Nowy dinozaur w Europie. Naukowcy nigdy czegoś takiego nie widzieli
To pierwsza czaszka iguanodona znaleziona na terytorium Portugalii. Na dodatek nietypowa, bowiem zwierzę miało wyjątkowo silny zgryz i mocarne zęby, na dodatek w głębi jego paszczy kryły się zęby zapasowe. Paleontologowie przyznają, że czegoś podobnego jeszcze nie widzieli.
W skrócie
- W Portugalii odkryto pierwszą czaszkę iguanodona, która wyróżnia się bardzo silnym zgryzem oraz obecnością zębów zapasowych.
- Nowo znaleziony gatunek Cariocecus bocagei różni się od wcześniej znanych iguanodonów unikalną budową czaszki, zwłaszcza nisko położoną kością brwiową.
- Odkrycie to poszerza wiedzę o dinozaurach Europy kredowej i sugeruje, że portugalskie iguanodony prowadziły specyficzny tryb życia związany z unikalną dietą.
- Więcej podobnych informacji znajdziesz na stronie głównej serwisu
Iguanodony to jedne z najstarszych dinozaurów w takim sensie, że najstarsze, jakie znamy. Odkrywano je już na początku XIX wieku. Już w 1825 r. angielski geolog Gideon Mantell nazwał iguanodona (co znaczy "ząb legwana") jako pradawnego, wielkiego gada. Stało się to zanim jeszcze powstała nazwa "dinozaury", stworzona przez Richarda Owena kilkanaście lat później. Iguanodon był drugim nieptasim dinozaurem, któremu formalnie nadano nazwę. Wyprzedził go megalozaur. Razem z tym teropodem i z hileozaurem użyto właśnie tego zwierzęcia do stworzenia definicji dinozaurów i postawienia tezy, że takie wymarłe stworzenia istniały niegdyś na Ziemi.
Dzisiaj wiemy to na pewno, ale 200 lat temu iguanodony były sensacją i nowością. W 1851 r. ich rzeźby podobne do gadzich poczwar postawiono w Crystal Palace podczas pierwszej Wystawy Światowej, co wzbudziło wielkie poruszenie.
To były dinozaury dwunożne i czworonożne
Współcześnie iguanodony przedstawiane są już inaczej, jako sprawni, a nie nieporadni roślinożercy, którzy byli w stanie poruszać się i na dwóch, i na czterech łapach. To zbliża je do hadrozaurów. To zresztą grupy pokrewne. Oba należą do kladu Iguanodontia w obrębie dinozaurów ptasiomiednicznych. To ornmitopody, które csą roślinożerne, chodzą na dwóch albo czterech łapach (na zmianę) i mają charakterystyczną budowę bogatej baterii zębów.
Właśnie o te zęby chodzi w wypadku nowego gatunku Cariocecus bocagei znalezionego na klifach zachodniej Portugalii. Kawałki czaszki wykopano tu w 2016 r., teraz została skompletowana i opisana jako pierwszy iguanodon w tym kraju. I dość niezwykły.
Okolice klifów Papo Serco to bogata w kredzie kraina, w której żyły chociażby portugalskie spinozaury z rodzaju Iberospinus, a także ogromne tytanozaury i wiele innych zwierząt. Wszystkie żyły zapewne nad brzegiem morskim. Iguanodony od 200 lat znane są z Europy, z wykopalisk w Anglii, Belgii, Francji i innych państwach, ale tutaj ich jeszcze nie znaleziono.
Nazwa Cariocecus nadana temu dinozaurowi nawiązuje do iberyjskiego i luzytańskiego bóstwa wojny o tym samym imieniu. Nasunęła się, gdyż czaszka zwierzęcia wydała się paleontologom podobna do czaszek kóz i koni, które były rytualnie składane w ofierze Cariocecusowi.
Potężny zgryz dinozaura z Portugalii
W tej czaszce znajdowały się szczęki, a w nich - bateria zębów o potężnym zgryzie. Wedle wniosków opublikowanych w "Journal of Systematic Palaeontology", był on silniejszy niż u innych pokrewnych dinozaurów i w ogóle roślinożerców mezozoiku. To może mieć związek z jakąś specyficzną dietę tego portugalskiego zwierzęcia. Na dodatek w szczękach iguanodona odkryto nie tylko widoczne zęby, ale także zęby zapasowe, które już się formują, by zastąpić zużyte.
"Kolejną uderzającą cechą zwierzęcia jest niezwykle nisko położona kość brwiowa, niżej niż u jakiegokolwiek innego znanego iguanodonta. Prawdopodobnie wspierał on potężny łuk nadoczodołowy, być może podobny do tego, jaki można spotkać u współczesnych orłów" - czytamy w opracowaniu Filippo Bertozzo, paleontologa z Królewskiego Belgijskiego Instytutu Nauk Przyrodniczych.
I dalej: "Rekonstrukcja mózgu ujawnia krótki płat węchowy z dobrze rozwiniętym fragmentem twardych opon mózgowych. Można także przeprowadzić rekonstrukcję anatomii tkanek miękkich ucha wewnętrznego dinozaura".
Słowem, to pod wieloma względami przełomowe znalezisko, dzięki któremu dowiemy się więcej o iguanodonach i roślinożercach Europy epoki kredy.
Wszystkie stwory "Parku Jurajskiego" i "Jurassic World". Znasz je?
