Sosna

Czwartek, 18 stycznia 2024 (16:16) Aktualizacja Środa, 24 kwietnia 2024 (15:21)
Sosna (Pinus sylvestris) to rodzaj drzew z rodziny sosnowatych (Pinaceae), obejmujący wiele gatunków iglastych. Sosny są szeroko rozpowszechnione na całym świecie, przeważnie występują w strefach umiarkowanych i chłodnych, ale są też gatunki rosnące w strefach tropikalnych i subtropikalnych. Charakterystycznymi cechami sosny są igły i szyszki. Mają one długie, cienkie igły, które utrzymują się na drzewie przez cały rok. Szyszki sosny są drewniane, stożkowate lub cylindryczne, i zawierają nasiona.
Sosna Rośliny i zwierzęta - najważniejsze informacje
Bór sosnowy. /Agnieszka Kwiecień/CC BY-SA 3.0 (https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/) /Wikimedia

Sosna - najważniejsze informacje

  • Rodzaj:

    sosna

  • Rodzina:

    sosnowate

  • Rząd:

    sosnowce

  • Gromada:

    rośliny naczyniowe

  • Królestwo:

    rośliny

Gdzie rosną sosny?

Naturalnie sosny występowały głównie na półkuli północnej w strefie klimatycznej umiarkowanej. Natomiast rośliny te zostały introdukowane przez człowieka także na inne obszary południowe:
  • do Chile,
  • do Brazylii,
  • do Australii,
  • do Nowej Zelandii,
  • do Afryki.
Najliczniej to drzewo występuje na terenach Europy Północnej, Środkowej i Syberii Wschodniej. Drewno sosny jest popularnie wykorzystywane w budownictwie, stolarstwie czy meblarstwie. Pędy znajdują zastosowanie także w ziołolecznictwie czy w przemyśle kosmetycznym. 

Jak wygląda sosna?

Sosna może osiągnąć wysokość nawet do 48 metrów! To roślina wiecznie zielona, która charakteryzuje się wysoką odpornością na mróz. Należy do drzew iglastych, a korona może przybrać formę rozłożystą, kulistą, parasolowatą czy piramidalną w zależności od odmiany. Przy wysokich osobnikach igły są wysoko osadzone. 

Ulistnienie sosen jest uzależnione od okresu wzrostu. Młode siewki mają spiralne pojedyncze igły o długości nieprzekraczającej 6 cm. Natomiast wraz z wzrostem rośliny i zachodzącym procesem fotosyntezy, obrastają one łuskami i przekształcają się w pędy, z których wyrastają wąskie igły. Żywotność listowia może wynosić od 15 do nawet 40 lat w zależności od odmiany. 

Sosna rozmnaża się poprzez nasiona występujące w szyszkach, które rozwijają się przez 3 lata na kwiatach żeńskich. Następnie są one wysypywane i rozwiewane. W wielu przypadkach do kiełkowania dochodzi już tego samego roku.

Popularne odmiany sosny

  • Aurea – zimą ma złote igły,
  • Glauca Nana - odmiana karłowa, o kulistej formie,
  • Pinus Mugo – sosna błotna, osiąga do 10 metrów wysokości i ma asymetryczne szyszki,
  • Gold Coin – to wysoka sosna o niebieskawych igłach,
  • Pinus Thunbergii – sosna Thunberga, osiąga do 30 metrów wysokości i ma charakterystyczne, długie igły,
  • Sandringham – przypomina krzew i osiąga wysokość do 130 cm.

Czy sosny są pod ochroną?

W Polsce ochroną została objęta sosna błotna, natomiast inne odmiany należą do taksonu najmniejszej troski. Zagrożeniem dla tych roślin stanowią pasożyty, choroby i zanieczyszczenie środowiska. Wśród często występujących infekcji sosny można wyróżnić opieńkową zgniliznę korzeni drzew, rdzę kory i hubę. 

Co ciekawe, choć sosna stanowi około 70% drzewostanu w Polsce, to naturalnie nie występuje w Bieszczadach. 

Sosna - Wiadomości