Hełm czy młot? Przełomowe odkrycie właściwości czaszek dzięciołów
Świat nauki i my sami od dawna zastanawiamy się, jak to się dzieje, że dzięcioły mogą wielokrotnie uderzać dziobami o pnie drzew, nie uszkadzając mózgu. Ich czaszki porównywano zazwyczaj do amortyzujących hełmów, ale teraz się to zmieniło. Co nowego wiemy na temat anatomii dzięcioła?
Jakim cudem czaszka i mózg dzięcioła wytrzymują serię silnych uderzeń i wiercenia w drzewie? Dotychczas naukowcy myśleli, że czaszka ptaka działa niczym amortyzujący hełm, który chroni czaszkę przed uderzeniami. Niedawno jednak badacze obalili tezę, że czaszki dzięcioła działają jak amortyzatory. Co nowego odkryli?
Młot
W naukowym czasopiśmie Current Biology pojawiła się obszerna publikacja na temat kinetyki ptasiej czaszki i tego, jak ptaki unikają urazów głowy. Zespół stwierdził, że ptasie głowy pracują niczym sztywne młotki. Grupa dowiodła, że jakakolwiek amortyzacja wstrząsów osłabiłaby zdolności wiercenia dzięcioła.
Analizując filmy wideo trzech gatunków dzięciołów, które wiercą z dużą prędkością, odkryliśmy, że nie absorbują one wstrząsu spowodowanego uderzeniem w drzewa.
Van Wassenbergh wraz z innymi obliczali przy użyciu modeli biomechanicznych, jakim cudem intensywne wiercenie nie naraża dzięcioła na uszkodzenia mózgu. W przypadku ludzi lub małp niemożliwe byłoby uniknięcie urazu mózgu, ale te wyjątkowe ptaki to wytrzymują.
Jak to robią dzięcioły?
Brak amortyzacji nie oznacza, że ich mózgi są zagrożone podczas (pozornie) gwałtownych uderzeń. Nawet najsilniejsze wstrząsy powinny być nadal bezpieczne dla mózgów dzięciołów, ponieważ są niższe niż u ludzi doznających wstrząsu mózgu.
Odkrycia zespołu obalają długo utrzymywaną teorię absorpcji wstrząsów, która została spopularyzowana w mediach, książkach i ogólnej opinii publicznej.
Z ewolucyjnego punktu widzenia, odkrycia mogą wyjaśniać, dlaczego nie ma dzięciołów o znacznie większych mięśniach głowy i szyi. Podczas gdy większy dzięcioł mógłby mocniej uderzać w pień, wstrząśnienia byłyby dotkliwsze i prawdopodobnie sprawiłyby mu bardzo poważne problemy.
Zespół chce teraz sprawdzić, w jaki sposób kształt dzioba przystosował się do mozolnego wiercenia w drzewie.
źródło: sciencedaily.com
