Jak zmiany klimatu wpływają na Polskę? Najbliższe miesiące będą znamienne

Prof. Chojnicki zwrócił uwagę, że przy globalnym wzroście temperatur widoczny jest także wzrost wartości temperatury obliczanej na podstawie tzw. okresu referencyjnego, która jest aktualizowana co 10 lat.

"W przypadku obecnej normy dekada 2011-2020 podbiła roczną temperaturę do góry, co świadczy o tym, że globalne ocieplenie trwa - i mówiąc kolokwialnie - ma się dobrze" - podkreślił.

W nadchodzących miesiącach w całej Polsce średnia miesięczna temperatura powietrza prawdopodobnie będzie się kształtować powyżej normy wieloletniej z lat 1991-2020 - poinformował Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej w swojej eksperymentalnej, długoterminowej prognozie pogody. Opady przekroczą normę w kwietniu w zachodniej i północno-zachodniej Polsce, poza tym utrzymają się w normie - wynika z analizy.

Zdaniem autorów prognozy temperatura w kwietniu osiągnie wyższe wartości niż wskazuje wieloletnia norma. Jest ona wyliczana dla dwudziestu wybranych miast w Polsce. Przykładowo dla kwietnia wynosi między 7,2-8,3 st. C w Białymstoku; 8,6-9,3 st. C w Szczecinie; 6,9-7,8 st. C w Gdańsku; 8,8-9,7 st. C w Poznaniu; 8,3-9,2 st. C w Łodzi; 8,2-8,9 st. C w Lublinie; 9-9,9 st. C we Wrocławiu; 8,8-9,8 st. C w Katowicach i 8,7-9,6 st. C w Rzeszowie.

Z kolei opady powyżej normy mogą się w kwietniu pojawić w Gdańsku (norma 16,5-30,5 mm); Gorzowie Wielkopolskim (19,9-36,5 mm); Koszalinie (24,8-40,1 mm); Poznaniu (17,9-34 mm); Szczecinie (22,2-34,3 mm); Toruniu (19,5-35,2 mm); Wrocławiu (22,1-35 mm) i Zielonej Górze (21-33,5 mm). Na pozostałych obszarach opady mają mieścić się w wieloletniej normie.

Temperatura w maju ma przekraczać normę w całym kraju, którą określono m.in. dla Białegostoku (12,4-13,7 st. C); Szczecina (12,8-14,4 st. C); Gdańska (11,6-12,6 st. C); Poznania (13,5-14,8 st. C); Łodzi (13,2-14,3 st. C); Lublina (12,9-14 st. C); Wrocławia (13,9-14,7 st. C); Katowic (13,5-14,1 st. C) i Rzeszowa (13,4-14,4 st. C). Z kolei opady mają być w normie, która najwyższa jest dla Zakopanego (110,5-154,1 mm), a najniższa dla Torunia (42,1-54,8 mm).

Czerwiec również ma być cieplejszy, niż przewiduje norma. W tym miesiącu wynosi ona 15,7-17 st. C dla Białegostoku; 15,8-17,4 st. C dla Szczecina; 15,2-16,3 st. C dla Gdańska; 16,5-18,2 st. C dla Poznania; 16,6-17,6 st. C dla Łodzi; 16,5-17,3 st. C dla Lublina; 17-18,3 st. C dla Wrocławia; 16,7-17,8 st. C dla Katowic i 17-18,1 st. C dla Rzeszowa. Opady mają pozostać w normie, które w czerwcu są najwyższe dla Zakopanego (115,6-192,2 mm), a najniższa dla Torunia (38,5-62,9 mm).

W lipcu temperatura ma się utrzymać powyżej normy, która wynosi dla tego miesiąca 17,6-18,9 st. C w Białymstoku; 18,3-19,4 st. C w Szczecinie; 17,8-18,8 st. C w Gdańsku; 19,3-20,1 st. C w Poznaniu; 18,6-19,9 st. C w Łodzi; 18,4-19,4 st. C w Lublinie; 19,4-20,2 st. C we Wrocławiu; 19-19,7 st. C w Katowicach i 19,2-20 st. C w Rzeszowie. Opady mają mieścić się w normie, która jest najwyższa dla Zakopanego (120,3-244,6 mm), a najniższa dla Warszawy (61,2-88 mm).

Oznacza to, że nadchodzące miesiące prawdopodobnie będzie można sklasyfikować jako ciepłe.

Średnia miesięczna temperatura powietrza i miesięczna suma opadów atmosferycznych dla danego miesiąca prognozowane są w odniesieniu do normy wieloletniej lat 1991-2020.

W celu określenia normy wieloletniej wartości średniej miesięcznej temperatury z tych lat sortuje się rosnąco: 10 najniższych odpowiada grupie "poniżej normy", kolejne 10 środkowych - "w normie", a 10 najwyższych wartości przypisanych jest do grupy "powyżej normy".

Zatem w przypadku przewidywanej średniej temperatury "powyżej normy" można zakładać, że prognozowana wartość będzie wyższa od co najmniej 20 obserwowanych w tych samych miesiącach w latach 1991-2020.

Podobny schemat stosuje się w przypadku wyliczania średniej miesięcznej sumy opadów.

Klimatolog prof. Chojnicki ocenił, że "cała ta prognoza wpisuje się w zjawisko globalnego ocieplenia, które cały czas postępuje". Dodał, że widoczny jest globalny wzrost temperatur, a także podkreślił, że kluczowym elementem, na który w tym roku należy zwrócić uwagę w pogodzie jest woda. "Choć nie wchodzimy w okres wiosenny z głębokim deficytem wody, perspektywa wysokiej temperatury i niewielkich opadów nie jest korzystna" - zaznaczył ekspert.

Profesor zwrócił również uwagę, że w Polsce lata mokre występują stosunkowo rzadko, a częściej pojawiają się okresy z ograniczoną lub normatywną ilością opadów. Mimo to podkreślił, że "lepiej byłoby, gdyby te prognozy się nie ziściły i pojawiło się zdecydowanie więcej wody w środowisku".

Ekspert dodał też, że długoterminowe prognozy są obciążone dużą niepewnością i należy do nich podchodzić z dystansem.

IMGW zastrzega, że nie jest możliwe zaprezentowanie dokładniejszej prognozy pogody z kilkumiesięcznym wyprzedzeniem. "Należy pamiętać, że prognoza jest orientacyjna, ma charakter eksperymentalny i dotyczy średniego przebiegu dla całego prognozowanego regionu i danego okresu prognostycznego" - czytamy na stronie Instytutu.