Apel do premiera."Kluczowy program dla zdrowia i życia mieszkańców"
Trzydzieści organizacji pozarządowych, m.in. Greenpeace, WWF, ClientEarth Prawnicy Dla Ziemi oraz Polski Alarm Smogowy podpisało apel do premiera Donalda Tuska o przywrócenie naboru wniosków do programu "Czyste Powietrze". Według zapowiedzi NFOŚiGW program w nowej odsłonie wróci 31 marca 2025 r. Od 12 grudnia wnioski mogą składać osoby dotknięte wrześniową powodzią.
"To program o kluczowym znaczeniu dla poprawy jakości powietrza w naszym kraju, a co za tym idzie dla zdrowia i życia mieszkańców i mieszkanek Polski" - wskazali sygnatariusze apelu.
W apelu zwrócono uwagę, że poprawa jakości powietrza oraz zdrowia mieszkańców, to nie jedyne zyski płynące z programu, gdyż dzięki dotacjom do docieplenia, gospodarstwa domowe mogły poprawić efektywność energetyczną swoich domów i obniżyć koszty ogrzewania.
Czyste Powietrze w odpowiedzi na kryzys klimatyczny
System składania wniosków w programie Czyste Powietrze został zawieszony 28 listopada tego roku. W ramach programu właściciele domów jednorodzinnych mogą otrzymać dofinansowanie na wymianę nieekologicznych źródeł ciepła lub na poprawę efektywności energetycznej budynku (m.in. termomodernizację).
Zawieszenie programu wywołało lawinę komentarzy, w tym organizacji zajmujących się ochroną środowiska. Mimo że program zgodnie z zapowiedzią ma ruszyć za kilka miesięcy, strona społeczna zwróciła się do premiera.
W apelu przyznano, że program Czyste Powietrze wymaga reform, jednak według organizacji mogą być one wdrożone bez konieczności jego zatrzymywania.
Zwrócono również uwagę, że dzięki programowi zmniejszała się emisja gazów cieplarnianych, a co za tym idzie wpływ gospodarstw domowych na "kryzys klimatyczny".
Zmiany w programie termomodernizacji
Organizacje wskazują, że w przeszłości program przechodził bardziej skomplikowane zmiany, bez wstrzymywania naborów. "Zmiany ograniczające nadużycia w grupie kwalifikującej się do najwyższych dotacji, rozwiązujące takie problemy jak zawyżanie cen przez wykonawców, przepisywanie domów na uboższych krewnych czy zaniżanie dochodów z działalności gospodarczej można było i nadal można wprowadzić w przeciągu mniej niż miesiąca, bez konieczności paraliżowania antysmogowych wysiłków większości gmin w Polsce" - przekonuje się w oświadczeniu.
Organizacje pozarządowe apelują ponadto o wdrożenie szybkich rozwiązań, by ograniczyć nadużycia w programie i niezwłoczne ponowne uruchomienie "Czystego Powietrza".
