Nie wszystkie drzewa przetrwają ocieplenie. Poradzą sobie nieliczne gatunki
Zmiany klimatu oznaczają, że wiele gatunków europejskich drzew może przed końcem stulecia znaleźć się w poważnym niebezpieczeństwie. Niektóre jednak mogą poradzić sobie ze zmianami zaskakująco dobrze. Dęby szypułkowe mają wręcz skorzystać na zmianach.
Dęby szypułkowe mogą okazać się jednymi z nielicznych rodzimych, europejskich gatunków drzew, które dobrze zniosą zmiany klimatu. Rośliny te są wystarczająco elastyczne, aby przetrwać szybką zmianę europejskiego klimatu, która nastąpi w najbliższych dziesięcioleciach. Jako takie, mogą stanowić podstawę przyszłych projektów zalesiania i produkcji drewna w Europie.
Dąb szypułkowy najlepiej znosi zmiany klimatu
Naturalne lasy Starego Kontynentu składają się z mieszanki gatunków przystosowanych do zmiennych warunków panujących w klimacie umiarkowanym. Długowieczność drzew oznacza jednak, że sadzone dziś rośliny muszą być w stanie wytrzymać zarówno obecne warunki, jak i cieplejsze warunki świata w roku 2100.
Aby ocenić to, jak różne gatunki poradzą sobie z tym wyzwaniem, grupa badaczy z Uniwersytetu Wiedeńskiego przyjrzała się 69 najpowszechniejszym drzewom w Europie. Naukowcy chcieli sprawdzić, które z nich poradzą sobie z tym wyzwaniem najlepiej.
Zwycięzcą okazał się dąb szypułkowy (Quercus robur). Jako jeden z nielicznych powszechnie występujących dziś w Europie gatunków, dobrze radzi sobie zarówno w dzisiejszych warunkach, jak i w tych, które będą panować w Europie około roku 2100. Co równie ważne, gatunek ten ma duże znaczenie dla produkcji drewna, magazynowania dwutlenku węgla i różnorodności biologicznej, dzięki czemu nadaje się do wszelkiego rodzaju projektów ponownego zalesiania w całej Europie.
Europejskie buki w poważnych tarapatach
Wiele innych gatunków będzie jednak miało trudności z dostosowaniem się do nadchodzących zmian. Badacze wykazali, że pospolity buk europejski (Fagus sylvatica), wyjątkowo źle zniesie nowe warunki klimatyczne. Austriackie badanie wykazało, że wiele miejsc, na których można dziś sadzić buki w ciągu najbliższych dziesięcioleci staną się dla nich zupełnie nieodpowiednie klimatyczne.
Taki los spotka także wiele innych gatunków. Badacze szacuję, że średnia liczba gatunków drzew na kilometr kwadratowy, które są w stanie przetrwać do roku 2100, może spaść od jednej trzeciej do połowy. Oznacza to, że niektóre lasy europejskie mogłyby składać się jedynie z niewielkiej grupy gatunków drzew, a co za tym idzie, utraciłyby różnorodność i odporność, które charakteryzują lasy mieszane. Podkreślają jednocześnie, że w ekstremalnych przypadkach obszary, na których istnieją dziś lasy składające się z gatunków mało odpornych na zmiany klimatyczne, mogą w najbliższych dziesięcioleciach musieć zostać zastąpione zupełnie nowymi, składającymi się z innych, odporniejszych roślin.
