Płomykówki

Aktualizacja

Płomykówki (Tytonidae) to rodzina ptaków z rzędu sów (Strigiformes), obejmująca około 20 gatunków. Najbardziej znanym przedstawicielem jest płomykówka zwyczajna (Tyto alba). Te średniej wielkości ptaki są rozpoznawalne dzięki charakterystycznym sercowatym twarzom, białemu lub jasnemu upierzeniu i dużym, ciemnym oczom. Płomykówki zamieszkują różnorodne środowiska, w tym lasy, pola i zabudowania ludzkie, występując na niemal wszystkich kontynentach. Aktywne głównie nocą, polują na drobne ssaki, ptaki i owady, korzystając z doskonałego słuchu i wzroku.

Płomykówka.
Płomykówka.caroline leggWikimedia

Płomykówki - najważniejsze informacje

Rodzina:
płomykówki
Rząd:
sowy
Gromada:
ptaki
Typ:
strunowce
Królestwo:
zwierzęta

Rodzina płomykówek obejmuje 20 gatunków ptaków drapieżnych z rzędu sów. Jej przedstawiciele występują naturalnie w Europie, Afryce, Ameryce Południowej i w Australii. Można ich spotkać również w Ameryce Północnej na obszarze od południa do granicy z Kanadą oraz na subkontynencie indyjskim i w południowo-wschodniej Azji. Zasiedlają tereny rolnicze i lasy. 

W Polsce występuje tylko jeden gatunek z rodziny płomykówkowatych — płomykówka zwyczajna. Jest obecna na nizinach. Na siedliska wybiera wieże kościołów i opuszczone zabudowania wiejskie. 

Płomykówki prowadzą nocny tryb życia

Gatunki zaliczane do rodziny płomykówkowatych prowadzą nocny tryb życia. Polują po zapadnięciu zmroku i o zmierzchu na niewielkie ssaki, ptaki, ryby, jaszczurki, żaby i owady. Ważny element ich diety stanowią szczury. Dzięki odpowiednio zbudowanym piórom są w stanie poruszać się bezszelestnie, co ułatwia im namierzanie ofiar. Zdobycz chwytają szponami i w razie potrzeby uśmiercają dziobem. 

Po zakończeniu łowów płomykówki wracają do gniazd, które lokują w nieużywanych stodołach i innych budynkach gospodarczych. Gniazdują również w skrzynkach lęgowych i dziuplach, rzadziej na ziemi i w norach umiejscowionych w urwiskach. Samica znosi od 9 do 11 jaj o owalnym kształcie. Okres inkubacji trwa od 27 do 34 dni. Pisklęta po wykluciu spędzają w gnieździe kolejne 49-64 dni. 

Jak wygląda sowa płomykówka?

Znakiem szczególnym płomykówek są pióra wokół dzioba i oczu (tzw. szlara) w kształcie serca. Taki układ wspomaga wyłapywanie dźwięków z otoczenia i kierowanie ich do asymetrycznie ułożonych uszu. Ptaki mają miękkie i gęste upierzenie o ubarwieniu płowo-białym do rudego. Na ich głowie, skrzydłach i grzbiecie można dostrzec szaro-biało-czarne kropkowanie wyglądem przypominające mieniące się szkiełka lub płomyki.

To właśnie im ptaki zawdzięczają polską nazwę gatunkową. 

Płomykówki mają długie nogi i osiągają długość ciała od 23 do 53 cm. Ich masa dochodzi do wartości od 180 do ok. 1300 g. Szpony ptaków składają się 3 palców, spośród których środkowy i wewnętrzny mają taką samą długość, a środkowy jest ząbkowany. Obojczyk płomykówek łączy się z mostkiem.

Czy płomykówki są pod ochroną?

Do gatunków zagrożonych wyginięciem zaliczają się puchówka afrykańska i płomykówka brunatna. Narażone na wyginięcie są 4 gatunki z rodziny płomykówkowatych. Głównym zagrożeniem dla ptaków są stosowane w rolnictwie pestycydy i herbicydy. To środki chemiczne używane przez rolników zmniejszające populację gryzoni. Ich używanie odbiera płomykówkom pożywienie lub naraża je na zatrucie. Zagrożenie dla ich liczebności stanowią również zbyt mocne uszczelnienia budynków uniemożliwiające ptakom tworzenie nisz lęgowych i miejsc schronienia. 

Występująca w Polsce płomykówka zwyczajna jest objęta ścisłą ochroną gatunkową. 

Czy płomykówka piszczy?

Samiec płomykówki wydaje nieco zachrypnięty i krzykliwy dźwięk powtarzany z dużą częstotliwością. Jego głos może przypominać też syczenie, skrzypienie i gwizdy. Samica odzywa się w sposób donośniejszy i bardziej piskliwy. Odgłosy te można usłyszeć tylko podczas okresu lęgowego. 

Jak długo żyją płomykówki?

Średnia długość życia płomykówki na wolności wynosi 4 lata. Zdarzają się jednak osobniki dożywające nawet do 15. roku życia. 

Co jedzą sowy płomykówki?

Płomykówki żywią się głównie gryzoniami. Czasem polują na drobne ptaki, płazy i nietoperze.  

Masz sugestie, uwagi albo widzisz błąd?
Dołącz do nas