Toksyczne "wieczne chemikalia" wykryte w 60 proc. dziecięcych tekstyliów
Prawie 60 proc. tekstyliów dziecięcych oznaczonych jako "wodoodporne", "plamoodporne" lub "przyjazne dla środowiska", które zostały przetestowane w ramach nowego badania, zawierało toksyczne substancje PFAS, znane jako "wieczne chemikalia" ze względu na to, jak długo rozkładają się w środowisku.
Wśród sprawdzanych produktów znalazły się odzież, ochraniacze na poduszki, pościel i meble. "Jest to zdecydowanie niepokojące, ponieważ te toksyczne substancje chemiczne mogą przedostawać się do organizmów dzieci" - powiedziała Laurel Schaider, jedna z autorek badania.
PFAS, czyli substancje nad- i polifluoroalkilowe, to klasa ponad 9 tys. związków chemicznych stosowanych w dziesiątkach gałęzi przemysłu, aby produkty były odporne na wodę, plamy lub wysoką temperaturę. Znajdują się one w tysiącach produktów codziennego użytku, takich jak środki chroniące przed ubrudzeniem, naczynia kuchenne, opakowania do żywności i odzież wodoodporna.
Te substancje chemiczne są powiązane z powstawaniem nowotworów, wadami wrodzonymi, chorobami wątroby, chorobami tarczycy, obniżoną odpornością, zaburzeniami hormonalnymi i szeregiem innych poważnych problemów zdrowotnych. Określa się je mianem "wiecznych chemikaliów", ponieważ nie ulegają naturalnemu rozkładowi i kumulują się w organizmie człowieka.
Recenzowane badanie zostało przeprowadzone przez organizację Silent Spring Institute, działającą na rzecz zdrowia publicznego, i opublikowane w czasopiśmie "Environmental Science and Technology". Jego celem było uzyskanie informacji na temat stosowania chemikaliów w produktach opatrzonych etykietami sugerującymi, że są one przyjazne dla środowiska lub chronią przed plamami i wodą.
PFAS wykryto w 54 z 93 produktów, w tym w 21 z etykietami takimi jak "eko", "zielony" lub "nietoksyczny". Chemikalia te były najczęściej stosowane w produktach oznaczonych jako "wodoodporne" lub "plamoodporne".
PFAS znajdujące się w odzieży mogą dostać się do organizmu kilkoma drogami. Chemikalia te są lotne, co oznacza, że mogą odrywać się od produktów, do których zostały zastosowane, a następnie przenosić się w powietrzu i być wdychane. Mogą też przylgnąć do pyłu, który jest wdychany lub połykany, albo zostać wchłonięte przez skórę.
Niebezpieczne produkty
Silent Spring najczęściej wykrywał te chemikalia w meblach tapicerowanych, odzieży i ochraniaczach na poduszki, przy czym te dwa ostatnie produkty zawierały najwyższe poziomy PFAS.
Prawie 20 produktów zawierało wiele rodzajów PFAS, w tym PFOA, wysoce toksyczny związek, który według organów regulacyjnych i przemysłu został wycofany ze względu na swoje niebezpieczeństwo, ale który nadal jest regularnie wykrywany w USA. Produkty, które zawierały PFOA, zostały wyprodukowane w Chinach.
"Konsumentom trudno jest unikać chemikaliów, ponieważ nie są one wymienione na etykietach, ale badanie dostarcza pewnych pomocnych wskazówek" zauważa Schaider.
Firmy zewnętrzne certyfikują produkty jako bezpieczne dla środowiska, ale nie ma jednolitego standardu, a niektóre firmy nie uwzględniają PFAS w swojej certyfikacji. Dzieje się tak częściowo dlatego, że PFAS są nowszymi substancjami chemicznymi niż toksyny takie jak ołów, ale Schaider stwierdziła, że firmy certyfikujące "mogłyby lepiej wykonywać swoją pracę".
Według niej najlepszym rozwiązaniem jest zakaz stosowania PFAS poza zastosowaniami podstawowymi, takimi jak wyroby medyczne, gdzie nie ma zastępczej substancji chemicznej.