TOGETAIR 2022. Otwarcie Międzynarodowego Szczytu Klimatycznego w Warszawie

Łukasz Zimnoch powitał gości i zapowiedział podpisanie umowy między KGHM i Tauronem, dzięki której w niedalekiej - mamy nadzieje - przyszłości powstaną reaktory jądrowe SRM. 

 Robimy coś, co wydaje się w miarę oczywiste, reaktory jądrowe są jedyną realną odpowiedzią na konkurencyjność przemysłu w Europie, źródło najbardziej odpowiadające potrzebom przemysłu. Wiele krajów postawiło na rozwój tej technologii: europejskie, ale też Stany Zjednoczone i Kanada. - powiedział Marcin Chludziński, Prezes KGHM:- Tauron jest naszym głównym dostawcą energii, więc ta intencja współpracy wydaje się oczywista, stąd ten pomysł.

- Ta technologia i ta szansa, która teraz się rozpoczyna, współpracy z KGHM to ważny element naszej strategii, którą niebawem opublikujemy. Inwestujemy w tym zielonym zwrocie w wiatraki, odnawialne źródła energii, ale tylko SMR (Small Modular Reactors) są technologią niezależną od pogody - odpowiedział Paweł Szczeszek, prezes Tauronu. - Mam nadzieję, że  wspólnie osiągniemy sukces dla dobra polskiej energetyki, polskiej gospodarki.

Później prezesi Marcin Chludziński i Paweł Szczeszek oraz wiceprezesi Andrzej Kensbok i Patryk Demski podpisali na wirtualnej tablicy list intencyjny pomiędzy KGHM Polska Miedź S.A., a TAURON Polska Energia S.A. 

• Kiedy i co będzie się działo?

Marcin Chludziński zapowiedział trzy punkty na najbliższy czas: pierwszym jest złożenie wniosku do Polskiej Agencji Atomistyki co do pierwszej oceny technicznej. W tym roku ma być też przeprowadzone studium organizacyjne. Trzeci wątek to centrum szkoleniowe, które ma być ulokowane w Polsce - operatorów i specjalistów ws. energii jądrowej trzeba przygotować wcześniej.

Chludziński wspomniał też o pobycie w Rumunii, gdzie odbyły się rozmowy w sprawie tamtejszych reaktorów jądrowych. Rumunia to jedno z państw, które podpisało umowę w sprawie SMR. “Zacieśniamy współpracę." - stwierdził.  Zastrzegł, że mówi o planach KGHM, bo być może Tauron w inny sposób podchodzi do tego.

Paweł Szczeszek: “Dzisiaj odnawialne źródła energii są źródłami pogodowo zależnymi, SMR jest pogodowo niezależne, jest to miła odmiana w kierunku, w którym idziemy." 

• Dlaczego 2 spółki muszą współpracować?

Patryk Demski: “Grupa Tauron jest mocno zaangażowana m.in. w proces odchodzenia od energii opartej na węglu. Doszliśmy do konceptualizacji projektu zastępowania tych źródeł. W tym względzie bardzo dobrze układa nam się współpraca z KGHM. Widzimy też istotne szanse dla osób które będą pracowały na SMRach uzupełnienia wiedzy, tu też widzimy pole współpracy. Jak się robi SMRy to najlepiej z sąsiadem."

Paweł Szczeszek: “Dążymy do stabilności jeśli chodzi o energię dla naszych klientów. Tej stabilności w tym momencie jeszcze nie mamy. Musimy też szukać rozwiązań, które nas uniezależnią od opłaty klimatycznej oraz zadbać o naszych klientów - mieszkańców Polski, by mieli tańszy prąd, a w Polsce żyło się lepiej."

Marcin Chludziński: “W Stanach Zjednoczonych SMRy również są stosowane jako zamiana innych źródeł energii opartych na węglu. Jest to trend ogólnoświatowy i takie zastosowanie jest najbardziej powszechne, można powiedzieć transformacja systemów energetycznych w dużym skrócie."

• Jest projekt utworzenia funduszu transformacji energetycznej, z którego rząd zamierza m.in. finansować energetykę jądrową. Czy państwo zamierzają starać się o jakieś dofinansowanie czy zakładają, żę sami, jako przedsiębiorcy są w stanie to sfinansować?

