Polska współpraca z Kanadyjczykami w zakresie budowy małych reaktorów jądrowych

„Polska jest na etapie przemodelowania systemu energetycznego […] Jeśli odchodzimy od węgla – wybór był prosty” - mówi Andrzej Dera, odnosząc się do decyzji o budowie elektrowni atomowych w Polsce i dywersyfikacji dostaw energii. Dera dodał, że dwa duże reaktory będą budowane we współpracy z firmami z USA i Korei Płd., ale Polska potrzebuje również małych reaktorów.

„Kanada jest liderem tej technologii (…) System będzie o tyle bezpieczniejszy, jeśli uda się je zbudować” - powiedział Andrzej Dera. Pierwszy na świecie tzw. mały reaktor modułowy (SMR - small modular reactor) ma zostać zbudowany w elektrowni Darlington w Ontario, przez publicznego, należącego do rządu Ontario operatora Ontario Power Generation, według projektu GE Hitachi (GEH). OPG jest operatorem dwóch z czterech czynnych kanadyjskich elektrowni jądrowych - Darlington i Pickering - oraz 66 elektrowni wodnych. Nowy reaktor ma produkować energię już w 2028 r.

Minister energii prowincji Ontario Todd Smith mówił w październiku, że budowa bloków jądrowych typu BWRX-300 pozwoli na dekarbonizację i zaspokoi stale rosnący popyt na energię elektryczną. Przypomniał, że w Kanadzie takie same reaktory planuje zbudować Sask Power w prowincji Saskatchewan, gdzie znacząca część energii produkowana jest obecnie z węgla.Smith rozmawiał wówczas z wiceministrem klimatu Adamem Guibourge-Czetwertyńskim. Tematem były m.in. możliwości współpracy w sektorze energii jądrowej, w szczególności przy rozwoju technologii SMR.W Polsce zainteresowany budową małych reaktorów modułowych BWRX-300 jest Orlen Synthos Green Energy, a pierwszy reaktor mógłby ruszyć w 2029 r. Synthos Green Energy podpisało ze spółką zależną OPG – Laurentis, porozumienie o współpracy. Laurentis bierze udział w pracach nad projektem w Darlington.

Pod koniec października br. przewodniczący Parlamentarnego Stowarzyszenia Kanada – Europa Francesco Sorbara mówił po wizycie w Polsce, że to kwestia bezpieczeństwa energetycznego i dywersyfikacji dostaw są wśród obszarów możliwej współpracy między Kanadą a Polską. Zwrócił jednak uwagę, że Polska nie ratyfikowała jeszcze CETA, czyli umowy o wolnym handlu między Kanadą a Unią Europejską, podpisanej sześć lat temu.