System kaucyjny jednak w 2026 r.? Zostało ostatnie głosowanie
Oprac.: Jakub Wojajczyk
Senat w środę opowiedział się za odsunięciem o trzy miesiące - do stycznia 2026 r. początku działania systemu kaucyjnego. Przegłosowano poprawkę zgłoszoną wcześniej w komisjach senackich. To już kolejna zmiana terminu wejścia w życie tego rozwiązania. Teraz ustawa wróci do Sejmu.
Za nowelizacją tej sprawie głosowało 62 senatorów, jeden był przeciw, a 28 wstrzymało się od głosu. Teraz ustawa o systemie kaucyjnym trafi ponownie pod obrady Sejmu.
Nagła zmiana ws. systemu kaucyjnego. Kolejne przesunięcie daty
Wcześniej senatorowie poparli poprawki, które przewidywały, że system kaucyjny miałby ruszyć od 1 stycznia 2026 r. Sejm z kolei określił to na 1 października przyszłego roku. W trakcie prac nad ustawą w Senacie przeciwko tej zmianie opowiedział się resort klimatu i środowiska.
Ministerstwo najpierw proponowało przeniesienie startu systemu na 1 lipca 2025 r. Powstała nawet wersja ustawy zakładająca taką datę. Jednak kilka dni później premier Donald Tusk poinformował, że rozwiązanie ruszy jednak 1 października. Teraz mamy kolejne przesunięcie - tym razem na 1 stycznia 2026 r.
Pierwotnie system kaucyjny miał ruszyć od początku 2025 r. Nowelizacja ustawy w tej sprawie, oprócz przesunięcia terminu wejścia w życie systemu kaucyjnego, wprowadza też szereg innych zmian w obszarze kaucji.
Jak będzie wyglądał system kaucyjny w Polsce?
Zakłada się m.in., że w każdej gminie w Polsce będzie musiał funkcjonować co najmniej jeden stacjonarny punkt odbierania opakowań i odpadów opakowaniowych w ramach systemu kaucyjnego.
Innym rozwiązaniem, które znalazło się w ustawie jest stworzenie tzw. zamkniętego systemu obiegu kaucji, czyli pobierania jej w całym łańcuchu dystrybucji. Ma to przyczynić się do uszczelnienia systemu, wyeliminować możliwość defraudacji kaucji i zapewnić monitorowanie przepływów kaucji.
Nowela wyłącza też z systemu kaucyjnego zbiórkę opakowań po mleku i produktach mlecznych oraz wprowadza harmonizację oznakowania opakowań logotypem systemu kaucyjnego. W noweli dodano zapis gwarantujący, że operator odbierający opakowania ze sklepów musi zwrócić tym sklepom faktycznie wypłaconą przez nie kaucję.
Celem systemu kaucyjnego jest zmniejszenie ilości zmieszanych odpadów komunalnych odbieranych przez gminy i zwiększenie poziomu recyklingu. Duże sklepy, o powierzchni powyżej 200 m kw., będą musiały odbierać puste opakowania i oddawać kaucję. Natomiast mniejsze sklepy będą pobierać kaucję, ale przystąpienie do systemu odbioru opakowań będzie w ich przypadku dobrowolne.
Prace nad ustawą kaucyjną trwały kilka lat. Prawo w tej sprawie zostało przyjęte przez parlament i podpisane przez prezydenta w 2023 r. Część branży, interesariuszy systemu kaucyjnego zwracała jednak uwagę, że przepisy są dziurawe i wymagają uzupełnienia o kluczowe dla nich elementy. Po wyborach parlamentarnych nowe kierownictwo resortu klimatu i środowiska rozpoczęło prace nad nowelizacją.