Boimy się wirusów odzwierzęcych. A to my przekazujemy ich dwa razy więcej
Naukowcy przyjrzeli się prawie 12 milionom genomów wirusów. Prawie 3 tys. z nich ma zdolność przeskakiwania z jednego gatunku na drugi. Okazało się, że to ludzie przenoszą na zwierzęta więcej wirusów niż one na nas.
Przenoszenie chorób z ludzi na zwierzęta jest wciąż kwestią mało zbadaną. O ile zakaźne lub pasożytnicze choroby zwierząt (zoonoza) przenoszone na ludzi są powszechne znane i badane (dżuma, SARS-CoV-2, HIV), to odwrotny proces (odwrotna zoonoza lub antroponoza) jest rzadziej analizowany. Okazuje się, że to właśnie my przekazujemy zwierzętom więcej wirusów niż one nam.
Dajemy zwierzętom więcej wirusów niż one nam
Choroby przenoszone z ludzi na zwierzęta mogą być spowodowane bakteriami, pasożytami i wirusami. Zwierzęta mogą zarazić się od nas m.in. salmonellą, grzybicą skóry, gruźlicą, lambliozą, a nawet gronkowcem. Badacze wskazują ponadto, że choroba cywilizacyjna, jaką jest otyłość, występuje najczęściej u zwierząt, których opiekunowie również zmagają się z tą dolegliwością.
Naukowcy University College London Genetics Institute potwierdzili w najnowszych badaniach, że ludzie mają dwukrotnie większą zdolność przenoszenia wirusów na zwierzęta niż one na nas. Badacze tłumaczą, że spośród 3 tys. wykrytych wirusów, które mogą przeskoczyć z jednego gatunku na drugi, 64 proc. jest przenoszonych z ludzi na zwierzęta.
Zwierzętami zakażonymi wirusami ludzkimi są głównie koty i psy, ale także świnie, konie i bydło, ptaki (kury i kaczki), szympansy, goryle, oraz inne dzikie zwierzęta, np. szopy.
To właśnie dzikie zwierzęta były w szczególności znacznie bardziej narażone na przeniesienie wirusa z człowieka na zwierzę. Naukowcy zwracają uwagę, że w odwrotnym przypadku, czyli przeniesieniu wirusa ze zwierzęcia na człowieka, szansa jest znacznie mniejsza.
Wpływ człowieka na środowisko
"Te wyniki podkreślają nasz ogromny wpływ na środowisko i zwierzęta" - powiedział Cedric Tan, biolog z University College London Genetics Institute, a zarazem główny autor badania opublikowanego w czasopiśmie Nature Ecology & Evolution.
Zwierzęta mogą zakazić się od nas wirusami za pośrednictwem tych samych form przenoszenia, jak w odwrotnym przypadku. Do zakażenia dochodzi podczas wymiany płynów lub ukąszeń.
Jednak zanim wirus będzie mógł "rozgościć się" w organizmie nowego żywiciela, musi być zaadaptowany do warunków biologicznych nowego gatunku. Jeżeli wirus jest słabo przystosowany, to nie dochodzi do dalszej transmisji u nowego żywiciela.