Polacy muszą płacić za nie już prawie po 1 zł. Takie są efekty
W wielu sklepach za reklamówkę z tworzywa sztucznego trzeba zapłacić już prawie złotówkę. W tej kwocie 20 gr stanowi specjalny podatek, który wprowadzono kilka lat temu. W 2024 r. z opłaty recyklingowej za torby foliowe wpłynęło do budżetu prawie 180 mln zł i w 2025 r. ta kwota powinna być podobna - poinformował resort klimatu i środowiska. W tym roku do NFOŚiGW trafiło też ponad 156 mln zł z opłaty za jednorazowe opakowania na żywność, czyli np. kubki na kawę w ramach tzw. podatku SUP.
W skrócie
- Wprowadzenie opłaty recyklingowej za torby foliowe spowodowało zmniejszenie ich zużycia przez Polki i Polaków.
- W roku 2024 budżet państwa zasiliło prawie 180 mln zł z opłaty za reklamówki oraz ponad 156 mln zł z opłaty za jednorazowe opakowania plastikowe.
- Sklepy, restauracje i inne firmy, które nie będą pobierać opłat i przekazywać ich do budżetu, muszą się liczyć z wysokimi karami.
- Więcej podobnych informacji znajdziesz na stronie głównej serwisu
Zgodnie z szacunkami ministerstwa wpływy z tytułu opłaty recyklingowej w 2025 r. będą utrzymywały się na podobnym poziomie jak w latach poprzednich. W 2024 r. z tytułu tej opłaty wpłynęło do budżetu państwa ok. 178,7 mln zł. Z kolei w latach 2021-2023 r. było to odpowiednio: ok. 172,5 mln zł, 174,5 mln zł i blisko 173 mln zł.
Opłaty działają. Polacy kupują mniej toreb foliowych
Opłatę recyklingową za lekką torbę na zakupy z tworzywa sztucznego wprowadzono 1 stycznia 2018 r. Po wprowadzeniu opłaty część sklepów zaczęła obchodzić przepisy, oferując torby z tworzywa sztucznego na zakupy o grubości niewiele powyżej 50 mikrometrów, te z kolei nie mieściły się w definicji lekkiej torby i nie podlegały opłacie. Dlatego przepisy uszczelniono i od 1 września 2019 r. opłatą recyklingową objęto też torby o grubości przynajmniej 50 mikrometrów.
Resort klimatu ocenił, że opłata zachęca klientów do korzystania z toreb alternatywnych, np. materiałowych wielokrotnego użytku. Z danych MKiŚ wynika, że przed wprowadzeniem opłat zużycie toreb na zakupy z tworzywa sztucznego (wszystkich grubości) na mieszkańca szacowano na ok. 300 sztuk rocznie. Po wprowadzeniu opłaty foliówkowej zużycie objętych nią lekkich toreb spadło. W 2018 r. było to ok. 9 sztuk na osobę rocznie, a w latach 2019-2023 odpowiednio: ok. 3,7; 5,2; 5,3; 5,5 i 6,1 sztuk na mieszkańca rocznie.
Zgodnie z rozporządzeniem sklepy, które udostępniają klientom torby foliowe muszą w cenie torby uwzględnić opłatę recyklingową, która wynosi 20 groszy za sztukę plus VAT. Opłata może stanowić całkowity koszt torby lub zostać doliczona do ustalonej ceny.
Opłatę trzeba zapłacić za wszystkie torby na zakupy z tworzywa sztucznego, za wyjątkiem tzw. zrywek (o grubości materiału poniżej 15 mikrometrów), które są wymagane ze względów higienicznych lub oferowane jako podstawowe opakowanie żywności sprzedawanej luzem. Opłata za zrywki powinna być pobierana, gdy taka torba nie służy do pakowania żywności.
Opłata recyklingowa stanowi dochód budżetu państwa i zgodnie z przepisami jest przekazywana przez prowadzącego jednostkę handlu detalicznego lub hurtowego, który ją pobiera, na specjalne konto bankowe otwarte przez marszałka województwa.
Ile płacimy za jednorazowe kubki?
Od 1 stycznia 2024 r. w handlu i gastronomii, a także w urządzeniach vendingowych pobierane są opłaty za pojemniki i kubki jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych, w które pakowana jest żywność i napoje (tzw. opłata SUP - Single-use plasics). Stawki opłat za opakowania z tworzyw sztucznych zostały określone w rozporządzeniu na poziomie 20 gr dla kubków na napoje oraz 25 gr dla pojemników na żywność.
Jak wynika z danych MKiŚ, w 2025 r. do Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej wpłynęło z tytułu opłat pobieranych w sklepach od klientów za kubki na napoje i pojemniki na żywność ok. 156,6 mln zł. Najwięcej z woj. mazowieckiego (ok. 40 mln).
Dane dotyczą wpływów do NFOŚiGW w 2025 r. za rok 2024. Resort pytany o możliwe wpływy z opłaty SUP w kolejnych latach, odpowiedział, że nie da się tego oszacować, ponieważ zaczęto je pobierać dopiero w zeszłym roku.
Przedsiębiorcy opłatę SUP pobraną od klientów muszą wpłacać na rachunek bankowy prowadzony przez marszałka województwa do 15 marca roku następnego po pobraniu opłaty. Za nieprzestrzeganie przepisów na firmy może zostać nałożona kara w wysokości od 500 zł do 100 tys. zł.
