Sosna
Sosna (Pinus sylvestris) to rodzaj drzew z rodziny sosnowatych (Pinaceae), obejmujący wiele gatunków iglastych. Sosny są szeroko rozpowszechnione na całym świecie, przeważnie występują w strefach umiarkowanych i chłodnych, ale są też gatunki rosnące w strefach tropikalnych i subtropikalnych. Charakterystycznymi cechami sosny są igły i szyszki. Mają one długie, cienkie igły, które utrzymują się na drzewie przez cały rok. Szyszki sosny są drewniane, stożkowate lub cylindryczne, i zawierają nasiona.
Sosna - najważniejsze informacje
Gdzie rosną sosny?
Naturalnie sosny występowały głównie na półkuli północnej w strefie klimatycznej umiarkowanej. Natomiast rośliny te zostały introdukowane przez człowieka także na inne obszary południowe:
- do Chile,
- do Brazylii,
- do Australii,
- do Nowej Zelandii,
- do Afryki.
Najliczniej to drzewo występuje na terenach Europy Północnej, Środkowej i Syberii Wschodniej. Drewno sosny jest popularnie wykorzystywane w budownictwie, stolarstwie czy meblarstwie. Pędy znajdują zastosowanie także w ziołolecznictwie czy w przemyśle kosmetycznym.
Jak wygląda sosna?
Sosna może osiągnąć wysokość nawet do 48 metrów! To roślina wiecznie zielona, która charakteryzuje się wysoką odpornością na mróz. Należy do drzew iglastych, a korona może przybrać formę rozłożystą, kulistą, parasolowatą czy piramidalną w zależności od odmiany. Przy wysokich osobnikach igły są wysoko osadzone.
Ulistnienie sosen jest uzależnione od okresu wzrostu. Młode siewki mają spiralne pojedyncze igły o długości nieprzekraczającej 6 cm. Natomiast wraz z wzrostem rośliny i zachodzącym procesem fotosyntezy, obrastają one łuskami i przekształcają się w pędy, z których wyrastają wąskie igły. Żywotność listowia może wynosić od 15 do nawet 40 lat w zależności od odmiany.
Sosna rozmnaża się poprzez nasiona występujące w szyszkach, które rozwijają się przez 3 lata na kwiatach żeńskich. Następnie są one wysypywane i rozwiewane. W wielu przypadkach do kiełkowania dochodzi już tego samego roku.
Popularne odmiany sosny
- Aurea – zimą ma złote igły,
- Glauca Nana - odmiana karłowa, o kulistej formie,
- Pinus Mugo – sosna błotna, osiąga do 10 metrów wysokości i ma asymetryczne szyszki,
- Gold Coin – to wysoka sosna o niebieskawych igłach,
- Pinus Thunbergii – sosna Thunberga, osiąga do 30 metrów wysokości i ma charakterystyczne, długie igły,
- Sandringham – przypomina krzew i osiąga wysokość do 130 cm.
Czy sosny są pod ochroną?
W Polsce ochroną została objęta sosna błotna, natomiast inne odmiany należą do taksonu najmniejszej troski. Zagrożeniem dla tych roślin stanowią pasożyty, choroby i zanieczyszczenie środowiska. Wśród często występujących infekcji sosny można wyróżnić opieńkową zgniliznę korzeni drzew, rdzę kory i hubę.
Co ciekawe, choć sosna stanowi około 70% drzewostanu w Polsce, to naturalnie nie występuje w Bieszczadach.
