Francja trafiła na biały wodór. Możliwe, że to największe złoża w Europie

Wojciech Słomka

Od kilku dni w mediach głośno jest na temat odkrycia we Francji ogromnych złóż białego wodoru. Ukryty głęboko pod pokładami węgla kamiennego, ma stać się energetycznym zabezpieczeniem dla kraju i Europy. Jaka jest przyszłość tego odkrycia? Jedno jest pewne. Na pewno nie jest różowa.

Francja natrafiła na duże złoża tzw. białego wodoru
Francja natrafiła na duże złoża tzw. białego wodoru123RF/PICSEL

W światowym poszukiwaniu alternatywy dla ropy naftowej i węgla panuje niepewność. Brak stabilności militarnej i trwałego bezpieczeństwa są jednymi z najważniejszych czynników kształtujących obecnie rynek paliw kopalnych. 

Cały świat szuka nowych paliw

Nie dotyczy to wyłącznie trwającego konfliktu rosyjsko-ukraińskiego. Napięte stosunki Stanów Zjednoczonych z Iranem, trudności w porozumieniu z takimi potentatami jak Arabia Saudyjska oraz zewnętrzna polityka Rosji z Chinami powodują, że rynek paliw kopalnych jest chwiejny i fluktuacyjny. Ponadto, światowe deklaracje zobowiązujące do ochrony klimatu zmuszają do szukania nowych rozwiązań w gospodarce energetycznej. 

Obecne i funkcjonalne technologie oparte na wykorzystaniu energii słonecznej i energii wiatrowej nie zaspakajają i nie zaspokoją potrzeb globalnych. Znalezienie nowych rozwiązań i źródeł staje się koniecznością, w szczególności tych opartych na odnawialnych zasobach środowiska. Globalne zapotrzebowanie na energię stale wzrasta i w perspektywie lat będzie wzrastało. 

Dzisiaj wiadomo również, że wysokoenergetyczne nośniki, takie jak, np. ropa naftowa, nie mogą być nadal tak intensywnie eksploatowane i wiadomo, że w potencjale gospodarki świata nie ma równoważnika energetycznego równie wysokokalorycznego (z wyłączeniem energii atomowej). 

Kolory wodoru. Co oznaczają?

Dlatego wszelkie nowe badania prowadzone w zakresie energetyki i upublicznione wstępne, optymistyczne informacje wzbudzają nadzieję. Obecnie to odkrycie ogromnych złóż białego wodoru we Francji wydaje się być obiecujące dla niedalekiej przyszłości. To właśnie biały wodór jako ten w pełni naturalny ma stanowić jak najmniejszą emisyjność w celu pozyskania energii. 

Inne, jak np. wodór: niebieski, czarny, szary czy też brązowy, zawsze wytwarzane są trakcie różnego rodzaju procesów przemysłowych, emitujących dwutlenek węgla. Ich kolor zależy od tego, jaki surowiec jest wykorzystywany do produkcji i jak bardzo te procesy zanieczyszczają Ziemię:

  • Wodór czarny pozyskuje się z syntetycznego gazu w metodach eksploatujących węgiel kamienny. 
  • Brązowy - z metod opartych na węglu brunatnym.
  • Wodór szary produkowany jest w procesie reformingu parowego węglowodorów.
  • Z kolei wodór niebieski również produkowany jest z paliw kopalnych, ale oprócz tego procesu stosuje się też wychwytywanie CO2.
  • Jest też również wodór zielony - powstaje on w procesie elektrolizy wody z wykorzystaniem wyłącznie odnawialnych źródeł energii (OZE). Jego produkcja nie wiąże się z emisjami CO2.

Jednak to właśnie biały wodór, w perspektywie nadchodzących lat podnoszenia standardów wynikających z konieczności ochrony klimatu, ma być tym najbardziej "ekologicznym" podziemnym paliwem, alternatywą dla ropy i gazu. Biały wodór jest pozyskiwany ze źródeł naturalnych. Ale czy ta radość i optymizm nie są przedwczesne?

Francuskie złoże wodoru największe w Europie?

Francuski biały wodór został odkryty przez przypadek. Grupa badaczy-geologów, prowadząc rozpoznanie energetyczne na terenie Lotaryngii bogatej w złoża węgla, poszukiwała potencjalnych złóż metanu. Po pobraniu prób i dokonanej analizie laboratoryjnej, okazało się, ku zaskoczeniu, że w analizowanym materiale geologicznym znajdują się znaczne ilości wodoru. 

