Klęski żywiołowe, takie jak powódź w Australii, potęgują przemoc domową
Katastrofalne powodzie w Nowej Południowej Walii i południowo-wschodnim Queensland w Australii spowodowały ofiary śmiertelne, utratę domów, dobytku, zwierząt domowych i środków do życia. Mają one także mniej oczywisty skutek, jak każda tego rodzaju klęska żywiołowa - przemoc domową.
Kim Usher, badaczka z Uniwersytetu w Nowej Anglii pisze na łamach portalu The Conversation, że powódź może przynieść ze sobą nieoczekiwane skutki, które następują po tego rodzaju klęskach żywiołowych. Okazuje się bowiem, że liczba przypadków przemocy domowej wzrasta podczas i po pożarach lasów, pandemiach, trzęsieniach ziemi, cyklonach i powodziach.
Przemoc domowa może obejmować jeden lub kilka rodzajów przemocy: psychiczną, fizyczną, finansową i seksualną. Najczęściej ofiarami są kobiety i dzieci. Przemoc może pojawić się po raz pierwszy w czasie katastrofy lub przekształcić się z jednego rodzaju w inny w jej czasie lub po niej.
Jak pisze Usher, naukowcy od lat badają związki między klęskami żywiołowymi a przemocą domową. Poprzednie powodzie, w tym ta po huraganie Katrina w Stanach Zjednoczonych, doprowadziły do wzrostu liczby przypadków przemocy domowej i rodzinnej.
W ciągu czterech lat po pożarach buszu, które miały miejsce w stanie Wiktoria w Austalii, także odnotowano wzrost liczby przypadków przemocy domowej.
W skali międzynarodowej naukowcy zaobserwowali także zwiększone ryzyko przemocy domowej podczas pandemii COVID-19. Australijskie badania pokazują, że rośnie zaniepokojenie opinii publicznej przemocą domową związaną z pandemią oraz brakiem usług wspierających kobiety w tym kraju.
Badania wykazały również wzrost liczby wniosków o schronienie dla kobiet po katastrofach, ponieważ szukają one schronienia przed przemocą w związkach.
Trauma i strach
Jak tłumaczy Usher, strach i niepewność są powszechne podczas katastrof, a reakcje ludzi na nie są różne. U niektórych osób uczucia te mogą wywołać skłonność do przemocy. Wiele strat związanych z katastrofami - w tym utrata domów i ich zawartości, samochodów i środków do życia - często powoduje problemy finansowe, co może dodatkowo obciążać psychicznie rodziny i związki.
Żal, strata i trauma mogą także powodować poczucie przytłoczenia i wystawiać na próbę umiejętności radzenia sobie z problemami. Doświadczenie sytuacji traumatycznych bądź zagrażających życiu może prowadzić również do problemów ze zdrowiem psychicznym, takich jak zespół stresu pourazowego. To także może skomplikować dynamikę rodziny i zmienić umiejętność radzenia sobie z problemami.
Dodatkowo w trakcie i po katastrofach często wzrasta ilość zażywanych narkotyków i alkoholu, co może również zaostrzać napięcia w związkach.
Kiedy ludzie są wysiedlani i muszą przebywać z innymi członkami społeczności lub w schroniskach, także wzrasta odsetek przemocy wobec kobiet. W takich przypadkach kobiety i dzieci zazwyczaj doświadczają więcej przemocy w ogóle, a nie tylko przemocy domowej.
Naukowczyni podkreśla, że ponieważ przewiduje się, że zmiany klimatu będą w przyszłości powodować więcej tego typu katastrofalnych zjawisk pogodowych, należy rozpocząć opracowywać strategie prewencyjne. Podkreśla ona, że władze lokalne i krajowe powinny je wdrażać natychmiast po wystąpieniu katastrof.
Usher tłumaczy, że strategie prewencyjne można podzielić na dwa główne obszary: strategie skierowane do całych społeczności dotkniętych katastrofą oraz strategie ukierunkowane na wspieranie osób doświadczających przemocy domowej w trakcie i po katastrofie.
Pomoc dla społeczności
"Pomaganie całym społecznościom dotkniętym powodziami i innymi klęskami żywiołowymi zminimalizuje warunki - strach i niepewność - które, jak wykazały nasze badania, wywołują przemoc domową" - pisze Usher. Pomoc ta obejmuje m.in. finansowanie przez rząd wsparcia dla ludzi oraz firm w sprzątaniu i odbudowie po katastrofie, szybkie dostarczanie podstawowych artykułów codziennego użytku oraz szybkie i skuteczne mobilizowanie przez rządy odpowiednich służb publicznych do udzielania przez nie odpowiedniego wsparcia.
Pomoc ofiarom
Natomiast w sprawie ofiar przemocy Usher podkreśla, że ważne są m.in. lokalnie dostępne i gotowe do działania w momencie katastrofy służby zajmujące się przemocą domową; unikanie wmawiania osobom doświadczającym przemocy, że sytuacja się poprawi, kiedy życie wróci do normy; przeszkolenie osób udzielających pierwszej pomocy z zakresu rozpoznawania oznak przemocy domowej.
