Europę czeka stulecie susz. Ucierpią rolnictwo i energetyka
Poważne susze mogą w najbliższych dekadach pojawiać się w Europie dwukrotnie częściej, niż dziś. Zmiany we wzorcach opadów będą stanowić zagrożenie dla milionów ludzi.
Badanie, opublikowane w magazynie "Frontiers in Water" wskazuje, że kontynent w przyszłości czekają ekstremalne okresy suche. Będą stanowiły zagrożenie dla plonów rolnych, produkcji energii elektrycznej oraz transportu rzecznego. W ubiegłych latach rekordowe letnie upały doprowadziły już w Niemczech do ostrego spadku poziomu wody w Renie i spowodowały konieczność wypłaty przez ubezpieczycieli miliardów euro odszkodowań w całej Europie.
"Widzimy wyraźny trend w stronę częstszych, dłuższych i bardziej intensywnych letnich susz pod koniec stulecia w scenariuszu wysokoemisyjnym RCP 8.5" - stwierdziła główna autorka badania Magdalena Mittermeier z Uniwersytetu Ludwika i Maksymiliana w Monachium. Jej zespół przyjął, że globalne temperatury wzrosną do końca stulecia o 3,7 st. Celsjusza. To ocieplenie większe od uznanego za cel porozumienia paryskiego poziomu 1,5-2 st., odpowiadające jednak pesymistycznemu scenariuszowi, w którym nie udaje się w istotny sposób ograniczyć emisji gazów cieplarnianych.
Nowe punkty zapalne w Europie
Naukowcy od dawna przewidywali, że region Morza Śródziemnego i Półwysep Iberyjski staną się gorętsze i suchsze. Opublikowane właśnie badanie wskazuje, że częstotliwość susz wzrośnie jednak także o 50 proc. w Europie Wschodniej, Francji i regionie Alp.
"Dla środkowej Europy roczne prawdopodobieństwo wystąpienia ekstremalnej suszy silnie wzrasta w miesiącach letnich i wynosi 25 proc. rocznie" - piszą autorzy badania dodając: "W Europie Wschodniej i Alpach poważne i ekstremalne susze będą pojawiać się z wyższym prawdopodobieństwem, wynoszącym około 20 proc. w przypadku susz dotkliwych i 40 proc. dla susz ekstremalnych".
W przypadku Francji modele przewidują wzrost częstotliwości ekstremalnych susz nawet o 60 proc. W regionie Morza Śródziemnego prawdopodobieństwo pojawienia się ekstremalnej suszy pod koniec stulecia będzie sięgało 80 proc. Na Półwyspie Iberyjskim 96 proc. w lipcu i 88 proc. w sierpniu. W tych dwóch regionach już dziś wartości opadów w lipcu i sierpniu są już niskie, wynoszące 2-3 proc. rocznych opadów.
Związane z porami roku wzorce opadów mogą ulec przesunięciu, prowadząc do zwiększonej ilości opadów zimą i mniejszej latem. - W niektórych regionach, w których dziś nie stanowią wielkiego problemu, zagrożenie z ich strony stanie się poważne - stwierdziła Mittermeier. Zdaniem jej zespołu region Alp należy uznać za dodatkowy, przyszły punkt zapalny.
Inne badanie opublikowane w tym miesiącu na stronie Wspólnego Centrum Badawczego UE wskazuje, że roczne straty wywołane suszami mogą wzrosnąć z dzisiejszego poziomu 9 mld euro do 65 mld. Autorzy obu opracowań apelują o szybkie działania w celu redukcji gazów cieplarnianych.
Według Światowej Organizacji Zdrowia WHO susze są najpoważniejszym zagrożeniem dla upraw i zwierząt gospodarskich na świecie. Każdego roku na całym świecie dotykają 55 mln ludzi.
