2024 r., a potem w 2025 r. Niemiecka strona ten pomysł aprobuje i czeka na jego realizację. "Jesteśmy więc bardzo szczęśliwi, że polski rząd zdecydował się teraz na założenie parku narodowego, bo Dolina Dolnej Odry powinna być nim objęta" - powiedział portalowi rbb dyrektor niemieckiego Parku Narodowego Dirk Treichel.

Z okazji jubileuszu powołania parku w dwóch niemieckich gminach otwarto wystawę przedstawiającą życie mieszkańców zalewowych terenów. Choć objęciu ich najwyższą formą ochrony Niemcom z początku też towarzyszyły obawy.

Sto­wa­rzy­sze­nie Przy­ja­ciół Pol­sko-Nie­miec­kie­go Euro­pej­skie­go Par­ku Naro­do­we­go Doli­ny Dol­nej Odry podaje, że tyl­ko w nie­miec­kiej czę­ści tego wyjątkowego obszaru doliczo­no się 160 gatun­ków pta­ków lęgo­wych, 54 gatunki ssa­ków, 6 gadów, 11 pła­zów i 49 gatun­ków ryb. W sumie ziden­ty­fi­ko­wa­no 1726 gatun­ków roślin.

Park Narodowy Doliny Dolnej Odry jest znany przede wszystkim jako obszar lęgowy, to także jedyny zalewowy park narodowy w Niemczech. Odpoczywają tu dziesiątki tysięcy ptaków: gęsi białoczelnych, kaczek krzyżówek, czy świstunów. Rozmnaża się tu bocia­n czar­ny, pucha­cz, wszyst­kie trzy typy orłów - orzeł bie­lik, orlik gru­bo­dzio­by, rybo­łów. Regularnie lęgi przeprowadza rybi­twa czar­na i bia­ło­skrzy­dła, czy derkacz.

Na powołanie 24. parku narodowego wielu polskich przyrodników i organizacji ekologicznych czeka od ponad 20 lat. Najmłodszy, "Ujście Warty", powstał w 2001 r. Plan powołania Parku Narodowego Doliny Dolnej Odry został zatwierdzony przez samorządy, które taką zgodę musiały wydać, a rozmowy w tej sprawie nieco się przedłużały. Gminy i województwo zachodniopomorskie ma na stworzeniu parku skorzystać, nie tylko pod względem ekonomicznym, ale i kulturowym oraz przyrodniczym.

Park Narodowy Doliny Dolnej Odry zostanie utworzony na obszarze 3 gmin - Kołbaskowo, Widuchowa i Szczecin. Na drugim etapie zostanie rozszerzony o obszar gminy Gryfino.

"Granice parku i otuliny zostały wyznaczone w takim kształcie, aby zapewnić najlepszą ochronę zasobów przyrodniczych obszaru, a także umożliwić funkcjonowanie dotychczasowych użytkowników obszaru - interesariuszy, w szczególności podmioty zajmujące się żeglugą oraz rybactwem i wędkarstwem, na tym obszarze" - podaje resort klimatu.

Kwestie te były podejmowane przez niektórych posłów i radnych w rozmowach o utworzeniu parku. Radni Szczecina zwracali uwagę, że jego powołanie spowoduje "zmiany w żegludze na rzece", obawy wyrażali także rybacy z trzech gmin. Rozważano ponadto, że na terenie parku utrudnione będzie prowadzenie działalności rolniczej i polowań. I rzeczywiście, zgodnie z zapowiedzią wiceministra Mikołaja Dorożały na terenie parku narodowego nie będzie można strzelać do zwierząt, ale będzie można nadal prowadzić działalność rolniczą, która w odpowiedniej formie sprzyja ochronie przyrody, możliwe będzie wędkowanie.

Resort klimatu przekazał ponadto, że mieszkańcy gmin leżących w Dolinie Dolnej Odry mogą na objęciu wyjątkowego pod względem przyrodniczym regionu tylko skorzystać.