Francja trafiła na biały wodór. Możliwe, że to największe złoża w Europie

W światowym poszukiwaniu alternatywy dla ropy naftowej i węgla panuje niepewność. Brak stabilności militarnej i trwałego bezpieczeństwa są jednymi z najważniejszych czynników kształtujących obecnie rynek paliw kopalnych. 

Nie dotyczy to wyłącznie trwającego konfliktu rosyjsko-ukraińskiego. Napięte stosunki Stanów Zjednoczonych z Iranem, trudności w porozumieniu z takimi potentatami jak Arabia Saudyjska oraz zewnętrzna polityka Rosji z Chinami powodują, że rynek paliw kopalnych jest chwiejny i fluktuacyjny. Ponadto, światowe deklaracje zobowiązujące do ochrony klimatu zmuszają do szukania nowych rozwiązań w gospodarce energetycznej. 

Obecne i funkcjonalne technologie oparte na wykorzystaniu energii słonecznej i energii wiatrowej nie zaspakajają i nie zaspokoją potrzeb globalnych. Znalezienie nowych rozwiązań i źródeł staje się koniecznością, w szczególności tych opartych na odnawialnych zasobach środowiska. Globalne zapotrzebowanie na energię stale wzrasta i w perspektywie lat będzie wzrastało. 

Dzisiaj wiadomo również, że wysokoenergetyczne nośniki, takie jak, np. ropa naftowa, nie mogą być nadal tak intensywnie eksploatowane i wiadomo, że w potencjale gospodarki świata nie ma równoważnika energetycznego równie wysokokalorycznego (z wyłączeniem energii atomowej). 

Dlatego wszelkie nowe badania prowadzone w zakresie energetyki i upublicznione wstępne, optymistyczne informacje wzbudzają nadzieję. Obecnie to odkrycie ogromnych złóż białego wodoru we Francji wydaje się być obiecujące dla niedalekiej przyszłości. To właśnie biały wodór jako ten w pełni naturalny ma stanowić jak najmniejszą emisyjność w celu pozyskania energii. 

Inne, jak np. wodór: niebieski, czarny, szary czy też brązowy, zawsze wytwarzane są trakcie różnego rodzaju procesów przemysłowych, emitujących dwutlenek węgla. Ich kolor zależy od tego, jaki surowiec jest wykorzystywany do produkcji i jak bardzo te procesy zanieczyszczają Ziemię:

• Wodór czarny pozyskuje się z syntetycznego gazu w metodach eksploatujących węgiel kamienny. 
• Brązowy - z metod opartych na węglu brunatnym.
• Wodór szary produkowany jest w procesie reformingu parowego węglowodorów.
• Z kolei wodór niebieski również produkowany jest z paliw kopalnych, ale oprócz tego procesu stosuje się też wychwytywanie CO2.
• Jest też również wodór zielony - powstaje on w procesie elektrolizy wody z wykorzystaniem wyłącznie odnawialnych źródeł energii (OZE). Jego produkcja nie wiąże się z emisjami CO2.

Jednak to właśnie biały wodór, w perspektywie nadchodzących lat podnoszenia standardów wynikających z konieczności ochrony klimatu, ma być tym najbardziej "ekologicznym" podziemnym paliwem, alternatywą dla ropy i gazu. Biały wodór jest pozyskiwany ze źródeł naturalnych. Ale czy ta radość i optymizm nie są przedwczesne?

Francuski biały wodór został odkryty przez przypadek. Grupa badaczy-geologów, prowadząc rozpoznanie energetyczne na terenie Lotaryngii bogatej w złoża węgla, poszukiwała potencjalnych złóż metanu. Po pobraniu prób i dokonanej analizie laboratoryjnej, okazało się, ku zaskoczeniu, że w analizowanym materiale geologicznym znajdują się znaczne ilości wodoru. 

