Ciemna strona Wielkanocy. Czekolada niszczy naszą planetę

Jeśli chodzi o słodycze, w Polsce Wielkanoc kojarzy nam się przede wszystkim z domowymi ciastami i cukrowym barankiem. Z roku na rok widać jednak w naszym kraju coraz silniejszy wpływ Zachodu, dla którego Wielkanoc ma tylko jedno imię: jest nim czekolada. Czekoladowe jajka, zajączki i inne słodycze opanowują również Polskę. Z ich konsumpcją wiąże się jednak poważne zagrożenie, bo produkcja czekolady to także wycinka lasów i emisje gazów cieplarnianych.

Wielkanoc, podobnie jak na Zachodzie, coraz częściej kojarzy nam się z czekoladowymi jajkami, zajączkami i innymi słodkościami. Ich produkcja wiąże się jednak z wymiernymi stratami dla środowiska
Wielkanoc, podobnie jak na Zachodzie, coraz częściej kojarzy nam się z czekoladowymi jajkami, zajączkami i innymi słodkościami. Ich produkcja wiąże się jednak z wymiernymi stratami dla środowiskaStefano GuidiGetty Images

Badacze z Uniwersytetu w Manchasterze postanowili w 2018 r. sprawdzić wpływ produkcji czekolady na środowisko. Ustalili, że tylko w Wielkiej Brytanii przemysł ten odpowiada za ponad 2 mln ton gazów cieplarnianych rocznie.

Polki i Polacy jedzą coraz więcej czekolady

"To prawda, że nasza miłość do czekolady wpływa na środowisko i planetę. Doprecyzujmy jednak - nie mówimy, że ludzie powinni przestać ją jeść" - mówi prof. Adisa Azapagic, która prowadziła badania nad emisyjnością produkcji czekolady w Wielkiej Brytanii.

W Polsce rynek słodyczy z czekolady rośnie, i to w bardzo szybkim tempie. W 2022 r. czekolada w naszym kraju zanotowała wzrost sprzedaży o 10 proc., a prognozy mówią, że w tym roku rynek będzie nadal się powiększał, choć już nie tak znacznie. Jego wartość w Polsce szacuje się na 8,5 mld zł.

Ostatnie badania rynkowe wskazują, że przeciętny Polak zjada w ciągu roku już nawet sześć kilogramów czekolady pod różnymi postaciami - najczęściej pralin, ale także batonów i klasycznych tabliczek, które dobrze znamy z półek sklepowych.

Co ciekawe, Polska jest też ważnym światowym eksporterem wyrobów z czekolady. Kupują od nas Niemcy, Czechy, Holandia, a nawet Wlk. Brytania, Arabia Saudyjska czy Emiraty Arabskie. Więcej czekolady od Polski eksportuje tylko kilka krajów: Włochy, Niemcy i oczywiście Belgia, która słynie z tego wyrobu.

Półki sklepowe w Polsce w okresie Wielkanocy uginają się od czekoladowych słodyczy. Spożycie czekolady w naszym kraju rośnie - średnio zjadamy ok. 57 tabliczek czekolady rocznieMichael KovacGetty Images

Produkcja czekolady przyczynia się do globalnego ocieplenia

"Większość z nas kocha czekoladę, ale nie myśli zbyt często o tym, ile trzeba poświęcić, aby z ziaren kakaowca zrobić czekoladowe wyroby, które kupujemy w sklepach" - powiedziała prof.  Adisa Azapagic. Naukowcy wyliczyli, że największe szkody dla środowiska produkty z czekolady wyrządzają przede wszystkim jeśli chodzi o emisje CO2, użycie paliw kopalnych, zużycie energii oraz zużycie wody.

Na etapie produkcji czekolady "głównymi winnymi" szkód dla środowiska są wykorzystywane surowce oraz opakowania pochodzące najczęściej z tworzyw sztucznych. Wśród składników, z których robi się czekoladowe słodycze najgorsze dla planety są: mleko w proszku, pochodne kakao (masa kakaowa, masło kakaowe i proszek kakaowy), a także cukier i olej palmowy.

Warunki do uprawy kakaowców są tylko w krajach Afryki oraz Ameryki Centralnej i Południowej. Niestety osoby, które zajmują się produkcją kakao i jego pochodnych najczęściej żyją na granicy ubóstwaJan SochorGetty Images

Kupując czekoladę, powinniśmy pamiętać o jej pochodzeniu

Wśród składników czekolady najwięcej negatywnych skutków dla społeczeństwa ma prawdopodobnie pozyskiwanie kakao. Kakaowce rosną tylko w konkretnym klimacie, dlatego uprawia się je głównie w zachodniej Afryce i Ameryce Centralnej oraz Ameryce Południowej.

Cały sektor uprawy kakaowców na świecie zatrudnia przy uprawach ok. 45 mln osób, które mimo ciężkiej pracy i tak żyją na granicy ubóstwa lub poniżej minimum socjalnego. Kakaowce są też bardzo wrażliwe na susze, które są coraz częstsze z powodu zmian klimatu. Rolnicy, chcąc się przed nimi uchronić, przenoszą uprawy, a to z kolei prowadzi do wylesiania.

Polki i Polacy, w przeliczeniu na osobę, spożywają co roku już niemal 60 tabliczek czekolady. Choćby ze względu na wzrost konsumpcji tych słodyczy warto zastanowić się nad tym, jaki wpływ na środowisko i innych ludzi mają nasze codzienne wybory. Szczególnie w okresie Wielkanocy, która, podobnie jak na Zachodzie, staje się kolejną sposobnością do objadania się czekoladowymi wyrobami.

Ciekawa tradycja wielkanocna. Błogosławieństwo dla zwierząt w Los AngelesAFP
Masz sugestie, uwagi albo widzisz błąd?
Dołącz do nas