Stare drzewa zniosą więcej. Młode lasy dużo gorzej radzą sobie z suszą

Najnowsze badanie pokazuje, że stare drzewa są o wiele odporniejsze na susze niż drzewa młode. To ważne, bo modele klimatyczne wskazują na to, że okresy ekstremalnej suszy będą nawiedzać nas coraz częściej.

Po przebadaniu tysięcy drzew naukowcy odkryli, że starsze okazy dużo lepiej radzą sobie z trudnymi warunkami suszy
Po przebadaniu tysięcy drzew naukowcy odkryli, że starsze okazy dużo lepiej radzą sobie z trudnymi warunkami suszy 123RF/PICSEL

Najnowsza analiza obejmująca ponad 20 tys. drzew na pięciu kontynentach pokazuje, że stare drzewa są bardziej odporne na suszę niż młodsze drzewa i mogą lepiej wytrzymać przyszłe ekstremalne warunki klimatyczne. A to poważny problem - bo starych drzew ubywa najszybciej. 

Stare drzewa lepiej znoszą suszę

"Liczba starych lasów na planecie spada, a jednocześnie przewidujemy, że w przyszłości susze będą częstsze i bardziej intensywne" - mówi dr Tsun Fung Au, ekolog z Uniwersytetu Michigan. Prace jego zespołu opublikowało właśnie czasopismo "Nature Climate Change". "Biorąc pod uwagę ich wysoką odporność na suszę i wyjątkową zdolność magazynowania dwutlenku węgla, ochrona starszych drzew powinna być najwyższym priorytetem walki z konsekwencjami zmian klimatu" - dodaje naukowiec.

Podczas gdy wylesianie, selektywne pozyskiwanie drewna i inne zagrożenia doprowadziły do zaniku starych lasów, ponowne zalesianie - albo poprzez naturalną sukcesję, albo poprzez sadzenie drzew - sprawia, że lasy zdominowane są przez coraz młodsze drzewa

W strefie umiarkowanej obszar zajmowany przez młodsze drzewa (liczące mniej niż 140 lat) przewyższa dziś znacznie obszar zajmowany przez drzewa starsze. Oznacza to, że młode drzewa pełnią dziś kluczową rolę w funkcjonowaniu leśnych ekosystemów, ale też w odsysaniu z atmosfery dwutlenku węgla. Biorąc pod uwagę najnowsze badania, mogą być one jednak gorszym rozwiązaniem w walce ze zmianą klimatu niż stare drzewa

Młode drzewa usychają szybciej

Skoro młode drzewa są mniej odporne na suszę, oznacza to, że w przyszłości lasy mogą znaleźć się w poważnym niebezpieczeństwie. Mogą też nie być w stanie wychwytywać takiej ilości dwutlenku węgla, jaka potrzebna byłaby do zahamowania procesu pogłębiania się zmian klimatu. "Nasze wyniki sugerują, że w krótkim okresie wpływ suszy na lasy może być dotkliwy ze względu większą wrażliwość młodych drzew. Jednak na dłuższą metę te młodsze drzewa mają większą zdolność do odzyskiwania sił po suszy" - tłumaczy AU.

"Te odkrycia powinny mieć wpływ na sposób, w jaki zarządzamy naszymi lasami. Historycznie zarządzaliśmy lasami w celu promowania gatunków drzew dających najlepszą jakość drewna" - mówi Justin Maxwell z Indiana University. "Nasze odkrycia sugerują, że zarządzanie lasami pod kątem ich zdolności do magazynowania węgla i odporności na susze może być ważnym narzędziem w reagowaniu na zmiany klimatu, a wiek lasów jest ważnym aspektem tego, jak zareagują na suszę".

Przebadano ponad 20 tys. drzew

Naukowcy w badaniach posłużyli się danymi z Międzynarodowego Banku Danych Słojów Drzew, aby przeanalizować reakcję 21 964 drzew ze 119 gatunków na susze, do których dochodziło w minionym stuleciu. Odkryli, że młode drzewa liściaste podczas suszy ograniczały swój wzrost o 28 proc, podczas gdy starsze o 21 proc. Podczas ekstremalnych susz różnica w tempie wzrostu drzew starych i młodych wzrastała aż do 17 proc. 

Badacze podkreślają, że w globalnej skali te różnice mogą mieć ogromny wpływ na regionalne magazynowanie dwutlenku węgla i globalny budżet węglowy. Zwłaszcza w lasach strefy umiarkowanej, które należą do największych pochłaniaczy dwutlenku węgla na świecie.

Różnice w reakcjach na suszę związane z wiekiem w drzewach iglastych były mniejsze niż w liściastych, prawdopodobnie dlatego, że drzewa iglaste zwykle zamieszkują bardziej suche środowiska.

Jak klimat zmienia drzewa?Program Czysta Polska
Masz sugestie, uwagi albo widzisz błąd?
Dołącz do nas