Andrzej Kensby: “Obserwujemy jak państwa Unii Europejskiej podchodzą do energii jądrowej, po kongresie w Glasgow pojawia się kwestia dofinansowań z Unii Europejskiej. Nie ma jeszcze wypracowanych form finansowania energetyki jądrowej. Rozmawiamy z bankami, polskimi i zagranicznymi, one też mają różne doświadczenia w tym zakresie. Chcemy też zrównoważyć obciążenie spółki KGHM i ewentualnie powołanej nowej spółki inwestycyjnej. Ale tak, oczywiście przyglądamy się Funduszowi Transformacji i tego jak można go użyć."

Paweł Szczeszek: “Pierwsze reaktory w Polsce będą musiały i tak przetrzeć ścieżkę. Ona musi być w przyszłości uproszczona, jeżeli chcemy by to rozwiązanie energetyczne w Polsce stało się powszechne."

• W jaką moc reaktorów celuje KGHM? W ilu projektach chciałby Tauron uczestniczyć? Czy Tauron wyobraża sobie udział samodzielny, komercyjny w finansowaniu tych projektów?

Paweł Szczeszek: “Moc reaktorów będzie zależeć od kilku czynników, m.in. od naszych możliwości magazynowania nadwyżek. NIe jesteśmy w stanie jeszcze odpowiedzieć jaką reaktory będą miały moc, ponieważ tworzymy nowy projekt energetyki przyszłości, współuczestniczymy w tworzeniu czegoś zupełnie nowego. Będziemy się starali ubiegać się o dofinansowanie, obecnie żadna spółka nie jest w stanie zrealizować ścieżki dochodzenia do neutralności klimatycznej z własnych środków."

Patryk Demski: Zielony zwrot Taurona musi być umocniony przez formy energetyki konwencjonalnej i stąd też zwrot w stronę SMRów. Są rozważane różne modele przyszłości. 

• Czy SMRy będą zastępowały węgiel literalnie? Czy będą przyłączane na terenach sieci dystrybucyjnej Taurona i czy w obecnym porządku prawnym istnieje możliwość by budować te bloki w przyszłości na terenie obecnych elektrowni?

Marcin Chludziński: “W kontekście zastępowania bloków węglowych bardziej jest to pytanie do Taurona. My potrzebujemy taniej energii do tego by cały czas utrzymywać konkurencyjność. Jeśli chodzi o lokalizację w naszym kontekście szukamy lokalizacji, które spełnią wymagania prawne, np. co do ochrony środowiska i terenów sejsmicznych - są pewne przepisy międzynarodowych standardów atomistyki, które potem kształtują prawodawstwo krajowe, i w tym się musimy zmieścić. To determinuje naszą instalację. Ważnym czynnikiem lokalizacyjnym jest też odbiór woluminu energii."

Paweł Szczeszek: “Najprościej byłoby, jeśli chodzi np. o przepustowość, zrobić to w miejscach, w których występują już elektrownie."

• Jak wygląda chłodzenie takiego reaktora? Czy można go ochłodzić bez użycia wody czy musi być położony nad dużą rzeką?

Andrzej Kensby: “Projekty, które oglądaliśmy, zakładają możliwość chłodzenia na dwa sposoby: wodne, przy dużej rzece albo innym zbiorniku wodnym, oraz powietrzne za pomocą specjalnych wiatraków, które przypominają trochę duże stacje klimatyzacyjne. Dzisiaj standardowy projekt to 6 lub 12 reaktorów, ale nie wykluczamy też takich o mniejszych lub większych mocach."

Patryk Demski stwierdził, że projekt może być tailor-made, skierowany na potrzeby konkretnego odbiorcy, np. lokalizacyjnie. Przygotowując się do tej wielkiej transformacji inwestycyjnej grupa Tauron będzie  silniejsza bo będzie miała konkretne tereny inwestycyjne oraz dokształconych pracowników.

• Gdzie planowana jest lokalizacja centrum kompetencyjnego?

Marcin Chludziński: “Planujemy centrum kompetencyjne na Dolnym Śląsku, we współpracy z polskimi uczelniami. Chcemy by było otwarte dla ośrodków akademickich a studenci mogli z niego korzystać. 

Ciekawe są wyliczenia w kontekście pracy - kryterium w wypadku SMRów jest nie tylko stopień emisyjnego ale też stopień zatrudnienia - nie tylko utrzymanie zatrudnienia takiego jak przy energetyce węglowej, ale wręcz zwiększenie tego zatrudnienia."

Patryk Demski dodał, że grupa Tauron planuje 2 centra kompetencyjne: w Zachodniopomorskiem i w Jaworznie. “Chcemy fachowców, którzy będą chcieli się przebranżowić, zatrzymać na Śląsku. Planujemy, że proces transformacji przejdzie ok. 4-5 tys. na 26 tys. pracowników Taurona. “