Marchew
Marchew (Daucus carota L.) to popularne warzywo korzeniowe z rodziny selerowatych. Jest uprawiana głównie dla jadalnego korzenia, bogatego w beta-karoten, witaminę A, witaminy z grupy B, C, E oraz K, a także błonnik. Marchew jest używana w kuchni na surowo, gotowana, pieczona oraz w postaci soków. Ma również zastosowanie w przemyśle farmaceutycznym i kosmetycznym.
Marchew - najważniejsze informacje
Czy marchew ma zawsze pomarańczowy kolor?
Marchew zwyczajna ma równowąskie 2 lub 3-krotnie pierzastosieczne liście. Łodygi są wzniesione oraz rozgałęzione. Mają na powierzchni widoczne bruzdy oraz szorstkie owłosienie. Kwiaty w kolorze białym są zebrane w baldachy. Korzeń z rozbudowanym miękiszem spichrzowym służy do magazynowania substancji pokarmowych.
Może on mieć kolor od białawego aż do purpurowego w zależności od odmiany. Najbogatsze w cenny karoten są marchewki w odcieniu pomarańczowo-czerwonym.
Popularne odmiany marchwi
Poszczególne odmiany marchwi różnią się od siebie przede wszystkim wyglądem, a także zastosowaniem. Najpopularniejsze z nich to:
- Kamila – wczesna odmiana o pomarańczowych korzeniach o długości do 18 cm z dużą zawartością cukrów, doskonale nadaje się do spożywania na surowo oraz na przeciery, soki i inne przetwory,
- Nantes Nantejska – średnio wczesna odmiana z walcowatymi korzeniami o słodkim miąższu, najczęściej wykorzystywana na przetwory oraz mrożonki,
- Deep Purple – późna odmiana o fioletowo-purpurowych korzeniach, po ugotowaniu nie traci swojej barwy, dlatego ma powszechne zastosowanie w gastronomii,
- Amsterdamska 3 – odmiana z regularnymi tępo zakończonymi korzeniami o długości do 16 cm i ciemnopomarańczowej barwie, są one kruche oraz bardzo soczyste.
To tylko kilka z wielu odmian marchwi, które doskonale nadają się do uprawy.
Jak uprawiać i pielęgnować marchew na działce?
Marchew to warzywo ma bardzo małe wymagania glebowe. Najlepiej jednak rośnie na podłożu lekkim piaszczysto – glinianym, które jest wolne od kamieni oraz dobrze spulchnione. Rok przed zasianiem marchwi warto przygotować glebę poprzez jej przekopanie oraz zastosowanie nawozu organicznego. Nie należy stosować obornika, gdyż powoduje on deformację korzeni oraz zwiększa podatność na atak połyśnicy marchwianki.
Marchew rozwija się w temperaturze od 5 do 35 °C, dlatego jej uprawa jest możliwa w całej Polsce. Najlepiej rośnie w dobrze nasłonecznionych miejscach, gdyż dostęp do promieni zapewnia wysoką zawartość cukrów i karotenu.
Marchew jest zagrożona takimi chorobami, jak alternarioza naci marchwi, mączniak prawdziwy baldaszkowaty, bakteryjna plamistość oraz mokra zgnilizna korzeniowa. Dodatkowo uprawy mogą być atakowane przez szkodniki: bawełnicę topolową oraz połyśnicę marchwiankę.
Czy marchew to owoc, czy warzywo? Ciekawostki
- Marchew dzika występuje w Himalajach na wysokości około 3 000 m n.p.m.
- Korzeń rośliny jest bogaty w cenne witaminy, minerały oraz przeciwutleniacze. Regularne spożywanie marchwi reguluje poziom cholesterolu we krwi. Z kolei beta-karoten wpływa korzystnie na wzrok.
- W Portugalii marchewka jest uznawana za owoc, ze względu na to, że w tym kraju produkuje się z niej dżem. Zgodnie z przepisami Unii Europejskiej wytwarzanie go jest możliwe wyłącznie z owoców.
- Marchew to niskokaloryczne warzywo głównie ze względu na dużą zawartość wody. W 100 g znajduje się zaledwie 41 kcal.
- Marchew ma wszechstronne zastosowanie kulinarne. Można ją spożywać na surowo, gotować, smażyć, dusić oraz zapiekać. Najwięcej właściwości odżywczych ma przed obróbką termiczną.