Według pierwszych i szacunkowych danych, zasobność złoża wynosi około 46 mln ton tego pierwiastka. Ponadto, jak wykazały wstępne badania, na poziomie 1100 metrów pod powierzchnią ziemi stężenie białego wodoru wynosi 15 proc. i wzrasta ono wraz z głębokością. Hipotetycznie, poniżej 3000 metrów, wodór może występować praktycznie w czystej postaci. 

Po upublicznieniu wstępnych danych do końca 2023 r. mają rozpocząć się kolejne badania, tym razem w znacznej odległości od miejsca pierwszych odwiertów próbnych. Pozyskane dane mają odpowiedzieć na kilka kluczowych pytań. Przede wszystkim będą próbą określenia rozmiaru oraz jednorodności składu chemicznego złoża. Przyszła eksploatacja i wykorzystanie surowca w znacznym stopniu zależne są od ilości i rodzaju różnego rodzaju domieszek, które towarzyszą tego rodzaju kopalinom. 

Francuzi chcą również przeprowadzić wnikliwe analizy dotyczące ukształtowania geologicznego całości złoża, aby w przyszłości uniknąć zagrożenia sejsmicznego, które towarzyszy wydobyciu. Nieprzewidziane i nierozpoznane zagrożenia płynące z zmiany naprężenia w otaczających utworach skalnych podczas eksploatacji złoża bywają tragiczne w skutkach dla mieszkańców obszaru objętego pozyskaniem surowca. 

Badania przeprowadzone przez Philippe'a de Donato i Jacquesa Pironona w Laboratorium GeoRessources w Nancy szacują, że ilość energii możliwej do uzyskania ze złoża równa jest ośmiokrotności dotychczasowego i pełnego wykorzystania metanu na terenie całego kraju każdego roku. Jak przyznaje francuski rząd, wodór stanowi ważny punkt krajowego planu energetycznego.

Francuska strategia wodorowa

Gospodarcze wykorzystanie wodoru to nie tylko korzystanie z jego zasobów jako paliwa. Zainteresowanie wodorem jako nośnikiem energii powróciło do dyskusji w 2017 r. wraz z utworzeniem Rady Wodorowej (Hydrogen Coucil) w Paryżu. Członkowie rady mają nadzieję, że rozwój technologii i zainteresowanie związane z ogniwami wodorowymi wykorzystywanymi na szeroką skalę w ekomobilności oraz zgodnie z celami porozumienia paryskiego doprowadzą do stosowania wodoru w 400 mln aut osobowych, w 20 mln ciężarówek oraz w 5 mln autobusów do 2050 r. 

Założenia mają odpowiadać 12 proc. całkowitego światowego zapotrzebowania na energię. Ta perspektywa wpisuje się w program Europejskiego Zielonego Ładu, aby osiągnąć neutralność klimatyczną w nadchodzących 30 latach. W 2023 r. rząd francuski zamierza przeznaczyć ponad 2 mld euro na różnego rodzaju projekty technologiczne związane z gospodarowaniem wodorem. 

W perspektywie nadchodzących lat, do końca 2030 r., Francja na tego rodzaju przedsięwzięcia przekaże kolejne fundusze, inwestując w wodór aż 9 mld euro. Ponadto Francuzi nie skupiają się tylko i wyłącznie na własnych zasobach wodoru. W 2022 r., łącząc siły z USA, rozpoczęli projekt nad zielonym wodorem w Mauretanii, który ma być największym przedsięwzięciem tego rodzaju w Afryce. Pozyskana i skumulowana energia z słońca i wiatru ma być na tyle stabilna, że będzie gotowa do przesyłania w obiegu globalnym.

Współczesna, francuska polityka wodorowa skupia się na możliwości wykorzystania źródeł spoza terenu Europy, a własne zasoby planuje eksploatować w perspektywie nadchodzących dziesięcioleci. Ponadto, paryski rząd, w porozumieniu z władzami Unii Europejskiej, dąży do wprowadzenia euro jako globalnej waluty referencyjnej dla handlu wodorem, podobnie jak dolar jest walutą dla ropy naftowej.

Wodór sposobem na kryzys energetycznyPolsat NewsPolsat News
Masz sugestie, uwagi albo widzisz błąd?
Dołącz do nas