Sosna Methuselah. Ile lat ma najstarsze drzewo na świecie?

W Górach Białych we wschodniej Kalifornii rośnie piękny okaz sosny długowiecznej. Methuselah nazwana na cześć mitycznego mędrca Starego Testamentu, jest uznawana za najstarsze drzewo na świecie. Według badań z 2012 roku sosna miała wtedy 4845 lat. 

11 lat później ten wynik wzrósł do imponujących 4856 lat. Jest to gatunek sosny o skręconym pniu. Władze lokalne bardzo poważnie podchodzą do kwestii jego zachowania w nienaruszonym stanie, do tego stopnia, że jego lokalizacja nie jest znana opinii publicznej. Nawet zdjęcia tego okazu są rzadkie. 

W internecie pełno jest fotografii starych, sękatych, skręconych sosen, które błędnie przedstawiane są jako sosna Methuselah. Wiadomo tylko, że wraz z innymi sosnami długowiecznymi rośnie na terenie Lasu Państwowego Inyo, w pobliżu granicy stanu Nevada.

Długowieczność Methuselah i innych sosen w tamtym regionie to wynik adaptacji do surowego środowiska na dużych wysokościach i w pustynnych regionach południowo-wschodnich Stanów Zjednoczonych. Dobrze rosną na glebach, na których inne drzewa mają trudności ze wzrostem. Ich drewno jest niezwykle gęste i pełne żywicy, co chroni je przed owadami, grzybami i szkodnikami. Mimo że mogą stracić nawet 90% kory, nadal są w stanie żyć. Nic więc dziwnego, że sosna Methuselah przetrwała tyle lat i została uznana za najstarsze drzewo na świecie.

Sosny długowieczne w Górach Białych przez lata stawiały opór żywiołom naturalnym, ale jeden z najstarszych okazów został ścięty przez niczego niepodejrzewającego naukowca. W latach 60. XX wieku geolog Donald Currey ściął za zgodą Służby Leśnej sosnę "Prometeusz" i odkrył, że było to najstarsze drzewo, jakie kiedykolwiek datowano na tamte czasy, mające 4844 lata.

Jednak i tak w ostatnich miesiącach pojawiły się badania, które wskazują, że bujny, zielony las w południowym Chile może być domem dla najstarszego drzewa na świecie. Starożytna ficroja cyprysowata, znana także jako "pradziad", może mieć ponad 5 tys. lat. Jeśli oszacowany wiek jest prawdziwy, to ficroja z Chile pobije aktualną rekordzistkę - sosnę Methuselah.

Wspaniały cyprys, mający ponad 4000 lat, znaleziony w mieście Abarkuh w prowincji Yazd w Iranie uważany jest za drugie najstarsze drzewo na świecie i najstarsze w Azji. Jego długowieczności sprzyjają korzystne warunki lokalizacji. Drzewo ma około 25 m wysokości i szerokość w obwodzie 18 m! Cyprys Abarkuh uważany jest przez Zaratusztrianów za święty. Według legendy zasadził go perski kapłan i prorok Zaratusztra podczas podróży i szerzenia swoich nauk. Jest również symbolem narodowym Iranu i znajduje się pod ochroną Organizacji Ochrony Dziedzictwa Kulturowego Iranu.

Pojedyncze, stare drzewa robią wrażenie, ale co powiesz na tzw. osobniki klonalne? Są to kolonie drzew o tym samym kodzie genetycznym. Najstarszymi okazami na świecie są klony topoli osikowej Pando w lesie narodowym Fish Lake w południowym stanie Utah. 

Gaj składa się z wielu biologicznie identycznych pni ze wspólnym systemem korzeniowym, którego wiek szacuje się na 14 000 tysięcy lat. Naukowcy uważają, że początki Pando sięgają końca ostatniego zlodowacenia. Pojedyncze pędy osiki zazwyczaj obumierają po upływie 100-130 lat, a następnie zastępują je nowe łodygi.

Kolonia topoli osikowej Pando liczy 47 tysięcy połączonych ze sobą drzew. Rozpościera się na obszarze 43 hektarów, czyli zajmuje mniej więcej tyle, ile obszar 30 boisk do piłki nożnej. Wszystkie okazy ważą ok. 6000 ton.

Chociaż Pando jest niezaprzeczalnie jednym z najbardziej imponujących osiągnięć natury, badania sugerują, że drzewo kurczy się w odpowiedzi na mnóstwo zagrożeń. Zmiany klimatu, zaburzenia ekosystemu, dzikie zwierzęta oraz choroby nękające osiki to główni wrogowie tej kolonii. Na szczęście tamtejsza służba leśna robi wszystko, by chronić ten niesamowity okaz.