O czym śnią psy i wilki? Odpowiedź jest coraz bliżej
Są ze sobą bardzo blisko spokrewnione, ale jednocześnie pod wieloma względami zupełnie różne. Psy i wilki, mimo że dzieli je zaledwie kilkanaście tysięcy lat ewolucji, poszły własnymi drogami, a różnice dostrzegalne są nawet w działaniu ich mózgów. Najnowsze badanie węgierskich uczonych jest pierwszym, które skupiło się na tym, czym różni się sen wilka i udomowionego psa.
Naukowcy z Wydziału Etologii Uniwersytetu Eötvös Loránd na Węgrzech po raz pierwszy dokładnie zmierzyli to, jak przebiega sen wilka. Aktywność mózgów śpiących zwierząt była mierzona za pomocą nieinwazyjnych elektrod EEG mocowanych do powierzchni ich skóry. Badanie zostało opublikowane w "Scientific Reports".
Jak śnią wilki i psy?
Wiemy, że nasz własny styl życia - którego podstawą jest spanie w bezpiecznym, chronionym domu - wpłynęło wyraźnie na to, jak funkcjonuje nasz uśpiony mózg. Naukowcy wyszli z założenia, że śpiące z nami psy przeszły podobną ewolucję. Dotychczasowe obserwacje wydawały się to potwierdzać: na przykład psy, podobnie jak ludzie, śpią powierzchownie w nieznanym środowisku.
Ale żeby dokładnie sprawdzić to, jak udomowienie i życie z ludźmi wpłynęło na fizjologię psiego snu, naukowcy musieli porównać jego przebieg z tym, jak śpią wilki. "Chociaż badania porównawcze psów i wilków zostały już przeprowadzone w kilku obszarach badań, w tym w badaniach behawioralnych i genetycznych, procesy neuronalne wilków pozostają w dużej mierze niezbadaną dziedziną" - powiedziała Anna Bálint, badaczka z Grupy Badawczej Etologii Porównawczej MTA-ELTE.
"Zmierzyliśmy EEG snu u ekstensywnie zsocjalizowanych wilków, stosując tę samą metodologię, jaką zastosowano u psów domowych. Pomyślnie zmierzyliśmy wszystkie etapy snu (senność, głęboki sen i REM), które wcześniej obserwowano również u psów". Badanie można było przeprowadzić stosunkowo bezproblemowo, bo poddane mu wilki były przyzwyczajone do obecności ludzi i pozwalały badaczom oblepiać się elektrodami. Wilki podczas eksperymentów były otoczone przez znajomych sobie ludzi, którzy głaskali je aż zwierzęta uspokoiły się i zasnęły.
Pierwsze takie badania
"Podczas gdy młode psy i wilki wykazywały dość podobny rozkład faz snu, czas spędzony w fazie REM wydawał się być krótszy u psów niż u wilków, a ta różnica jest jeszcze bardziej widoczna u starszych zwierząt", opisuje wyniki Vivien Reicher, doktorantka na Wydziale Etologii ELTE. "To odkrycie jest szczególnie intrygujące, ponieważ ilość snu REM jest powiązana z różnymi efektami, w tym neurorozwojem, stresem, udomowieniem, ale także konsolidacją pamięci", wyjaśnia.
Zobacz również:
"Chociaż wielkość próby w obecnym badaniu jest niska, a rozkład wieku badanych uniemożliwiał wyciągnięcie istotnych wniosków, to ważny pierwszy krok w badaniu snu wilka" - powiedziała Márta Gácsi, pracownik naukowy w Grupie Badawczej Etologii Porównawczej MTA-ELTE. "Dzięki wykorzystaniu naszej metodologii w innych laboratoriach możemy stworzyć dużą, światową bazę danych pozwalającą na pogłębienie naszych wniosków". Jedno, czego z tych badań nie dowiemy się na pewno to to, o czym dokładnie śnią śpiące wilki i psy. A to coś, czego na pewno chcieliby się dowiedzieć właściciele wszystkich biegających, merdających i szczekających przez sen czworonogów.
