Mieszkasz w Krakowie? Wypalasz 2500 papierosów
Magdalena Mateja-Furmanik
Jeśli mieszkasz w miejscowości zanieczyszczonej smogiem, to nawet jeśli nie palisz tytoniu, odczuwasz skutki takie, jakbyś palił. Wszystko to przez obecność benzo(a)pirenu.
Trzeba przyznać, że Kraków wziął na poważnie problem zanieczyszczenia powietrza. Jak podają statystyki, w ciągu ostatnich lat wymienił aż 45 tys. pieców „kopciuchów” oraz wprowadził zakaz palenia węglem i drewnem, zmniejszając tym samym zanieczyszczenia o połowę. Co jednak z pozostałymi 50% zanieczyszczeń?
Fatalny obwarzanek
Jak pokazują badania opublikowane na łamach ScientificReports, głównym winowajcą wciąż pozostawiającego wiele do życzenia powietrza w Krakowie są gminy ościenne, czyli tzw. krakowski obwarzanek. Smog, tak samo jak zmiany klimatu, nie respektują granic państw czy miast. Wyniki badań naukowców z AGH są intuicyjne: głównym nośnikiem zanieczyszczeń z gmin podkrakowskich jest wiatr.
Czynnikami sprzyjającymi migracji zanieczyszczeń okazały się prędkość i azymut wiatru. Ciśnienie miało natomiast największy wpływ, jeśli chodzi o zatrzymywanie zanieczyszczeń. Zaobserwowaliśmy też wzrost stężenia pyłów w sytuacji, gdy temperatura odczuwalna spadała poniżej zera. Dużą rolę odgrywało także ukształtowanie terenu w powstawaniu i migracji zanieczyszczeń
W gminach podkrakowskich wymieniono dopiero niecałe 600 kotłów a wniosek o dofinansowanie złożyło 2500. Pozostałe 20 tys. wydaje się nie przejmować problemem, lecz to tylko kwestia czasu, zanim gminy pójdą za przykładem Krakowa i wprowadzą zakaz spalania węgla i drewna.
Czy paliłbyś przy noworodku? Benzo(a)piren
Im więcej wiemy o wpływie smogu na zdrowie, tym bardziej jego redukcja powinna być priorytetem dla miejskich włodarzy, bo przecież nie można nie oddychać. Jeśli nawet nie przejmujemy się swoim zdrowiem, warto pomyśleć o innych, zwłaszcza o dzieciach.
Badania pokazują na jednoznaczny związek zanieczyszczeń powietrza ze wzrostem ryzyka nowotworów u dzieci, zaostrza ataki astmy i upośledza rozwój. Dzieci odurzone śmierdzącymi chemikaliami unoszącymi się w powietrzu gorzej się uczą, mają niższy iloraz inteligencji i częściej rozpoznaje się u nich autyzm. Szczególną uwagę powinny również zachować kobiety w ciąży, ponieważ narażenie na smog upośledza organizmy płodów.
Smog składa się z wielu substancji szkodliwych takich jak różnej wielkości pyły zawieszone, dwutlenek azotu, czy benzo(a)piren. Ten ostatni znajduje się również w papierosach. Na tej podstawie naukowcy opracowali kalkulator, gdzie można sprawdzić jaki ekwiwalent dymu papierosowego wchłania się wraz z zanieczyszczonym powietrzem.
Dla Krakowa roczny wynik to 2434 papierosy rocznie, jeśli spędza się dziennie 4 godziny na zewnątrz. Daje to prawie 122 paczki. Z prostej kalkulacji wynika, że miesięcznie wdychamy 10 paczek papierosów, czyli 2,5 tygodniowo.
Po przeczytaniu tych liczb można wzruszyć ramionami. Wiele osób wypala nawet więcej papierosów z własnej woli i jeszcze za to słono płaci. Ale czy jeśli przyłapalibyście wasze sześcioletnie dziecko na paleniu takiej ilości tytoniu, również można byłoby to zignorować?
