Czyste Powietrze wstrzymane. Nie będzie można składać nowych wniosków
Przyjmowanie nowych wniosków w antysmogowym programie Czyste Powietrze zostało wstrzymane - przekazała w czwartek prezeska Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Dorota Zawadzka-Stępniak. Program ma ponownie wystartować na wiosnę 2025 r. "Skandaliczna decyzja. Wstyd dla rządu" - ocenił Andrzej Guła, lider Polskiego Alarmu Smogowego.
"Rozpoczyna się chwilowe zawieszenie przyjmowania nowych wniosków, gdyż potrzebna jest reforma" - powiedziała w czwartek podczas specjalnej konferencji prasowej Dorota Zawadzka-Stępniak, prezeska NFOŚiGW. "28 listopada zawieszamy przyjmowanie nowych wniosków".
Czyste Powietrze wstrzymane. "Zawieszamy przyjmowanie wniosków"
Przez ten okres nadal będą trwały wypłaty dotacji, a dotychczas złożone wnioski nadal będą obsługiwane przez pracowników wojewódzkich funduszy ochrony środowiska. Program ma ponownie wystartować na wiosnę 2025 r.
W międzyczasie, od połowy grudnia 2024 r., uruchomione zostanie wsparcie dla powodzian z programu "Czyste Powietrze". Dla osób ubiegających się o dofinansowanie źródeł ciepła przeznaczono 300 mln zł. Będą mogli z niego skorzystać mieszkańcy w województwach dolnośląskim, lubuskim, opolskim i śląskim.
Zastępca prezesa zarządu NFOŚiGW Robert Gajda powiedział, że trzeba "położyć kres nadużyciom w programie Czyste Powietrze". Po przeprowadzonych w tym roku kontrolach naruszenia wykryto u ok. 12 proc. beneficjentów.
Jak mówił Robert Gajda, nie będzie już sytuacji, że "będziemy mieli drzwi za 20 tys. zł czy okna za 40 tys. zł". W nowej odsłonie mają pojawić się maksymalne ceny na poszczególne elementy modernizacji domów.
Trzeba skończyć ze 100-procentowym dofinansowaniem na kilka domów, z wielokrotnym zawyżaniem rachunków przez nieuczciwych wykonawców za usługi i materiały, z wymuszaniem pełnomocnictwa, na podstawie którego firmy dostawały zaliczkę na swój rachunek, znikały z rynku
Tym samym potwierdzają się informacje Zielonej Interii o wstrzymaniu programu "Czyste Powietrze". O tym, że takie posunięcie jest rozważane informowaliśmy w ubiegłym tygodniu. NFOŚiGW nie odpowiedział wówczas na nasze pytania co do zatrzymania przyjmowania dotacji. Z podobną reakcją spotkały się inne redakcje w Polsce.
"Skandaliczna decyzja. Wstyd dla rządu" - napisał w czwartek w mediach społecznościowych Andrzej Guła, lider Polskiego Alarmu Smogowego. Jak zauważył, rząd z jednej strony twierdzi, że chroni Polki i Polaków przed wysokimi cenami energii i jednocześnie wstrzymuje dofinansowanie wymiany kopciuchów.
Jak będzie wyglądać Czyste Powietrze w 2025 r.? Zapowiadane zmiany
NFOŚiGW wstrzymało przyjmowanie wniosków w programie "Czyste Powietrze", ale jednocześnie nie precyzuje, co dokładnie zmieni się w nowej edycji, która ma zostać uruchomiona wiosną. Po raz kolejny podkreślono jedynie, że "trwa kompleksowy przegląd programu", a w dyskusji wzięło udział ok. 200 osób, w tym m.in. organizacje pozarządowe.
Nowe, konkretne zasady i zmiany mają być znane jeszcze w tym roku. Wiadomo, że podstawowe nowości będą dotyczyć następujących kwestii:
- zaliczka będzie wypłacana na konto beneficjenta, a nie wykonawcy;
- będą limity dotacji na poszczególne kategorie kosztów;
- dotacje trafią do "rzeczywiście najuboższych";
- konieczne będzie uzyskanie konkretnego standardu energetycznego budynku po remoncie;
- będzie więcej kontroli.
Podczas czwartkowej konferencji padło m.in. pytanie, dlaczego NFOŚiGW nie wstrzymał wypłat wcześniej, skoro o oszustwach wiedziano już od lutego i marca tego roku. Jak wytłumaczył Robert Gajda, Fundusz próbował uszczelniać program, jednak w ostatnim miesiącu pojawiły się informacje, które "zmusiły nas do takiej, a nie innej reakcji" - powiedział wiceprezes NFOŚiGW. "Mamy już konkretne dowody na konkretnych firmach".
Polska 2050 (Robert Gajda był przedstawicielem tej partii) w swoim programie wyborczym zapowiadała, że okres rozpatrywania wniosków zostanie skrócony do tygodnia. "Będziemy chcieli maksymalnie skrócić ten okres" - odpowiedział wiceprezes NFOŚiGW, ale podkreślił, że jego zdaniem upraszczanie wymogów nie wpływa pozytywnie na uszczelnienie programu.
Wraz z wejściem w życie wiosennej reformy mają pojawić się także tzw. operatorzy, czyli pracownicy, którzy będą pomagać i "prowadzić za rękę" osoby składające wnioski w "Czystym Powietrzu".
Polska 2050 Szymona Hołowni obiecywała przed wyborami, że wszystkie formalności związane z wymianą kopciucha będzie można załatwić w jednym okienku. To również ma być zadanie operatorów (obecnie zajmują się tym tylko wojewódzkie fundusze ochrony środowiska). W nowej edycji będą mogły zostać nimi gminy lub firmy wyłonione w przetargach.
