Pustynia Błędowska zagrożona budową obwodnicy. Mieszkańcy walczą
Oprac.: Katarzyna Nowak
Wyjątkowy w skali Polski ekosystem jest zagrożony przez inwestycję drogową - alarmują działacze na rzecz przyrody i lokalna społeczność. Planowana budowa spowodowałaby fragmentaryzację cennych terenów, co miałoby negatywne skutki dla środowiska, w tym wielu zwierząt.
Wraca temat budowy obwodnicy przy Pustyni Błędowskiej, będącej największym obszarem lotnych piasków w Europie i znaczącym terenem ochrony siedlisk.
Plan przebiegu budowy obwodnicy dotyczy miejsc o szczególnych walorach przyrodniczych i społecznych. Mieszkańcy i przyrodnicy alarmują, że inwestycja w zaproponowanej formie zdegraduje najpiękniejsze tereny Wyżyny Śląskiej i Olkuskiej.
Obwodnica zagraża przyrodzie Pustyni Błędowskiej
Mieszkańcy regionu uważają, że przedstawiony plan budowy obwodnicy znacząco naruszy wrażliwy ekosystem Pustyni Błędowskiej i obszaru Natura 2000. Działacze zrzeszeni w inicjatywie "Ratujmy Pustynię Błędowską" zabiegają o konieczną zmianę wariantu inwestycji. Proponują, aby obwodnica została wybudowana wzdłuż torów (a nie jak określa to plan, pod Czubatką, okalając Pustynie Błędowską, koło Stawu Zielonego, kończąc się tuż przy fabryce Velvet), co miałoby w mniejszym stopniu wpłynąć na środowisko.
Mieszkańcy już jakiś czas temu przedstawili alternatywny plan przebiegu drogi (wschodni), którego wpływ na środowisko naturalne jest najmniejszy i omija obszary Natura 2000. Wariant ten jednak nie został wzięty pod uwagę przez urzędników.
"Nie pozwolimy na zniszczenie ekosystemu Pustyni Błędowskiej, będącej magnesem turystycznym i tożsamością naszego regionu" – mówi Anna Niedźwiedzka z inicjatywy „Ratujmy Pustynię Błędowską”.
Mieszkańcy walczą o wybitny w skali Europy obszar
Pozytywna decyzja środowiskowa dla inwestycji, która ingerowałaby w dwa cenne przyrodniczo tereny – obszar Natura 2000 Pustynia Błędowska i Park Krajobrazowy Orlich Gniazd została wydana w grudniu 2021 roku przez wójta gminy Klucze.
Mieszkańcy oraz Towarzystwo na Rzecz Ziemi złożyli wówczas skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie. Proces zakończył się wyrokiem wskazującym jednoznacznie, że przedstawione przez inwestora warianty są iluzoryczne i „w zasadzie nie stanowią względem siebie żadnej realnej alternatywy, bo przebieg projektowanej drogi (obwodnicy) został w każdym z wariantów tylko nieznacznie zróżnicowany”. Prawo zaś nakazuje przedstawienie wariantów alternatywnych. Ponadto wszystkie one kolidowały z obszarem Natura 2000 Pustynia Błędowska. Tym samym decyzja wójta została cofnięta.
Teraz sprawa wraca. Wójt prowadzi postępowanie, w którym tym razem przedstawiono cztery warianty, przy czym trzy z nich, tj. I, II i III, to warianty tożsame z wariantami z poprzedniego postępowania, a wariant IV, mieszkańców, został na tyle zmodyfikowany, że podobnie, jak inne rozpatrywane opcje, ingeruje w obszary Natura 2000 - uważają przyrodnicy ze Stowarzyszenia na Rzecz Wszystkich Istot.
Według ekologów proponowana droga przecinałaby korytarz ekologiczny, mający bardzo istotne znaczenie dla migracji ssaków kopytnych w skali lokalnej i subregionalnej (potwierdziła to m.in. opinia Nadleśnictwa Olkusz). Ponadto wycinka drzew wiązałaby się ze zniszczeniem siedlisk ptaków, w tym: puszczyka zwyczajnego, dudka, lelka, lerka czy dzięcioła.
W związku z ryzykownym przedsięwzięciem lokalna społeczność domaga się korekty drogi i zachęca do udziału w konsultacjach społecznych z gminą.
