Dlaczego drzewa zrzucają liście? Ekspert wyjaśnia
Gdy wybierzemy się do parku lub lasu, możemy już znaleźć tam dowody na zbliżającą się zimę. Chodzi oczywiście o liście, które jesienią zrzucają drzewa. Dlaczego tak się dzieje wyjaśnia dr Wojciech Zarzycki, dendrolog z Polskiej Szkoły Dendrologii i Arborystyki.
Dlaczego właściwie drzewa zrzucają liście na zimę? Ekspert tłumaczy, że drzewa w czasie najzimniejszych miesięcy muszą się dostosować do niedoboru wody, która zimą po prostu zamarza. Dlatego zaadoptowały dwie główne strategie przetrwania: albo zrzucają liście, albo wykorzystują wytrzymałość igieł.
Drzewa mają dwie strategie przetrwania zimy
Zanim człowiek zaczął ingerować w ekosystemy występujące na terenie Polski, w naszym kraju dominowały drzewa liściaste. - To pokazuje, że strategia zrzucania liści w naszych warunkach Europy Środkowej była najkorzystniejsza - tłumaczy dr Zarzycki.
- Później człowiek zaczął sadzić na ogromnych obszarach sosny. Bardziej na północ - w Finlandii, Norwegii, na Syberii - dominują już gatunki iglaste. W zimniejszym klimacie ta druga strategia jest bardziej korzystna. My jesteśmy w obszarze przejściowym - dodaje ekspert.
Dlaczego drzewa zrzucają liście i dlaczego liście zmieniają kolor?
- Największym problemem dla drzew nie jest zimno, ale to, że nie mają wody. Jeżeli woda w glebie zamarza, ona przestaje być dostępna - tłumaczy dendrolog. - Więc drzewa w strefie umiarkowanej muszą jakoś zareagować. Taką reakcją w przypadku drzew liściastych jest właśnie stopniowe zrzucanie liści.
- Najpierw one się przebarwiają - od koloru zielonego, przez żółty, czerwony, aż do takich barw zupełnie ciemnych - przypomina dr Zarzycki. - Jest to stopniowa reakcja na to, że nadchodzi zima i zbliżają się niekorzystne warunki.
Zmiana koloru jest z kolei spowodowana utratą chlorofilu odpowiadającego za zieloną barwę liści. Chlorofil rozpada się do związków, które są bezbarwne - tłumaczy ekspert. - Uwidacznia nam się to, co chlorofil maskuje, czyli różne inne barwniki: żółte, pomarańczowe. Często są to te same substancje, które odpowiadają za kolor owoców.
