Por
Por (Allium ampeloprasum L.) to warzywo pochodzące z Azji Mniejszej. Był już znany w starożytnym Egipcie, Grecji oraz Rzymie. Do Polski trafił w średniowieczu. Jest to roślina powszechnie uprawiania. Preferuje dobrze nasłonecznione stanowiska. Por jest odporny na niskie temperatury, a okres kwitnienia trwa od czerwca do sierpnia.
Por - najważniejsze informacje
Jak wygląda por?
Por to warzywo o płaskich i wydłużonych liściach. Łodyga jest mocno skrócona i tworzy piętkę. W drugim roku wegetacji u tej rośliny pojawiają się pędy kwiatostanowe, które mogą mieć nawet 2 m wysokości. Kwiaty zebrane w baldachy są białe lub biało-różowe. System korzeniowy jest wiązkowy i dobrze rozwinięty. Sięga do 20 cm w głąb ziemi. Cebula pora jest natomiast słabo wykształcona oraz zwężona. Jest to roślina dwuletnia. W pierwszym roku wytwarza cebulę oraz liście. W kolejnym wytwarza także pędy kwiatostanowe.
Popularne odmiany pora
Do najpopularniejszych odmian pora zalicza się przede wszystkim następujące warianty:
- Bavaria – wczesna odmiana, która bardzo szybko rośnie, z grubą łodygą oraz sporą cebulą,
- Columbus – szybkorosnąca odmiana, dająca duże zbiory,
- Porbella – odmiana jesienna z długą łodygą i ciemnozielonymi liśćmi, może być przechowywana przez długi czas,
- Bluvetia – wczesna odmiana z ciemnymi zielono-niebieskimi liśćmi oraz białą łodygą rzekomą o długości 20-25 cm,
- Tango – późna odmiana o wszechstronnym zastosowaniu, z grubą łodygą rzekomą, która ma około 25 cm długości,
- Furor – tradycyjna jesienna odmiana z długimi łodygami o śnieżnobiałym odcieniu.
Oprócz letnich i jesiennych odmian wyróżnia się także zimowe: Porilux, Eskimo, Forrest oraz Bleu Solaise, które są bardzo odporne na działanie niskich temperatur.
Jak uprawiać i pielęgnować por na działce?
Jest to warzywo uprawne o dość małych wymaganiach glebowych. Kiełkuje już przy temperaturze wynoszącej 3-4°C. Jest w stanie znieść nawet mrozy do -15°C. Potrzebuje jednak sporo wody, szczególnie w okresie kiełkowania. Dobrze czuje się w nasłonecznionych stanowiskach. Najlepiej uprawiać go w drugim roku po zastosowaniu obornika.
Pory mają duże zapotrzebowanie na azot. Odmiany przeznaczone do letniej uprawy muszą być wysiewane w marcu. Dobrze plonują w połączeniu z ogórkami, sałatą lub marchwią. Nie należy jednak sadzić ich zbyt blisko roślin cebulowych oraz buraka ćwikłowego.
Czy por jest zdrowy? Właściwości pora
- Por to warzywo cenione za swoje walory smakowe. Ma powszechne zastosowanie w gastronomii. Jest świetnym składnikiem zup, dań głównych oraz sałatek.
- To warzywo jest bogate w karoten, fosfor, witaminę B1 oraz B2, a także w wapń i witaminę C.
- Por to warzywo wymienianie w Biblii m.in. w Księdze Liczb. To także jeden z narodowych symboli Walii. Kibice na meczach rugby bardzo często zagrzewają do walki swoich zawodników za pomocą wymachiwania porami.
- Por jest zalecany dla osób zmagających się z reumatyzmem oraz anemią. Dzięki temu, że jest cennym źródłem witamin, może być spożywany również przez dzieci. Zaleca się jednak wprowadzanie go do diety maluchów dopiero po ukończeniu 10. miesiąca życia. Może bowiem powodować wzdęcia.
- W medycynie naturalnej por to warzywo wykorzystywane do wytwarzania syropów na kaszel. Jest także uznawany za afrodyzjak, który zwiększa płodność u mężczyzn.
- Właściwości pora wspomagają organizm w walce z kacem. Jego spożywanie może również zmniejszyć skutki uboczne stosowanie niektórych leków.