Według pierwszych i szacunkowych danych, zasobność złoża wynosi około 46 mln ton tego pierwiastka. Ponadto, jak wykazały wstępne badania, na poziomie 1100 metrów pod powierzchnią ziemi stężenie białego wodoru wynosi 15 proc. i wzrasta ono wraz z głębokością. Hipotetycznie, poniżej 3000 metrów, wodór może występować praktycznie w czystej postaci. 

Po upublicznieniu wstępnych danych do końca 2023 r. mają rozpocząć się kolejne badania, tym razem w znacznej odległości od miejsca pierwszych odwiertów próbnych. Pozyskane dane mają odpowiedzieć na kilka kluczowych pytań. Przede wszystkim będą próbą określenia rozmiaru oraz jednorodności składu chemicznego złoża. Przyszła eksploatacja i wykorzystanie surowca w znacznym stopniu zależne są od ilości i rodzaju różnego rodzaju domieszek, które towarzyszą tego rodzaju kopalinom. 

Francuzi chcą również przeprowadzić wnikliwe analizy dotyczące ukształtowania geologicznego całości złoża, aby w przyszłości uniknąć zagrożenia sejsmicznego, które towarzyszy wydobyciu. Nieprzewidziane i nierozpoznane zagrożenia płynące z zmiany naprężenia w otaczających utworach skalnych podczas eksploatacji złoża bywają tragiczne w skutkach dla mieszkańców obszaru objętego pozyskaniem surowca. 

Badania przeprowadzone przez Philippe'a de Donato i Jacquesa Pironona w Laboratorium GeoRessources w Nancy szacują, że ilość energii możliwej do uzyskania ze złoża równa jest ośmiokrotności dotychczasowego i pełnego wykorzystania metanu na terenie całego kraju każdego roku. Jak przyznaje francuski rząd, wodór stanowi ważny punkt krajowego planu energetycznego.

Gospodarcze wykorzystanie wodoru to nie tylko korzystanie z jego zasobów jako paliwa. Zainteresowanie wodorem jako nośnikiem energii powróciło do dyskusji w 2017 r. wraz z utworzeniem Rady Wodorowej (Hydrogen Coucil) w Paryżu. Członkowie rady mają nadzieję, że rozwój technologii i zainteresowanie związane z ogniwami wodorowymi wykorzystywanymi na szeroką skalę w ekomobilności oraz zgodnie z celami porozumienia paryskiego doprowadzą do stosowania wodoru w 400 mln aut osobowych, w 20 mln ciężarówek oraz w 5 mln autobusów do 2050 r. 

Założenia mają odpowiadać 12 proc. całkowitego światowego zapotrzebowania na energię. Ta perspektywa wpisuje się w program Europejskiego Zielonego Ładu, aby osiągnąć neutralność klimatyczną w nadchodzących 30 latach. W 2023 r. rząd francuski zamierza przeznaczyć ponad 2 mld euro na różnego rodzaju projekty technologiczne związane z gospodarowaniem wodorem. 

W perspektywie nadchodzących lat, do końca 2030 r., Francja na tego rodzaju przedsięwzięcia przekaże kolejne fundusze, inwestując w wodór aż 9 mld euro. Ponadto Francuzi nie skupiają się tylko i wyłącznie na własnych zasobach wodoru. W 2022 r., łącząc siły z USA, rozpoczęli projekt nad zielonym wodorem w Mauretanii, który ma być największym przedsięwzięciem tego rodzaju w Afryce. Pozyskana i skumulowana energia z słońca i wiatru ma być na tyle stabilna, że będzie gotowa do przesyłania w obiegu globalnym.

Współczesna, francuska polityka wodorowa skupia się na możliwości wykorzystania źródeł spoza terenu Europy, a własne zasoby planuje eksploatować w perspektywie nadchodzących dziesięcioleci. Ponadto, paryski rząd, w porozumieniu z władzami Unii Europejskiej, dąży do wprowadzenia euro jako globalnej waluty referencyjnej dla handlu wodorem, podobnie jak dolar jest walutą dla ropy naftowej.