System kaucyjny w Senacie. Przegłosowano ważne poprawki
Oprac.: Jakub Wojajczyk
Senat opowiedział się w piątek za ustawą o systemie kaucyjnym opakowań wraz z poprawkami. Przyjęte zmiany zwalniają kaucję od VAT, obniżają normy selektywnej zbiórki opakowań do poziomów wymaganych w dyrektywie unijnej i wprowadzają okres przejściowy na dostosowanie się do systemu kaucyjnego.
System kaucyjny zostanie wprowadzony w Polsce 1 stycznia 2025 r. Tak przewiduje nowelizacja ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi, która jest właśnie procedowana w polskim parlamencie. Nowe przepisy są odpowiedzią m.in. na unijną dyrektywę nakazującą zmniejszyć ilość odpadów z plastiku w środowisku.
System kaucyjny przegłosowany w Senacie
Senat zagłosował w piątek za ustawą wraz z poprawkami. Przyjęte poprawki zwalniają kaucję z opodatkowania VAT-em i obniżają normy selektywnej zbiórki opakowań do poziomów wymaganych w dyrektywie unijnej.
Kolejna poprawka wprowadza roczny okres przejściowy na dostosowanie się do systemu kaucyjnego. Zgodnie z nią, do dnia 31 grudnia 2025 r. przedsiębiorcy wprowadzający do obrotu napoje w opakowaniach będą mogli je zbierać za pomocą systemu kaucyjnego, samodzielnie lub za pośrednictwem organizacji odzysku. Wnioskowały o to m.in. koncerny piwne.
Ustawa w poprzedniej wersji mówiła, że system kaucyjny wejdzie w życie 1 stycznia 2025 r. Senackie poprawki będą musiały być teraz rozpatrzone przez Sejm. Zdaniem ekspertów szanse na to, że posłowie zgodzą się na poprawki senatorów są jednak niewielkie.
Jak będzie wyglądał system kaucyjny w Polsce?
Nowelizacja przewiduje, że do jednorazowych butelek z plastiku o pojemności do 3 litrów, szklanych butelek wielorazowego użytku do 1,5 litra oraz metalowych puszek o pojemności do 1 litra doliczona zostanie kaucja, której wysokość zostanie określona w rozporządzeniu. Zgodnie z opublikowanym w kwietniu projektem rozporządzenia ma ona wynieść 50 gr. Kaucja będzie zwracana przy zwrocie opakowań w sklepie bez konieczności pokazania paragonu.
Duże sklepy, o powierzchni powyżej 200 metrów kwadratowych, będą musiały odbierać puste opakowania, natomiast te o mniejszej powierzchni, będą mogły przystąpić do systemu dobrowolnie. Nieodebrana kaucja zostanie przeznaczona na finansowanie systemu kaucyjnego.
System kaucyjny będą tworzyć przedsiębiorcy wprowadzający do obrotu napoje w opakowaniach. Będą powoływać operatora (podmiot reprezentujący), odpowiedzialnego za wdrożenie i prowadzenie systemu. Jak wskazano w uzasadnieniu, przepisy nie określają liczby takich podmiotów, tym samym dopuszcza się możliwość utworzenia dwóch lub więcej systemów kaucyjnych.
Jeśli przedsiębiorcy wprowadzający napoje w opakowaniach nie utworzą systemu lub nie osiągną wymaganych poziomów selektywnego zbierania opakowań i odpadów, będą musieli zapłacić opłatę produktową.