Szałwia

Jak wygląda szałwia?

• Liście szałwii: zimozielone lub opadające na jesień, ułożone naprzeciwlegle. Blaszka pojedyncza, ząbkowana lub klapowana.
• Kwiaty szałwii: grzbieciste, wyrastają w okółkach tworzących kłosokształtny lub wiechowaty kwiatostan złożony. Są wsparte podsadkami (odpadającymi i niepozornymi, kolczastymi lub okazałymi i barwnymi). U niektórych gatunków stwierdza się też obecność przysadek. Korona jest mocno grzbiecista w kolorze białym, żółtym, niebieskim, czerwonym lub fioletowym. Kielich zrosłodziałkowy, dwuwargowy. Jego dolna część jest walcowata lub dzwonkowata. Dwa pręciki mają pojedynczy pylnik. Zalążnia jest dwukomorowa z parą zalążków w każdej z komór. 
• Owoce: rozłupnie rozpadające się na cztery rozłupki. 

Popularne odmiany szałwii

• szałwia błyszcząca Gogo Scarlet — roślina sezonowa z czerwonymi kwiatami osiągająca wysokość do 80 cm. Kwitnie od maja do przymrozków;
• szałwia drobnolistna Hot lips — roślina pnąca dość odporna na niskie temperatury. Cechuje się drobnymi, zielonymi liśćmi i kwiatami w odcieniach bieli i czerwieni;
• szałwia ananasowa Golden Delicious — roślina o rozłożystym pokroju osiągająca wysokość ok. 100 cm. Charakteryzuje się złoto-żółtymi liśćmi;
• szałwia lekarska Tricolor — krzewinka dorastająca do 30-60 cm wysokości. Ma liście w kolorze białym, różowym i zielonym;
• szałwia lekarska Aurea — roślina osiągająca wysokość 30-60 cm o eliptycznych zielonych liściach z żółtym obrzeżem;
• szałwia lekarska Icerina — wieloletni półkrzew cechujący się żółto-zielonymi liśćmi o intensywnym zapachu i fioletowymi kwiatami. Osiąga wysokość ok. 50 cm. 

• szara pleśń — choroba objawiająca się szarym meszkiem na liściach i łodygach; 
• mączniak rzekomy — choroba powodująca biały lub szary nalot na liściach;
• ślimaki — podgryzają rośliny, przyczyniając się do pogorszenia ich kondycji;
• mszyce — szkodniki, o ich obecności świadczą uschnięte liście i czarny pyłek na roślinie;
• nicienie — organizmy powodujące żółknięcie i brązowienie liści. 

Ciekawostki o szałwii

• Szałwię stosowano w tradycyjnej medycynie jako naturalny środek wspomagający pracę organizmu przy zapaleniu problemach trawiennych, zapaleniu oskrzeli, kaszlu i anginie. Preparaty na bazie szałwii podawano również kobietom zmagającym się z nadmierną laktacją oraz osobom cierpiącym na depresję. 
• Surowcem farmaceutycznym szałwii lekarskiej są wysuszone liście i ulistnione szczyty pędów. Z rośliny pozyskuje się też olejek eteryczny nazywany potocznie olejkiem dalmatyńskim. 
• Olejek dalmatyński z szałwii lekarskiej stosowano jako naturalny środek przeciwskurczowy, wiatropędny i ściągający. 
• Szałwia lekarska zawiera olejek eteryczny, a także przeciwutleniacze — garbniki katechinowe, triterpeny i flawonoidy. 
• Szałwia lekarska wykazuje właściwości przeciwzapalne, odkażające i ściągające. 
• Napary z szałwii lekarskiej wykorzystuje się do płukania jamy ustnej. 
• Szałwia hiszpańska, potocznie określana jako chia, była uprawiana już ok. 3,5 tys. lat p.n.e. na obszarze dzisiejszej Gwatemali i Meksyku. Jej nasiona stanowią wartościowy element diety. Dostarczają do organizmu białko, błonnik pokarmowy, kwasy tłuszczowe, witaminy, minerały i przeciwutleniacze. 
• Szałwię lekarską stosuje się jako dodatek do potraw słodkich i wytrawnych. Rośliną wzbogaca się smak zup, ryb, sosów czy kanapek. Można ją dodać również do deseru czy lemoniady.