Żmija zygzakowata w ogrodzie. Co zrobić, gdy tam się pojawi?
Oprac.: Agnieszka Tkacz
Żmija zygzakowata wiosną wychodzi z kryjówki po zimowej hibernacji i zaczyna swoją aktywność. Kiedy dni stają się cieplejsze węże, mogą coraz częściej pojawiać się na łąkach, torfowiskach oraz w lasach. Co zrobić, kiedy żmija pojawi się w naszym ogrodzie? Musimy pamiętać, że ten gatunek jest pod ochroną.
Spis treści:
Żmija zygzakowata w ogrodzie. Jak ją rozpoznać?
Żmija zygzakowata jest jedynym jadowitym gatunkiem węża, który możemy spotkać na terenie Polski.
Wiele osób może mieć trudność z rozpoznaniem żmii zygzakowatej. Wynika ona z szerokiej gamy barw, które może przybrać jej grzbiet. Ten gatunek węża może być stalowo-szary, szary, brązowy, a nawet czarny.
Cechą wyróżniającą żmiję spośród innych gatunków jest charakterystyczny zygzak na grzbiecie, od którego zresztą pochodzi jej nazwa. Czasami nazywany jest "wstęgą kainową" i nie zawsze jest widoczny — wiele zależy od ubarwienia węża. Najciężej dostrzec go w przypadku ciemno ubarwionych osobników żmii.
Żmiję można rozpoznać też dzięki innym cechom. Jej ciało zwęża się w kierunku głowy, która ma sercowaty, trójkątny kształt. Jest ona oddzielona od reszty ciała. Węże te mają pionową źrenicę oka, a na głowie można zauważyć, że łuski układają się we wzór przypominający literę X, Y lub V.
Od zaskrońców oraz węży niejadowitych można ją odróżnić za pomocą głowy. Żmije ze względu na gruczoły jadowe mają je większe. Co więcej, zaskrońce w porównaniu do żmii mają szczupłą budowę ciała, a na ich głowie znajdują się dwie charakterystyczne, żółte lub białe, plamki.
Czy żmija zygzakowata jest jadowita? Jak zachować się, jeśli nas ukąsi?
Żmije nie są agresywnymi stworzeniami. Zwykle chowają się przed człowiekiem i szybko się płoszą. Atakują jedynie w ostateczności, kiedy nie ma innego wyjścia i muszą się bronić. Co więcej, zanim ukąszą, wydają ostrzegawcze syczenie. Zwykle żmije atakują nieuważnych spacerowiczów, którzy na nie nadepnęli.
Jeśli spotkamy żmiję, wystarczy, że zachowamy spokój i nie będziemy się do niej zbliżać. Wąż z pewnością oddali się od nas sam. Warto uważać, szczególnie jeśli spacerujemy po zarośniętych terenach, gdzie może się łatwo ukryć.
Ukąszenie przez żmiję może być niebezpieczne szczególnie dla dzieci, osób starszych oraz osób cierpiących na choroby układu krążenia. Na groźne skutki narażone są również osoby pod wpływem alkoholu. Atak żmii nie zawsze jednak jest niebezpieczny. Wiele zależy od tego, ile jadu wąż wprowadził, jaka jest masa ciała osoby poszkodowanej, jej stan zdrowia oraz czy ma uczulenie na składniki jadu węża.
Zdrowy dorosły człowiek ukąszenie żmii powinien przeżyć bez komplikacji. Pomimo tego warto zachować środki ostrożności, takie jak unieruchomienie kończyny z ukąszeniem, ułożenie jej poniżej poziomu serca i skontaktowanie się ze służbami bezpieczeństwa.
Gdzie występuje żmija zygzakowata i jak uchronić przed nią ogród?
Żmija zygzakowata najczęściej występuje na obrzeżach lasów, podmokłych łąkach oraz leśnych polanach. Można ją spotkać na terenie całej Polski. Węże aktywne są w dzień, ponieważ w nocy śpią. Żmije nie są agresywne i z zasady chowają się przed człowiekiem.
Żmija zygzakowata rzadko kiedy pojawia się w przydomowych ogródkach. Aby uniknąć jej obecności, wystarczy, że zadbamy o stan trawy oraz porządek na działce — dzięki regularnemu wykaszaniu pozbawimy ją kryjówek. Żmija nie będzie miała, gdzie się schować, a nasz ogród nie będzie dla niej przyjaznym miejscem.
